Bếp lửa - Bằng Việt

Nêu chủ đề, khái quát khổ 1?

Answer explanation

Chủ đề: hình ảnh bếp lửa khơi nguồn nỗi nhớ

Khái quát: đối với Bằng Việt, sự hồi tưởng được bắt đầu từ hình ảnh thân thương, ấm áp về bếp lửa.

Phân tích 2 câu đầu khổ 1?

Answer explanation

- Thông qua hình ảnh bếp lửa, hình ảnh người bà sống lại trong tâm trí người cháu rất tự nhiên:

+ Từ láy "chờn vờn": ánh lửa chập chờn, bập bùng tạo ra những làn khói mỏng manh hòa với sương sớm -> bầu không gian mờ ảo -> không gian không chỉ gắn liền với bếp lửa mà còn là không gian của hoài niệm.

+ Từ láy "ấp iu": gợi sự ấm áp lan tỏa của ngọn lửa -> hơi ấm không chỉ tỏa ra từ khói/lửa/ánh sáng của bếp mà còn tỏa ra từ người phụ nữ có thiên chức giữ lửa cho gia đình.

-> câu thơ tạo bước chuyển để hình ảnh người bà xuất hiện

+ Điệp ngữ "một bếp lửa": nhấn mạnh một hình ảnh vừa quen thuộc, vừa có ý nghĩa khắc sâu.

Phân tích câu 3 khổ 1?

Answer explanation

- "Cháu thương bà biết mấy nắng mưa": lời tâm sự, thổ lộ mà cháu tự nói với lòng mình

+ "cháu thương bà": bộc lộ trực tiếp tình cảm thương yêu, biết ơn

+ "biết mấy nắng mưa":

* chỉ thời gian chảy trôi, dằng dặc gắn liền với những nhọc nhằn của bà

* diễn tả nỗi nhớ sâu sắc của cháu từ phương xa hướng về người bà

Nêu chủ đề, khái quát khổ 2?

Answer explanation

Chủ đề: kí ức về nạn đói

Khái quát: dòng kí ức đưa nhân vật về những năm "đói mòn đói mỏi" của nạn đói năm 1945

Phân tích hình ảnh "lên bốn tuổi"?

Answer explanation

- "Lên bốn tuổi": độ tuổi còn quá nhỏ, khi nhận thức của đứa trẻ còn ngây thơ, trong sáng

-> độ tuổi hồn nhiên nhất của cháu lại gắn với những thiếu thốn, khó khăn -> xót xa

-> Nếu không phải điều gì thật đặc biệt, sâu đậm và dai dẳng sẽ khó đọng lại thành kỉ niệm

Phân tích hoàn cảnh nạn đói?

Answer explanation

- Hoàn cảnh nạn đói:

+ Đói mòn đói mỏi: cái đói bòn rút, làm kiệt quệ, khổ sở

+ Khô rạc ngựa gầy" hình ảnh cụ thể, diễn tả gián tiếp những vất vả, cơ cực của người nông dân trong nạn đói

-> Những tháng ngày cay cực, đen tối của người nông dân Việt Nam -> kí ức sâu đậm của đứa trẻ

Phân tích hình ảnh khói bếp trong khổ 2?

Answer explanation

- Khói bếp vẫn lan tỏa giữa những tháng ngày cơ cực:

+ "Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói": mùi khói tác động cùng lúc đến cả thị giác và khứu giác, nó trở đi trở lại tới mức trở thành quen thuộc và đọng lại thành một kỉ niệm sâu đậm trong tâm hồn.

+ "Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháu": khói bếp đã trở thành ấn tượng đậm sâu trong tâm trí của đứa cháu bốn tuổi, ấn tượng về những khó khăn và cơ cực.

+ Sống mũi cay vừa là phản ứng tự nhiên với khói lửa vừa là phản ứng tâm lý khi đối diện với những gì đau xót. "Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay" khẳng định sự ám ảnh, xót xa, xúc động, nghẹn ngào trong suy nghĩ của cháu về mùi khói bếp năm nào và cũng là về những năm tháng tuổi thơ cơ cực.

Phân tích hình ảnh của bà trong khổ 2?

Answer explanation

- Hình ảnh của bà:

+ Không xuất hiện trực tiếp nhưng ta vẫn cảm nhận được qua mùi khói bếp lan tỏa khắp không gian, trở đi trở lại suốt những tháng ngày kiệt quệ vì nạn đói -> sức sống mãnh liệt, khả năng vươn lên nghịch cảnh của người phụ nữ Việt Nam

+ Nhờ sự tảo tần của bà mà bếp lửa vẫn cháy sáng tỏa ra khói bếp đượm nồng -> biểu tượng của niềm tin, niềm hy vọng, nó xua đi cái đói và sự ám ảnh của cái chết.

Tiểu kết khổ 2?

Answer explanation

Cảm xúc quá khứ hòa lẫn hiện tại và chắc hẳn cảm xúc quá khứ phải sâu lắng lắm mới có thể trỗi dậy mạnh mẽ thế. Cho dù năm tháng có trôi qua nhưng kí ức ấy trở thành một vết thương lòng đâu dễ nguôi ngoai. Qua đó, nhà thơ khẳng định, tuổi thơ dẫu thiếu thốn vật chất nhưng không bao giờ thiếu thốn nghĩa tình.

Chủ đề và khái quát khổ 3?

Answer explanation

Chủ đề: kí ức về tám năm ở cùng bà

Khái quát: từ mùi khói bếp thân thuộc, nhân vật trữ tình lại nhớ về tiếng chim tu hú trong suốt tám năm ròng của tuổi thơ - những kỉ niệm đầy ắp âm thanh, ánh sáng và những tình cảm sâu sắc xung quanh cái bếp lửa quê hương được nhắc tới trong đoạn thơ thứ ba.