Темір дәуірі

Темір дәуірі қамтитын аралық:

• Б.з.б. 12-5 мың жылдықтар
• Б.з.б 8 б.з. 6 ғасырлар аралығы
• Б.з.б 12-8 ғасырлар аралығы
• Б.з.б 3 б.з. 6 ғасырлар аралығы 

Қазақстан аумағында Темір дәуіріндегі ең алғашқы тайпалық одақ:

• Сақтар
• Ғұндар
• Үйсіндер 
• Қаңлылар

Сақтардан соң Жетісу жерін мекендеген тайпалар:

• Ғұндар
• Қаңлылар
• Үйсіндер
• Сарматтар

Темір дәуірінде орталық Қазақстанды мекендеген тайпалар:

• Аргиппейлер
• Исседондар
• Аримаспылар
• Тиграхауда

Темір дәуірінде орталық Қазақстанды мекендеген тайпалар:

• Аргиппейлер
• Исседондар
• Аримаспылар
• Тиграхауда

Темір дәуірінде Батыс Қазақстанды мекендеген тайпалар:

• Сақтар
• Сарматтар
• Ғұндар
• Үйсіндер

Атауы Алтайда алтынның мол болуына байланысты шыққан тайпалар:

• Исседондар
• Массагеттер
• Аримаспылар
• Аргиппейлер

Сарматтар жайлы жазған тарихшы

• Герадот
• Ктесий
• Полибий
• Полиэн

Сақ тайпасы Аргиппей жөнінде жазған тарихшы:

• Геродот
• Страбон
• Ктесий
• Ксенофонт

Б.з.б. IV ғ. 30 жылдары сақ жеріне қауіп төндірген:

• Кир
• І Дарий
• ІІІ Дарий
• А. Македонский