Дәстүрлі, нарықтық, жоспарлы

Шектелу ресурстар салт-дәстүрлерге сәйкес бөлініп, пайдаланылатын жалпы меншікке, натуралдыққа, ұсақ тауар өндірісіне негізделген. Адамзаттың ең алғашқы даму кезеңіне тән экономикалық жүйе.

• Дәстүрлі

• Нарықтық

• Жоспарлы 

• Аралас

Экономиканың аграрлы жүйесін алғашқы қауымдық, құлиеленушілік және феодалдық түрлеріне бөледі.

• П.Самуэльсон 

• Э.Бароне

• В.Парето 

• К.Маркс

Адамзаттың жануарлар әлемінен бөлініп шығу кезеңінен бастап, таптық қоғамның орнауына дейінгі кезең.

• Капиталистік

• Феодалдық әдіс

• Алғашқы қауымдық әдіс 

• Құлиеленушілік әдіс

Б.з.б. VI ғ, Грекияда, б.з.б. III ғ, Римде басталып мыңдаған жылдар аралығында гүлденді. Бұл кезең б.з. V ғ, аяқталғанға дейінгі кезең.

• Капиталистік

• Феодалдық әдіс

• Алғашқы қауымдық әдіс 

• Құлиеленушілік әдіс

V ғ, бастап XVII ғ, дейін Батыс еуропада орын алған кезең.

• Капиталистік

• Феодалдық әдіс

• Алғашқы қауымдық әдіс 

• Құлиеленушілік әдіс

Еркін кәсіпкерлікке, өндіріс құрал жабдықтарына меншік нысандарының көптігі, мемлекеттің шаруашылық қызметке шектеулі түрде араласу қағидасына негізделген экономика.

• Дәстүрлі

• Нарықтық

• Жоспарлы

• Аралас

Дәстүрлі шаруашылықтың кемшіліктері:

• Қарапайым технология, қол еңбегі 

• Шаруашылық экологиялық түрі

• Табиғи жағдайға тәуелділік

• Тұрақтылық    

• Даму қабілетінің болмауы

Дәстүрлі шаруашылықтың артықшылықтары:

• Халықтың еңбекпен қамтылуы 

• Шаруашылық экологиялық түрі 

• Табиғи жағдайға тәуелділік

• Тұрақтылық

• Даму қабілетінің болмауы

Алғашқы нарықтық қатынастардың белгілері болып табылатын айырбас саудасы болған базарлар болды.

• Ежелгі Грекияда

• Калимантан аралы

• Малайзияда 

• Сингапурда

• Африкада

Нарықтық экономиканы «көрінбейтін қол» басқарады деп айтты.

• Давид Рикардо

• Э.Бароне

• В.Парето

• А.Смит