Sosyoloji 1

Benzer olaylar, benzer ilişki ve nesneler ortak kavramlarla ifade edilir. Zamana ve mekâna bağlı kalmadan kullandığımız bu tür genellemeler, benzerlikler kadar farklılıkları görmemizi de sağlar. Örneğin aile kavramı üzerinden kendi aile yapımızı analiz edebilmek veya belli bir aile yapısından genel bir aile açıklamasına ulaşabilmek gibi.

Paragrafta ifade edilen benzerliklerden yola çıkılarak üretilen genel kavramların sosyolojideki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

• Sosyal gerçeklik

• Sosyal benzerlik

• Sosyal olgu

• Sosyal olay

• Sosyal ilişki

“Toplumsal olan, aynı zamanda sosyolojik olandır.” ifadesi, ilkesel olarak sosyolojinin alanını, konusunu ve bilgi kaynağını açıklamaktadır.

Buna göre sosyolojinin en az ilişkili olabileceği alan aşağıdakilerden hangisidir?

• Tarih

• Coğrafya

• Psikoloji

• Antropoloji

• Biyoloji

“Sanayileşme” toplumsal bir olgu, Eskişehir’de 1927 yılında Kiremit Fabrikalarının kurulması toplumsal bir olaydır.

Buna göre toplumsal olay ve olgu arasındaki ilişkiyi aşağıdaki yargılardan hangisi en iyi açıklar?

• Toplumsal olay toplumdan topluma değişir, olgu ise değişmez.

• Toplumsal olgu, toplumda belirli bir zaman diliminde meydana gelen değişmeler, olay ise bunların genel adıdır.

• Toplumsal olay zamandan bağımsız somut kavramlar, olgu ise toplumsal oluşumlardır.

• Toplumsal olgu toplumsal yaşamda aynı türden birçok değişimin genel ifadesi, olay ise bu tek tek değişimlerin kendisidir.

• Toplumsal olgu diğer bilimlerin konusu olabilirken, olay sadece sosyolojinin konusuna girer.

Bir araştırmacı piyasaya yeni sürülen bir araba hakkında tüketici düşüncelerini öğrenmek amacıyla bir soru formu hazırlamış ve bu soru formunu arabayı kullanan tüketicilere göndererek okuyup cevaplamalarını istemiştir. Bu araştırmacı aşağıdaki veri toplama tekniklerinden hangisini kullanmıştır?

• Monografi

• Sosyometri

• Olay incelemesi

• Görüşme

• Anket

1492’de Kristof Kolomb’un Yeni Dünya’yı keşfi, 1789 Fransız İhtilali tüm dünyayı etkileyen toplumsal olaylardır. “Keşif” ve “İhtilal” kavramları ise toplumsal olgulara örnek verilebilir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi sadece toplumsal olaya ait bir özelliktir?

• Toplumsal ögeler taşır.

• İnsan ilişkilerine dayanır.

• Yeri ve zamanı bellidir.

• Toplumsal yaşamın bir sonucudur.

• Toplumlar arası etkileşimler sonucu ortaya çıkar.

Sosyolojinin ortaya çıkışında aşağıdaki olay ve olgulardan hangisinin etkili olduğu söylenemez?

• Ulus devletlerin yükselişi

• Bilimsel ve felsefi düşüncede yaşanan gelişmeler

• Sanayi Devrimi ile birlikte ortaya çıkan sorunlar

• II. Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkan toplumsal sorunlar

• Fransız İhtilali sonrası toplumlarda meydana gelen siyasal değişmeler

Bir bilim adamı kendi alanında geleceğe ilişkin bir takım öngörülerde bulunabilir. Aynı şekilde, bir sosyolog da geleceğe ilişkin olabilecek toplumsal değişimlerle ilgili, somut bir takım öngörülerde bulunabilir.

Buna göre sosyolojinin öngörülerini aşağıdaki hangi yönteme dayalı olarak gerçekleştireceği söylenebilir?

• Tümevarım

• Tümdengelim

• Sosyometri

• Gözlem

• Görüşme

Diğer bilimler gibi sosyoloji de bir icat bilim değildir. Batı toplumlarında ortaya çıkan farklılaşma ve çalkantılar, toplumsal olayları ve bu olayların toplumsal etkilerini incelemeyi zorunlu kılmıştır.

Bu metinde aşağıdakilerden hangisi sosyolojinin ortaya çıkma nedeni olarak gösterilmektedir?

• Yeni toplum önerilerini anlama çabası

• Toplumsal istikrarın oluşturulma isteği

• Toplumsal değişimleri açıklama çabası

• Gelişmiş toplum üretme isteği

• Bilimsel toplum oluşturma girişimi

Toplumda yaşayan bireyler farklı gruplar içinde yer alırlar. Bu gruplarda yer alan bireylerin davranışları sosyoloji için önemli bir veridir. Ancak insan davranışlarını daha iyi anlayabilmek için sosyolojinin başka bilimlerden yardım alması gerekir.

Bu konuda sosyolojinin yardım alması gereken bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?

• Tarih

• Psikoloji

• Antropoloji

• Felsefe

• Coğrafya

Durkheim “İntihar” adlı çalışmasında, intiharla ilgili olayları tek tek incelemiş, hangi şartlarda intiharların arttığını ya da azaldığını araştırmıştır. Sonuçta intihar olgusu ile ilgili genel yargıya ulaşmıştır.

Durkheim bu çalışmasında aşağıdaki yöntemlerden hangisini kullanmıştır?

• Analiz

• Tümdengelim

• Tümevarım

• Sosyometri

• Monografi