TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI /Fıkra ve Sohbet

I. Bilimsel bir dil kullanılması

II. Kanıtlama zorunluluğunun bulunması

III. Gazete çevresinde gelişmesi

IV. Düşünce ağırlıklı metin olması

5. Yukarıdakilerden hangisi fıkra ile makalenin ortak özelliklerindendir?

• I. ve II.

• I. ve III.

• III. ve IV.

• II. ve IV.

“Bir hikâye, bir roman, şiir ya da başka bir tür, güncel olmasa da olur. Ama günlük gazetesini eline alan okuyucu haberlere şöyle bir göz attıktan sonra doğru ---- yazarının kapısını çalacaktır. Güncel konuda onun görüş ve düşüncelerini öğrenmek isteyecektir.”

“Bir hikâye, bir roman, şiir ya da başka bir tür, güncel olmasa da olur. Ama günlük gazetesini eline alan okuyucu haberlere şöyle bir göz attıktan sonra doğru ---- yazarının kapısını çalacaktır. Güncel konuda onun görüş ve düşüncelerini öğrenmek isteyecektir.”

• Günlük  

• Makale

• Fıkra

• Anı

Sohbet (söyleşi); çoğunlukla gazete ve dergilerde yayımlanan, güncel olayların, kültür ve sanat hayatındaki gelişmelerin fazla derine inilmeden, -------- okuyucuyla karşılıklı konuşma havasında işlendiği yazı türüdür.

Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

• ciddi bir dille

• içten bir dille

• nesnel bir dille

• nicel bir dille

Sohbet, bir yazı türü olarak Türk edebiyatına hangi dönemde girmiştir.

Fıkra, makale, sohbet gibi yazı türlerinin ortaya çıkıp gelişmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha büyük olmuştur?

• 
• 
• 
• 

Mizah süpürge sopası değildir, vurmak, dövmek, kaba kaba güldürmek için kullanılsın... Bu bir fırçadır, dimağımızın yorucu ilim ve hayat yollarında topladığı tozları alır; nazik, ince bir iştir. Mizah haşhaş yağı gibi yutulmaz, hazmolmaz, bulanık, sıvaşık bir mâyi de değildir, kirletmez, lekelemek için kullanılsın... Bu bir şuruptur, ağır yemeklerin üzerine nefis râyihasıyla yudum yudum içilir, tadına kanılmaz.

Yukarıdaki metnin anlatım özellikleri dikkate alındığında hangi türde yazıldığı söylenebilir?

• Mizah

• Sohbet

• Deneme

• Fıkra

“Ümit Dünyası” ve “Eşref Saat” adlı eserler aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?

• Şevket Rado

• Nurullah Ataç

• Ahmet Rasim

• Suut Kemal Yetkin

• Melih Cevdet Anday

...üründeki yazıların makale, deneme ve fıkra gibi diğer türlerden ayrılan yönü konunun işlenişinde, anlatımındadır. Bu türdeki bir yazıyı okurken bir anda yazar tarafından kuşatıldığımızı, yazarın çekim gücünün etkisine girdiğimizi hissederiz. Sanki yazar ete kemiğe bürünür, karşımıza geçer, bizimle konuşur, bize sorular sorar. Azıcık dikkatimiz dağılsa ses tonunu yükseltir, kaşlarını çatar, suratını ekşitir. Okuyucunun ağzından sorular sorar, bu soruları yine kendisi cevaplar. Okuyucuya “Sizce de öyle değil mi?”, “Siz de böyle düşünmez misiniz?” gibi sorular sorarak okuyuculardan onay bekler.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

• Sohbet

• Makale

• Günlük

• Fıkra

• Anı

Aşağıdakilerden hangisi sohbet ve fıkranın farklarındandır?

• Sohbet edebî, fıkra öğretici metindir.

• Sohbet kısa, fıkra uzundur.

• Sohbet bilimsel, fıkra özneldir.

• Sohbette yazar, okuyucu ile sohbet ediyormuş gibi karşılıklı konuşma üslubuyla yazarken fıkrada düşüncelerini serbestçe aktarır.

• Sohbette yazar karşısındaki kişiyi ikna etmeye çalışırken fıkrada böyle bir durum yoktur.