социология 103-135

Абайдың еңбектің әлеуметтік рөлі туралы көзқарасы:

• алыпсатарлық, базар, ұрлық баюдың көзі болуы мүмкін

• байлар мен кедейлер еңбек бірдей етуі тиіс

• еңбектің барлык түрлері пайдалы, сондай-ақ жалдамалы енбек те пайдалы

• еңбек адамның жан-жақты дамуына ықпал жасайды

Абайдың пікірі бойынша ғылым мынандай әлеуметтік рөлдерді атқарады:

• ғылым әлем дүниесінің құпияларын ашуға мүмкіндік береді

• ғылымды еңбекпен, ықылас қоюмен меңгеруге болады

• практика ғылымсыз бәрін де бере алады

• ғылым адамды қараңғылықтан құтқарады, білімсіздіктен шығудың жолын көрсетеді

Ы. Алтынсариннің қазақ қоғамының әлеуметтік-таптық кұрылымы туралы көзқарасы:

• буржуазия, феодал, кедей

• кедейлер, помещиктер, орта шаруалар

• жұмысшылар, капиталистер, батырақтар

• бай-феодалдар, орта шаруа, кедей жатақтар

Ш. Уәлихановтың халықтың әлеуметтік жағдайы туралы айтқан пікірі:

• байлар мен белгілі адамдардың мүдделері бұқараның, көпшілік халықтың мүддесіне қарсы

• мал басының өсуі халықтың әл-ауқатын арттырады

• қарапайым халықты қанау – тарихи қажеттілік

• сословиенің сақталуы халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартуға ықпал етеді

П. А. Сорокин төмендегі қай тұжырымдаманың авторы болып саналады:

• әлеуметтік стратификация мен мобилдік

• диалектикалық материализм

• қоғамнын мәдени-тарихи типтік теориясы

• тарихи материализм

П.А.Сорокин өзінің қай еңбегінде қоғамның әлеуметтік жіктелу тұжырымдамасын ашып көрсетті:

• «Социомәдени динамика»

• «Стратификация және таптық құрылым»

• «Әлеуметтік мобильдік»

• «Мінез-құлықты әлеуметтік реттеудің әлеуметтік мәселелері»

Айналымға «қоғамдық-экономикалық формация» ұғымын енгізген ғалым:

• К.Маркс

• Ф.Теннис

• М.Вебер

• Ф.Энгельс

«Құрылым» және «функция» ұғымдарын ең алғаш пайдаланған ғалым:

• Г.Зиммель

• О.Конт

• Э.Дюркгейм

• Г.Спенсер

«Идеалдық типтер» тұжырымдамасының авторы:

• Э. Дюркгейм

• Т. Парсонс

• М. Вебер

• Р. Мертон

Төмендегі қай ойшылдың ілімі бойынша адам санасы дамудың теологиялық, метафизикалық және позитивтік деп аталатын үш сатысынан өтеді:

• Т. Гоббс

• Г. Спенсер

• Ю. Хабермас

• О. Конт