Proqram təminatı Variant 2

... proqramlar konkret məsələlərin icrası üçün nəzərdə tutulmuş proqramlardır.

• Sistem

• İnstrumental

• Antivirus

• Xidməti

• Tətbiqi

Servis proqramlarının funksiyaları hansıdır?

• müxtəlif formatlı rəsmlər yaradır və redaktə edir

• istifadəçiyə əlavə xidmətlər göstərir və əməliyyat sistemlərinin imkanlarını genişləndiri

• informasiyanı daxil və xaric edir

• əlaqələndirilmiş fayllar qrupu yaradır

• istifadəçinin məsələlərini həll edir

Yükləmə virusunun əsas xüsusiyyəti

Evaluate responses using AI:

OFF

Answer explanation

Yükləyici viruslar diskin yükləmə sektoruna və ya sərt diskin sistem yükləyici sektoruna yayılır.Disklərin yükləmə sektorunu zədələyir.

Müfəttiş tip antivirus proqramlarının əsas funksiyası nədir?

• icra olunan proqram fayllarına, rezident proqramların yerləşdirilməsinə, diskin yükləyici sektoruna nəsarət edir, təhlükəli əməliyyatları izləyir.

• əməli yaddaşda və xarici qurğularda virusların axtarışını təmin edir.

• virusların aşkar edilməsinə və zərərsizləşməsinə imkan verir.

• kataloqların, proqramların, sistem sahələrinin məzmununu yadda saxlamaqla, dövri olaraq, cari vəziyyətlə ilkin vəziyyəti müqayisə edir.

• vaksinləşdirmə yolu ilə yoluxmanın qarşısını alır.

Təhlükəli və Çox təhlükəli viruslar haqqında məlumat verin

Evaluate responses using AI:

OFF

Answer explanation

Təhlükəli viruslar isə kompüterin işində ciddi xətalara səbəb ola bilər. Çox təhlükəli virusların tətbiqi isə proqramların silinməsinə, verilənlərin ləğvinə və yaddaşın sistem sahəsində kompüterin işi üçün lazım olan mühüm informasiyanın silinməsinə gətirib çıxarır.

Ümumi təyinatlı TPP haqqında məlumat verin

Evaluate responses using AI:

OFF

Answer explanation

Ümumi təyinatlı TPP - istifadəçinin funksional məsələlərinin və İnformasiya sistemlərinin hazırlanması və istismarının avtomatlaşdırılması üçün təyin olunan universal proqram məhsuludur. Bu tip TPP-yə aşağıdakılar daxildir: - mətn və qrafiki redaktorlar - elektron cədvəllər - nəşriyyat sistemləri - tərcümə və lüğət proqramları - mühasibat proqramları - verilənlər bazasının idarəetmə sistemləri (VBİS) - inteqrallaşdırılmış paketlər - ekspert və süni intellekt sistemləri.

Qrafik redaktorlar haqqında məlumat verin

Evaluate responses using AI:

