Ito ay ang paggamit ng isang tao sa wika at paraan o istilo ng kanyang pananalita.

Hal. "Aha,ha,ha! Nakakaloka! Okey! Darla!" - Kris Aquino

• Sosyolek

• Idyolek

• Etnolek

• Dayalek

Ito ang barayti ng wikang ginagamit ng partikular na pangkat ng mga tao mula sa isang partikular na lugar tulad ng lalawigan, rehiyon o bayan.

• Sosyolek

• Idyolek

• Etnolek

• Dayalek

Ito ang barayti ng wika mula sa mga etnolinggwistikong grupo.

Hal. palangga - mahal o minamahal

• Sosyolek

• Idyolek

• Etnolek

• Dayalek

Umusbong na bagong wika o tinatawag sa Ingles na "nobody's native language" o katutubong wikang 'di pag-aari ninuman.

Hal.: Suki, ikaw bili tinda mura.

• Creole

• Register

• Jargon

• Pidgin

Ang wikang nagmula sa isang Pidgin at naging unang wika sa isang lugar.

Halimbawa dito ay pinaghalong salita ng Tagalog at Espanyol (ang Chavacano) Arican at Espanyol (ang Palenquero), at ang halong Portuguese at Espanyol (ang Annobonese).

• Creole

• Register

• Jargon

• Pidgin

Ito ang barayti ng wika kung saan naiaangkop ng isang nagsasalita ang uri ng wikang ginagamit niya sa sitwasyon at sa kausap.

• Creole

• Register

• Jargon

• Pidgin

Ang mga tanging bokabularyo ng isang partikular na pangkat ng gawain.

Hal.: account,debit,credit, asset, balance - accountancy

• Creole

• Register

• Jargon

• Pidgin

Karaniwang nalilikha ito at sinasalita sa loob ng mga kabahayanan.

hal.: Nanay - mom - inay - nanay - mudra - mamshie

• Etnolek

• Ekolek

• Dayalek

• Idyolek

Tumutukoy sa anumang kapansin-pansin na anyo ng wika o uri ng pananalita ng isang tao o grupo ng taong gumagamit nito. Kadalasan ay nakikita ito sa pagbigkas, intonasyon, estilo, pagbuo ng mga pangungusap at bokabularyo

• Sosyal

• Heyograpikal

• Barayti ng wika

• Kontekstuwal

Ito ang barayti ng wikang nakabatay sa katayuan o antas panlipunan o dimensiyong sosyal. ( matanda sa mga kabataan, mga maykaya sa mahihirap, ng babae sa lalaki o sa bakla )

• Sosyolek

• Idyolek

• Etnolek

• Dayalek