1940-60 жылдардағы зерттеулер

1945 жылы Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің жарлығымен құрылған институт:

• Тарих, археология және этнография институты.

• Тарих және география институты.

• Тарих, археология және қазақ тілі мен әдебиет институты.

• Археология және этнография институты.

1946 жылы маусымда құрылды: :

• Тарих, археология және этнография институты.

• Қазақстан өнер академиясы.

• Қазақстан Ғылым академиясы.

• Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясы

Қазақ КСР Ғылм академиясының тұңғыш президенті, қазақтан шыққан тұңғыш академик:

• Ә.Марғұлан

• К.Ақышев

• Қ.И.Сәтбаев

• М.Қадырбаев

Тарих, археология және этнография институтына 1961 жылы есімі берілді:

• Т.Қысқұлбековтың

• А.Құнанбаевтың

• Ы.Алтынсаринің

• Ш.Уәлихановтың

1946 жылдан Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясына жетекшілік еткен ғалым:

• К.Ақышев

• М.Қадырбаев

• Ә.Марғұлан

• Қ.И.Сәтбаев

Сарыарқадағы неолит, энеолит кезеңдеріндегі, қола дәуіріндегі қоныстар, сақтардың және түркі заманындағы жерлеу орындары мен орта ғасырлардағы қалаларды зерттеді:

• Оңтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы

• Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясы

• Солтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы

• Батыс Қазақстан археологиялық экспедициясы

1954 жылы жұмысын бастаған  Іле археологиялық экспедициясынажетекшілік еткен белгілі ғалым:

• Ә.Марғұлан

• Қ.И.Сәтбаев

• М.Қадырбаев

• К.Ақышев

Сақ, үйсін дәуіріне тиесілі тас қорғандарды, Бесшатыр «патша қорғандарын», Тамғалы петроглифтерін ашқан экспедиция:

• Іле археологиялық экспедициясы

• Алтай археологиялық экспедициясы

• Каспий археологиялық экспедициясы

• Дунай археологиялық экспедициясы

Аса маңызды оқиға болған Есік қорғанынан «Алтын адамның»  табылды:

• 1969 жылы

• 1965 жылы

• 1970 жылы

• 1959 жылы

 Есік қорғанынан «Алтын адамның»  табыпқан археолог:

• Қ.И.Сәтбаев

• М.Қадырбаев

• К.Ақышев

• Ә.Марғұлан