Laku Utama

Budi ….dhumateng Bu Indra menawi tugasipun sampun dipunkempalaken wonten kantor.

• sanjang

• matur

• ngendika

• dhawuh

• kandha

Eyang mengko arep nginep kene, saiki bapakmu omongana. Tembung kang dicithak miring diowahi dadi tembung….

• turu, kandhanana

• nyare, aturana

• tilem, dhawuhana

• sare, dhawuhana

• nyipeng, sanjangana

Ukara-ukara ing ngisor kang kalebu basa ngoko alus yaiku….

• Pakdhe kok numpak bis, ora numpak montore dhewe?

• Mas Heru kagungan majalah akeh banget.

• Panjenengan kapan kesah?

• Ibu mundhut ageman enggal.

• Panjenengan menapa sampun dhahar?

Kowe yen dikongkon ibu kudu manut, supaya ibu ora nesu.

Tembung kang dicithak miring krama inggile yaiku….

• dikengken, murina

• dikengken, duka

• diutus, duka

• diutus, gela

• dikongkon, duka

Ibu : “Man, mengko mampira menyang nggone Pakdhemu, ngomonga menawa simbah gerah!”

Arman : “….”

Ukarane Arman sing pener kanggo mangsuli pitakone ibu yaiku….

• Inggih Bu. Mangke kula sanjangaken.

• Inggih, Bu. Mangke kula ngendikaken.

• Inggih, Bu. Mangke kula dhawuhaken.

• Inggih, Bu. Mangke kula aturaken.

• Inggih, Bu. Mangke kula kandhakaken.

Menawi panjenengan sowan wonten … Pak Mat, mangga pinarak wonten … kula.

• dalem, omah

• omah, dalem

• dalem,dalem

• griya, dalem

• dalem, girya

Ukara ing ngisor iki kang bener miturut undha-usuke basa yaiku…

• Bapak tumbas jampi dhateng apotek.

• Kula badhe siram rumiyin.

• Parjan gerah Pak, nyuwun dipundherekaken kondur.

• Kula kesah dhateng Surabaya kala wingi.

• Bapak kesah Bojonegoro kala wau dalu.

Basa kang digunakake marang sapadha-padha bocah marang bocah, wong tuwa marang bocah, yaiku basa…

• ngoko alus

• ngoko lugu

• krama lugu

• krama alus

• krama andhap

Pak Mudi lagi mari larane.

• Pak Mudi nembe mari laranipun.

• Pak Mudi nembe saras laranipun

• Pak Mudi nembe dhangan sakitipun

• Pak Mudi nembe saras gerahipun.

• Pak Mudi nembe dhangan gerahipun.

adus, nedha, tumbas

• ngoko lugu

• ngoko alus

• krama

• krama alus

• krama inggil