Pozytywizm

Możliwości poznawcze rozumu ludzkiego o konieczności o konieczności kierowania się nim w życiu podczas rozstrzygania problemów życiowych

• scjentyzm

• naturalizm

• utylitaryzm

• racjonalizm

Wszystkie sądy o rzeczywistości człowiek przyjmuje z zewnątrz na podstawie doświadczenia

• empiryzm

• determinizm

• praca organiczna

• pozytywizm

Potrzeba podniesienia poziomu życia warstw najniższych. Osoby wykształcone powinny włączać się do poprawy warunków życiowych chłopów.

• irracjonalizm

• uniwersalizm

• praca u podstaw

• rewolucjonizm

Cały świat przyrody ożywionej polega na przekształceniach.

Czyny człowieka nie zależą od jego woli. Pogląd ten silnie wpłynął na literaturę drugiej połowy XIX wieku.

• naturalizm

• determinizm

• realizm

• septycyzm

Termin wieloznaczny mający swój byt w sztuce, literaturze i naukach społecznych. Prawda o życiu wewnętrznym człowieka.

• ewolucjonizm

• racjonalizm

• pozytywizm

• realizm

Działanie praw przyrody oraz głoszenie istnienia tylko rzeczywistości materialnej, natomiast rzeczywistość duchową można do niej całkowicie sprowadzić.

• empiryzm

• barok

• naturalizm

• indywidualizm

Użyteczność jest najwyższą wartością i według niej trzeba oceniać ludzkie działania.

• utylitaryzm

• konceptyzm

• rokoko

• sarmatyzm

Społeczeństwo funkcjonuje jak organizm i dla jego prawidłowego funkcjonowania konieczny jest równomierny rozwój wszystkich grup społecznych.

• tragedia

• dekadentyzm

• powieść heroikomiczna

• praca organiczna

Doktryna zakładała, że jedyną drogą do zdobycia wiedzy jest poznanie naukowe. Polscy przedstawiciele tego nurtu promowali wiedze naukową uznawali ją za zdolną do uszczęśliwienia społeczeństwa.

• scjentyzm

• symbolizm

• tren

• sceptycyzm