бастауыш 12.04.2022

Нұсқаулық: Мәтінді мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.

Мәтін: Бірлік

   Данияр мектептен келсе, үйдің алды омбы қар болып қалыпты. Ол тамағын ішіп, аздап демалды да, аулаға шықты. Қорадан қол шанасын алып, оған талдан тоқыған қорапты таңып бекітті. Қолына күрек алды. Ауланың қарын тазартуға кірісті. Қорапқа қар толтырып, шанамен сырғытып, оны алысқа апарып төгеді. Жалғыз өзі қанша қимылдаса да, ісі өнбеді.

– Данияр! Кел, мен саған көмектесейін, – деді көрші үйдегі досы Нариман. Нариман да қол шанасын сүйреп шығыпты.

– Содан кейін бірігіп біздің үйдің алдын тазалайық, жарай ма?

– Жарайды, – деді Данияр қуанып. Екеуі екі шанамен қар толтырып тасып, жұмысты тез аяқтады. Осыдан кейін Нариманның үйінің алдына келді. Бұлардың жанына көрші үйдегі Берік пен Серік келді. Төртеуі ойнап-күліп жүріп, қызу еңбекке кірісті. Олардың бұл істеріне үлкендер сүйсіне, қызыға қарайды.

– Алақай! Екі сағатта бәрін бітірдік! – деп айқайлады балалар. Осылайша, төрт дос күш қосып, төрт үйдің алдын лезде-ақ қардан тазалап шықты. Мұның аты – бірлік еді.

1.      Қар шығаруға бірінші болып көмекке келген досы

•     Данияр

• Серік

• Нариман

• Берік

1.      Нариман мен Даниярға көмектесуге кімдер келді?

•     Нариман мен Алмас

•     Берік пен Серік

• Жандос пен Ерік

• Ерік пен Данияр

     Мәтін мазмұнына сай келетін мақал

•     «Байлық – байлық емес, бірлік – байлық»

•     «Еңбектің наны тәтті»

• «Біріккен бітіреді, ұйымдасқан ұтады»

• «Еңбек етсең, емерсің»

Нұсқаулық: Мәтінді мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.

Ғажайып дүние

    Мейрамбек мектептен келдi де, қозыларын өрiске айдап шықты. Ауыл сыртындағы алаңқайдың көк шөбi жер бетiнен ине бойы көтерiлiп қалған. Күн жылы. Төмпешiктiң түстiк бетiне сарғалдақтар қаптап өскен. Мейрамбек қозыларына бiраз қарайлады. Сөйттi де сарғалдақтар өскен қырға жүгiре жөнелдi. Жоғары көтерiлдi. Былтыр осы төбеге зорға шыққан едi.

    Төбенiң үстiнен ауылға қарады. Ана тұста өзiнiң үйi, ал сонау жерде өзiмен бiрге оқитын Марат пен Айгүлдiң үйi. Олар аулаларының алдынан көрiнбейдi. Әйтпесе қолын бұлғап, дауыстап шақырар едi. Мейрамбек шөп арасында жайқала өскен сарғалдақтар үстiне шалқая жатып, заңғар аспанға көз тастады. Көкте әппақ мақта секiлдi бұлттар жүзiп барады. Мейрамбек ендi байқады, аспан керемет екен!

    Төбедегi бұлттар тұңғиық су iшiнде қалқып жүзген ақ бауыр қаздардан аумайды. Анау бiр бүлт ше? Ол тау-тау қып үйген ақ бұйра жүндей екен. Мына шеттегi бұлттың үстiне шығып алып жер-дүниенi серуендер ме едi, шiркiн! Жо-жоқ, болмайды. Атасы мен әжесiн тастап не көрiнiптi. Мейрамбек бүгiн көктемнiң ғажайып сырына елжiрей қарады.

   Биылғы көктем есiнде ұзақ сақталар-ау. Әсiресе, жаңа ғана көкке қарап шалқалап жатып, дүниенiң ғажап екеніне қайран қалғанын қарасаңшы.

Анау төмендегi ауылда өзiмен қол ұстасып бiрге жүрiп, бiрге оқитын Марат пен Айгүлдiң қасында жоғын айтсайшы! Мейрамбек орнынан тұрды да, қырдан еңiске қарай көйлегiнiң түймелерiн ағытқан қалпы зымырай жөнелдi.

1.        Мейрамбектің ауыл шетіне бару себебі не?

•   Бұзау бағуға

• Қозы бағуға

• Сиыр бағуға

•   Қой бағуға

      Әңгімедегі жыл мезгілі

•     Көктем

• Қыс

• Күз

• Жаз

    Мейрамбектің қызыға тамашалағаны не?

• Қырдағы сарғалдақтар;  

• Жайылған

• Аспандағы бұлттар

• Алыстағы үйлер

Мейрамбектің бірге оқитын достары

•     Марат

• Сәлім

• Берік

• Серік

    «Қобыланды батыр» жырындағы негізгі ой

•    Тайбурылды сынау

•      Табиғатты суреттеу

•   Досының қамын ойлау

• Батылдық, елін-жерін қорғау

     М. Мақатаев «Үш бақытым» өлеңіңде ақын Халқын, Тілін, Отанын қандай көркем сөздерге теңейді?

•                     Алтынға, күміске теңейді

• Қасиетті, бай тілге теңейді

• Қадірлі тіл, Ұлы отанға теңейді

• Қымбаттырақ алтыннан. Қасиетті тіл. Отан оттан да ыстық

     Мәтіндегі кездескен өсімдік

• Қызғалдақ

• Шырмауық

• Сарғалдақ

• Жусан