Орталық Азия

Орталық Азия елдеріне жатпайтын мемлекет

• Қазақстан

• Түрікменстан

• Ауғанстан

• Тәжікстан

Орталық Азия ұғымын XIX ғасырда алғаш рет қолданған неміс ғалымы

• Карл Маркс

• Александр фон Гумбольдт

• Аммиан Марцеллан

• фон Рихтгофен

Техника мен технологиядағы, адамзат пайдаланған материалдық мәдениеттегі өзгерістерді бақылай алады

• Палеантропология

• Нумизматика

• Археология

• Ономастика

Антикалық еңбектерге жатады

• Иран-Парсы жазбалары

• Қытай деректері

• Түркі жазбалары

• Грек-Рим авторлары деректері

Геродоттың Тарих еңбегінде баяндалады

• Ғұндардың Еуропаға жорығы

• Кирдің Орта Азияға жорығы

• Александр Македонскийдің жорықтары

• Батыс елдерге саяхаты

б.з.б II ғасырда Қытай императоры У-Дидің бұйрығымен Орта Азияға сапар жасаған

• Чжан Цзянь

• Сыма Цян

• Цяньлун

• Дэн Сяопин

1893 ежелгі түркі жазабаларының құпиясын ашты

• В.В. Радлов

• Н.Н. Пантусов

• Қ. Сәтпаев

• В. Томпсен

1969 жылы Алтын адамды тапты

• Кемел Ақышев

• Қаныш Сәтпаев

• Әлкей Марғұлан

• Виктор Зайберт

1980 жылы Ботай мәдениетіне зерттеу жүргізді

• Ә. Марғұлан

• В. Зайберт

• К. Ақышев

• В. Бартольд

Б.з.б III мыңжылдықтың екінші жартысында басталды;

• Мұз басу

• Құрғақшылық

• Неолиттік төңкеріс

• Мұздықтардың еруі