инклюзивті білім беру

Инклюзивті білім беру бұл

• медициналық   - педагогикалық   шаралар арқылы  білім алуға тең қолжетімділікті қамту

• ерекше білім беру қажеттіліктері мен жеке-дара мүмкіндіктерін ескере отырып, барлық білім алушылар үшін білім алуға тең қолжетімділікті қамтамасыз ететін процесс

•  педагогикалық   құралдар арқылы сапалы білімге қол жеткізу 

• психологиялық-педагогикалық қолдау арқылы білім беру

• мүмкіндіктері  шектеулі  балаларды   жеткілікті   қоғамдық   өмірге   енгізу

Білім алу үшін арнаулы жағдайлар

• мүмкіндігі шектеулі балаларға тұрмыс-тiршiлiгiндегi шектелудi еңсеру және оның орнын толтыру үшiн жағдай жасау

• мүмкіндігі шектеулі балалардың оларсыз білім беру бағдарламаларын меңгеруі мүмкін болмайтын, арнаулы оқу және жеке дамыту бағдарламаларын, оқыту әдістерін, техникалық, оқу және өзге де құралдарды, тыныс-тіршілік ортасын, психологиялық-педагогикалық қолдап отыруды, медициналық, әлеуметтік және өзге де көрсетілетін қызметтерді қамтитын жағдайлар

• басқа азаматтармен бiрдей қоғам өмiрiне қатысу мүмкiндiктерiн жасауға бағытталған арнаулы әлеуметтiк, медициналық және бiлiм беру қызметтерiн ұсынатын бiлiм беру, халықты әлеуметтiк қорғау, денсаулық сақтау

• психологиялық-педагогикалық қолдау

• кемтар балалардың психикалық жағдайының ерекшелiктерi мен психикалық дамуындағы әлеуеттiк мүмкіндіктерін анықтау

Ерекше білім беруді қажет ететін адамдар (балалар)

• белгiленген тәртiппен расталған, туа бiткен, тұқым қуалаған, жүре пайда болған аурулардан немесе жарақаттардың салдарынан тiршiлiк етуi шектелген, дене және (немесе) психикалық кемiстiгi бар он сегiз жасқа дейiнгi бала (балалар)

• тиісті деңгейде білім алу және қосымша білім алу үшін арнаулы жағдайларға тұрақты немесе уақытша қажеттілік көріп жүрген адамдар (балалар);

• ерте қолға алынбағандықтан, әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау көрсетiлмегендiктен, дене және (немесе) психикалық дамуында кенжелеп қалу ықтималдығы жоғары болатын үш жасқа дейiнгi бала (балалар)

• Дамуында кемістігі бар балалар

• Мінез-құлық және эмоционалды проблемалар бар балалар

Психикалық психофизиологиялық инфантилизм мен шартталған психикалық дамудың тежелуі (ПДТ):

• соматогенді   ПДТ

• конституционалды ПДТ

• психогенді  ПДТ

• церебральді  -  органикалық  генезді ПДТ

• функционалді  ПДТ

Инклюзивті бағыт ЮНЕСКО бойынша келесідей мағынаға ие:

• медициналық-педагогикалық шаралар арқылы даму кемістіктерін түзету

• мүмкіндіктері шектеулі балаларды әлеуметтік бейімдеу және қоғамға қосу

• сапалы  білім алуда барлық балалардың мүмкіндіктері тең;

• белгілі уақыт аралығында оқу процесін жүйелі, жоспарлау арқылы басқару

• мүмкіншілігі шектеулі баларға білім беру саласы

Психикалық дамуы тежелген барлық балалардың мінездемесіне жатпайтын көрсеткіш:

• барлық  психикалық  компоненттерінің  парциалді,  мозикалық   бұзылыстары

• ересектермен  бірлесіп   қызмет   етуге   қабілеттері

• затты -  манипулятивті   және  ойын  қызметіне  деген  қызығушылық

• тұқым қуалаушылық   пен терең   органикалық   көріністер

• оқуға бейімділігі

Инклюзивті білім берудің негізіндегі принцип білдіреді:

• баланың тұлғалық ерекшеліктерін ескере отырып,  білім берудің жағымды жағдайын жасау

• даму кемшілігін түзету немесе әлсендіруге, сақталған анализаторлар, ағзаның функциясы мен жүйесін пайдалана отырып, білім процесін құру

• мүмкіншілігі шектеулі тұлғаларды әлеуметтік қолдау

• кемістікті анықтау уақыттан бастап түзету-педагогикалық көмекті бастау  арасындағы уақытты қысқарту

• Түрлілік адам өмірінің барлық жақтарын күшейтеді

Сенсорлық кемістігі бар балалар тобына жатпайды:

• көруінде  кемістігі бар балалар

• көрмейтін  балалар

• нашар   еститін балалар

• ақыл  ойы  кемтар балалар

• естуінде   кемістігі  бар балалар

Инклюзивті білім берудің негізіндегі принцип білдіреді:

• кемістікті анықтау уақыттан бастап түзету-педагогикалық көмекті бастау  арасындағы уақытты қысқарту

• адамның құндылығы тек оның  қабілеттері мен жетістіктерімен анықталмайды

• мүмкіншілігі шектеулі тұлғалардың «әлеуметтен шектелуін» жеңу және азайту

• баланың тұлғалық ерекшеліктерін ескере отырып,  білім берудің жағымды жағдайын жасау

• мүмкіншілігі шектеулі тұлғаларды әлеуметтік қолдау

Ақыл-ойы мен дене жетіспеушіліктері бар тұлғаларға арнайы білім берудің құқық негізіне жатпайтын  халықаралық құжат

• Адам  құқықтары жайлы жалпы Декларация

• Баланың құқтары  жалпы  Конвенциясы

• ҚР Конституциясы

• Мүгедектердің  мүмкіншіліктерін  қамтамассыздандыратын   Стандартты  ережелер:

• Мүгедектердің   құқықтары жайлы  Декларациясы