OFF

Answer explanation

Qrafik redaktorlar qrafiki sənədlərin (şəkillərin) emalı üçün nəzərdə tutulmuşdur. Ən sadə qrafiki redaktor Microsoft firmasının Paint redaktorudur. 1. Rastr redaktorları - Bu redaktorlarda minimal obyekt nöqtədir. Yəni, şəkil nöqtələrin kombinasiyasından təşkil olunur. Bu redaktorlarda təsvirlərin yaradılması üsulu məhduddur. Yəni, rastr redaktorlar təsvirlərin yaradılması üçün yox, redaktə olunması, onlara xüsusi effektlər verilməsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Rastr redaktorlarına misal olaraq Paint, Fanvision, Adobe Photoshop, Photo Styler, Picture Publisher, Corel Photo-Paint və s. kimi proqramları göstərmək olar. 2. Vektor redaktorları – qrafik verilənlərin təsvir olunma üsuludur. Bu redaktorlarda isə minimal obyekt kimi xətt götürülür. Vektor redaktorlar rastrdan fərqli olaraq təsvirlərin redaktəsi üçün deyil, yaradılması üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu cür yanaşma cizgi-qrafiki işlər üçün daha xarakterikdir. Ən geniş yayılmış vektor redaktorlara misal olaraq Adobe Illustrator, Corel Draw, Corel Photo İllustrator, Macromedia Freehand və s. kimi proqramları göstərmək olar. 3. Üçölçülü qrafika (fraktal kompüter qrafikası) - Bu proqramlara kompüterdə 3D qrafiklərin hazırlanması proqramları (3D redaktorlar) və avtomatlaşdırılmış layihələndirmə sistemləri (CAD). 3D qrafikadan əsasən vizuallaşdırmada, kinomatoqrafiyada, televiziyada, kompüter oyunlarında və digər sahələrdə istifadə olunur. CAD sistemlərindən isə əsasən maşınqayırma, cihazqayırma, memarlıq sahələrində tətbiq edilir. Üçölçülü təsvirin alınması üçün aşağıdakı mərhələlər tələb olunur: •modelləşdirmə - səhnə və onun obyektlərinin riyazi modelinin yaradılması; •renderinq - seçilən fiziki modelə uyğun proyeksiyanın qurulması. Üçölçülü modelləşdirmənin əsas məsələsi işıq mənbəyinin, kürə, kub, konus və s. formalı, maye qaz və s. halında olan obyektlərin təsviri və onların səhnədə yerləşdirilməsidir. İkinci mərhələdə riyazi model müstəvi şəkilə çevrilir. Renderinq verilənlərin üçölçülü vektor strukturunu müstəvi piksellər matrisinə çevirir. Üçölçülü qrafikanın emalına imkan verən, yəni virtual obyektləri modelləşdirən və onların əsasında təsvirin modelini yaradan proqram vasitələri çox müxtəlifdir. Son zamanlar bu sahədə lider olan kommersiya məqsədli məhsullara Autodesk 3D Studio Max, Maya, Newtek Lightwave, Softimage XSL, Rhinoceros 3D, Cinema 4D və ZBrush-u misal göstərmək olar.

Proqramlaşdırma sistemləri ( translyator,İnterpretator,Kompilyator) haqqında məlumat verin

Evaluate responses using AI:

OFF

Answer explanation

Proqramlaşdırma sistemləri. Proqramlaşdırma sistemləri proqramlaşdırma dillərində işləməyi təmin edirlər. Buraya proqramlaşdırma dilləri, həmin dillərdə proqramları kompüter dilinə çevirən translyatorlar (çevirici proqramlar) və s. daxildir. Kompüter dili bilavasitə kompüterin “başa düşdüyü” kodlarda ifadə olunmuş əmrlərdən təşkil olunur. Bu halda proqram müəyyən əmrlər ardıcıllığından ibarət olur. Bu əmrlər kifayət qədər sadə olub, verilənlər üzərində müəyyən əməliyyatları (toplama, çıxma, bölmə, müqayisə, köçürmə və s.) yerinə yetirirlər. Proqramlaşdırma dillərində yazılmış proqram (ilkin proqram) sonradan kompüter dilinə çevrilir, sazlanır və icra olunur. Kompüter dilindəki proqrama işçi və ya mütləq proqram deyilir. İlkin proqramı işçi proqrama çevirmək üçün translyator adlanan xüsusi proqramlardan istifadə edilir. 56 Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, kompüter yalnız maşın dilində işlədiyi üçün, proqramlaşdırma dilində yazılmış proqramı maşın dilinə çevirmək lazımdır. Bu məqsədlə translyator adlanan proqramlar kompleksindən istifadə edilir. Funksional təyinatından asılı olaraq translyator üç cür ola bilər: interpretator, kompilyator, assembler. Onlar arasında fərq çevrilən proqramın mətninin müxtəlif üsulla emal olunmasıdır. İnterpretator ilkin proqramın cümlələrini operatorlarını bir-bir təhlil edib, kompüter dilinə çevirir və icra edir. Növbəti operatorun emalından sonra o birisinə keçilir. Bu üsulla proqramın kompüter dilinə çevrilməsi və icrası ləng gedir. Ona görə də translyasiyanın bu üsulu səmərəli deyil. Lakin interpretator proqramın sazlanması üçün əlverişlidir. İnterpretator proqramı istənilən operatordan başlayaraq emal etməyə və proqramın icrası zamanı dəyişənlərin aldıqları qiymətləri yoxlamağa imkan verir. Kompilyator interpretatordan fərqli olaraq, ilkin proqramı bütövlükdə maşın dilinə çevirir. Proqramda morfoloji və sintaktik səhvlər olarsa, onları aşkar edib istifadəçiyə xəbər verir. Assembler - assembler dilindəki proqramı kompüter dilinə çevirən proqramdır