§23–24. ІХ–ХІІІ ҒАСЫР БАСЫНДАҒЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТ

Әл-Фарабидің адамның табиғаты, интеллектуалдық және этикалық жетілу, билеушінің мұраты туралы ой-тұжырымдары айтылған еңбектері:

• «Азаматтық саясат», «Бақытқа жету туралы»

•     «Жүсіп – Зылиқа», «Тарих-и-Рашиди»

•     «Жами ат-тауарих», «Тарих-и Абулхайр хани»

•    «Түрікмен шежіресі»,  «Түрік шежіресі»

•     «Диуан лұғат ат-түрк», «Диуани Хикмет»

Аристотельдің  барлық кiтаптары бойынша түсiнiктемелер жазған ортаазиялық ғалым:

•   Бируни

•     Йасауи

•     Әл-Факих

•    Әл-Фараби

•     Жалаири

Қарахан хандығында  «бас уәзiр» атағын ортағасырлық ғалым:

• Әл-Фараби

•   Бируни

•    М. Қашғари

•     Ж. Баласағұни

•     А. Йасауи

Әлем ғалымдары «Әбу Райхан Бируни ғасыры» деп атады:

•   ХI ғасырды

•    Х ғасырды

•    ХІІ ғасырды

•    ХІІІ ғасырды

•     ІХ ғасырды

Түркiлік ортадан шыққан ұлы ғұламаларға жатпайды:

•     Әбу Райхан Бируни

•   Махмұд Қашғари

•    Жүсiп Баласағұни

•     Ахмет Иүгнеки

•    Әл-Факих

Түркi тiлiнде жазған қарахандықтар дәуiрiнiң ақыны :

•   Ахмет Иугнеки

•     Қадырғали Жалаири

•   Мұхамед Хайдар Дулати

•     Әбілғазы

•     Ахмет Ясауи

Әл-Фарабидің  өз кезiнiң барлық бiлiмiн жүйелеп берген трактаты:

•   «Жылнамалар жинағы»

•    «Бұрынғы ұрпақтар ескерткіштері»

•   «Масғуд кестелері»

• «Кодес куманикус»

•     «Ғылымдардың жiктемесi туралы сөз»

ХІ ғ. екінші ширегінде қарахандық ақсүйектер отбасында дүниеге келген ғұлама:

•   Ахмет Ясауи

•   Жүсіп Хамадани

•   Әбілғазы Баһадүр

•   Мұхамед Хайдар Дулати

•   Махмұд Қашғари

Жүсіп Баласағұни өзінің  «Құтты бiлiк» атты поэмасын арнады:

• Қарақытай билеушісіне

•   Қыпшақ билеушісіне

•    Оғыздар билеушісіне

•    Ресей билеушісіне

• Қарахан билеушiсiне

Алғаш рет жыл санау жүйесi туралы деректер, тригонометрия негiздерi, астрономия мәселелерi туралы айтылған Әбу Райхан Бируни еңбегі

•   «Құтты бiлiк»

•    «Азаматтық саясат»

•   «Бақытқа жету туралы»

• «Масғуд кестелерi»

•   «Диуани Хикмет»