10.SINIF EDEBİYAT 7.ÜNİTE DEĞERLENDİRME

Fatih Askerî Rüştiyesine girdiğimden başlayarak ailenin yine İzmir'e taşınmasına kadar geçen dört beş yıllık zaman, yedi ile on iki yaş arası, gene hayatın bu devrelerinden birini teşkil eder. Bu dört beş yılın izleri o kadar yığılmıştır ki bunları şimdi hep bir arada ayıklanmayacak bir yığın hâlinde görüyorum.

Mektebe ders yılının sonlarına doğru girmiştim, imtihan başlamak üzere iken bir gün sınıfa hademelerden biri geldi:

"Halit Efendi, Saraçhane!.. (Dönemin geleneğine göre askerî okullarda öğrenciler doğdukları ya da oturdukları kent-semt adlarıyla çağrılırlardı.) diye seslendi. Beni müdür istiyormuş.

Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisini örneklendirmeye uygundur?

• Röportaj

• Gezi yazısı

• Günce

• Anı

• Deneme

Aşağıdakilerden hangisi anı türünün özelliklerinden değildir?

• Tarihî gerçeklerin anlaşılmasına yardımcı olur.

• Bilim, sanat, spor ve politika gibi alanlarda ünlü olan insanların yaşamları anlatılır.

• Yazarın anlık görüşlerini ve ruhsal yapısını anlatır.

• Yaşanmakta olan değil, yaşanmış olaylar anlatılır.

• İnsanların zihninde iz bırakan olaylar anlatılır.

Mektepte sınıf arkadaşlarımın arasında, İzmirli bir efendi var idi. Bu efendi İzmir'de iken, Hâlit Ziya'nın derslerinde bulunmuş idi. Genç üstat hakkında malumat almağa başladığım arkadaşım, eski hocası için gösterdiğim meftuniyeti görünce kendinde bulunan eski Hizmet gazetesi nüshalarını bana hediye etti ki, Hâlit Ziya Bey'in o zamana kadar yazdığı ve henüz kitap şeklinde neşredilmemiş eserlerinin hepsi de bunlarda tefrika edilmiş idi: Bu Muydu?, Heyhat, Ferdi ve Şürekası, Bir Ölünün Defteri.. Bila-mübalağa söylüyorum: Bu eserleri okurken duyduğum neşe ve hummayı, ömrümde başka hiçbir şeyde hissetmedim. Bu, bir galeyan, bir humma, bir hastalık oldu. Okurken bazı yerlerde, bazı tasvirlerde, bazı terkiplerde birden haykırmak ihtiyacı ile boğuluyordum.

Yukarıdaki metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

• Günlük

• Deneme

• Hatıra

• Biyografi

• Mektup

I. Anı da günlük gibi yaşanmışlıktan hareketle yazılır.

II. İki türde de samimi bir anlatım vardır.

III.Genellikle öyküleyici ve betimleyici anlatım vardır.

IV.Öğretici metin türleri içinde yer alır.

V. Her iki tür de kurgusal niteliklere sahiptir.

Yukarıdakilerden hangisi anı ile günlüğün ortak özelliklerden değildir?

• I

• II

• III

• IV

• V

Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?

• Günlükler; roman, gezi yazısı ve hatıra gibi türlerde kullanılamaz.

• Günlükler, olayı yaşayan kişi tarafından yazılır.

• Günlüklerde gözlem ve kişisel dikkat önemlidir.

• Anılarda kullanılan dil; açık, sade ve akıcıdır.

• Anılar, tarihî gerçeklerin açıklanmasında önemlidir.

(I) Her sabah bizler gibi erkenden okula gelir, akşama kadar kalır. (II) Evlerimizden, sırasıyla getirdiğimiz kucak kucak otları, yazsa ağaçların, kışsa sol taraftaki abdestlik sundurmasının altında yavaş yavaş yerdi. (III) Ona su vermek, onu tımar etmek okulda bir ayrıcalıktı. (IV) Hocaya kim yaranırsa; bunu mükâfat olarak kazanırdı. (V) Okulun kapısına dar, taş bir merdivenle çıkılırdı.

Yukarıdaki cümlelerden hangisinde noktalama işaretlerinde yanlışlık yapılmıştır?

• I

• II

• III

• IV

• V

Vincent van Gogh( )( ) Kendimi renklerin kurallarına verdim büsbütün. Ah( ) keşke bunları bize gençliğimizde öğretmiş olsalardı ( ) ( ) diyor.

Bu parçada parantezle belirtilen yerlere, sırasıyla hangi noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?

• (;) (“) (,) (“) (…)

• (:) (-) (;) (…) (“)

• (;) (“) (;) (.) (“)

• (:) (“) (,) (!) (“)

• (-) (“) (,) (“) (.)

Öğrencilerimizle Türk Dil Kurumunu(I) ziyaret etmek için Ankara'ya(II) gidecektik. Erkenden kalkıp hava alanına(III) ulaştık. Uçağımız Esenboğa'ya indi. Kızılay Meydanı'na(IV) doğru yola çıktık. Rahat bir yolculuktan sonra Ulus'taki(V) otelimize ulaştık.

Numaralandırılmış cümlelerden hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

• I

• II

• III

• IV

• V

Bildiğim en büyük kapalı çarşılardan birisi bu şehirde. Burada unutulmaya yüz tutmuş önemli mesleklerin de icrası yapılıyor (I) bakırcılık, oymacılık ve semercilik. Daha sayayım mı (II) Külekçilik, köşkerlik, kalaycılık, keçecilik, telkarilik (III) Yöresel ve organik gıdalar: tarhana, cevizli sucuk, pul biber (IV) Daha neler neler!.. 22 ayar altın işlemeciliğinin en önemli merkezi de bu şehir (V)

Yukarıdaki metinde numaralandırılmış yerlere sırasıyla hangi noktalama işaretleri getirilmelidir?

• ( . ) ( ? ) (?) ( . ) (?)

• ( : ) ( ! ) (?) ( ; ) ( . )

• ( ; ) ( : ) (?) ( ? ) ( . )

• ( : ) ( ; ) ( . ) (?) ( ! )

• ( : ) ( ? ) (.) (...) ( . )

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

• Sabaha karşı Zincirli Han'a yaklaşmıştık.

• Birisi Kayserili, diğeri Konyalı olduğunu söyledi.

• Hancı hiçbir cevap veremeden baktı yüzüme.

• Nihayet bu handa aradığım herşeyi bulmuştum.

• Ağustosun kızgın güneşinin altında dünyanın merkezindeydim sanki.