SAS SUNDA 8

CAAH DÉNGDÉNG..... Ku Nani Suryani Lebah leuwi Si Mancul, Sujang ugal-ugil metot jeujeur taheunan pamungkasna nu nyelap kana sela-sela batu. Nyanghareup ngilir. Tina éta tegér boga harepan aya sénggalan. manéhna ngajégang dina batu gedé pang luhurna. Sababaraha jongjongan ti harita, mumuncangan Sujang kakeueum cai. Teu wudu reuwaseunana, terus ngarérét ka lebah katuhu. Barang bréh nempo cai anu cikénéh leuleuy tur canémrang, harita malih warni jadi kiruh. Geus mapakan batu, Sujang ngajenghok. Can sadar kana kaayaan, karérét gulungan rérénténg kabawa cai puket ku taneuh, séah pagalo jeung gurudugna batu laleutik, ngarompés sukuna. Teu mangap mulya régang awi ngalindes narojosan sakujur awak Sujang. Rénghap taya lolongkrang hawa, gegelegepan diberekbek cai walungan. Tegér lapur teuing ka mana. Sujang satékah polah nyalametkeun diri, leungeun roroésan, panon molotot, jeung sungut calawak hayang ngagero sing tarik, tapi teu nyora. Reup, poék kalimpas rohakana tanaga caah. Taya anu karasa deui. Bubuhan isuk-isuk keur wayahna haneut moyan, jarang kajadian aya caah déngdéng. Hilireun leuwi Si Mancul, teu jauh ti tempat kajadian Sujang, aya saurang lalaki tengah tuwuh. Pangawakanana keker, keur manggul rancatan kosong digulung ku salang. Manéhna nelah Mang Warja. Harita beungeut Mang Warja konéas, lantaran keur meuntas dak-dumadak cai walungan léb-léban. Rét ka béh girang, katempoeun hulu caah keur muru ka palebah manéhna. Tapi rada mending da di dinya mah lémpar. Beungeut walungan lumayan lega sanggeus caah mangkukna ngalimpas sababaraha pétak sawah. Atuh, kotakan téh salin jinis jadi liliwatan walungan. Mokaha pibuateunana raib. Ti lebah dinya ka leuwi Si Mancul rada méngkol, notog batu curi. Ongkoh taneuhna ogé cadas, katambah ngajegir tangkal caringin lukutan. Niat mah rék ngaléngkah balik deui moal jadi meuntasna, tapi suku kénca tikudawet kana akar. Gejebur, Mang Warja labuh. Leungeun katuhuna rikat ngarawél akar anu meulit sukuna. Rancatan mah ngacleng kairid caah. Keur ngumpulkeun tanaga jeung néangan lolongkrang jang hanjat, aya nu nembrag. Jelas lain batu ieu mah karasana empuk, nyangkol kana beuteung. Kabeneran tukangeun batu curi, jadi tanaga caah teu gedé teuing. Bari ngangsrod saeutik-saeutik nyisi sanajan beurat ku nu meulit dina beuteung, Mang Warja bisa ngagorémpal kana hunyudan keusik. Ceuk babasaan mah Asa rag-rag jajantung nénjo anu nyangkol. Geuning ieu téh manusa anu maké kasut konéng. Tapi sirahna kabuleun kénéh, can jelas. Pangalaman Mang Warja baheula di walungan Musi waktu keur transmigrasi, ngojay dina caah geus biasa. Matakna manéhna teteg. Sanggeus hanjat kana galengan sawah anu pinuh ku pibuateun, kituna téh bari mamanggul Ki Sanak. Cag digolerkeun. Bubuhan awakna leutik, teu matak ripuh ka nu manggul. Leungeun ngeleper dibarengan ratugna jajantung, panasaran ku jalma anu keur ngajepat hareupeun. Bray, muka kasut konéng dekil ku taneuh anu mulen beungeutna. "Muga-muga aya rejeki, ieu jalma nyawaan kénéh!" ceuk Mang Warja bari lahaola nyingraykeun kasut. Deg, rénghapna eureun sakeudeung, reuwas nataku. Sujang ponakan manéhna anu keur pakanci mulang ka kampung, bet meunang bahla. Beuteungna meneyang pinuh ku cai, matana peureum, awakna teu usik teu malik. Bari rampang-reumpeung, Mang Warja nyagap dadana, terus kana pigeulang leungeunna, karasa aya kénéh keteg. Plong, haté Mang Warja longsong. Rénghap manéhna nyedot napas jero naker, terus dihéboskeun. Lumayan rada tenang. Teu léléda Mang Warja ngenyot cai tina sungut Sujang, sangkan ka luar. Rada lila narékahan sangkan sadar deuina téh. Ku sabab nyaho trikna nulungan jelema tilelep, pangalaman waktu sok nulungan korban banjir di pangumbaraan, ahirna Sujang ngarénghap deui. Lalaunan awakna disangkéh, dihudangkeun. Sujang bisa diuk bari babalongkéngan ngutahkeun cai. Keur naon Sujang di walungan?

• Mandi
• Meuntas
• Negér
• ngojay

CAAH DÉNGDÉNG..... Ku Nani Suryani Lebah leuwi Si Mancul, Sujang ugal-ugil metot jeujeur taheunan pamungkasna nu nyelap kana sela-sela batu. Nyanghareup ngilir. Tina éta tegér boga harepan aya sénggalan. manéhna ngajégang dina batu gedé pang luhurna. Sababaraha jongjongan ti harita, mumuncangan Sujang kakeueum cai. Teu wudu reuwaseunana, terus ngarérét ka lebah katuhu. Barang bréh nempo cai anu cikénéh leuleuy tur canémrang, harita malih warni jadi kiruh. Geus mapakan batu, Sujang ngajenghok. Can sadar kana kaayaan, karérét gulungan rérénténg kabawa cai puket ku taneuh, séah pagalo jeung gurudugna batu laleutik, ngarompés sukuna. Teu mangap mulya régang awi ngalindes narojosan sakujur awak Sujang. Rénghap taya lolongkrang hawa, gegelegepan diberekbek cai walungan. Tegér lapur teuing ka mana. Sujang satékah polah nyalametkeun diri, leungeun roroésan, panon molotot, jeung sungut calawak hayang ngagero sing tarik, tapi teu nyora. Reup, poék kalimpas rohakana tanaga caah. Taya anu karasa deui. Bubuhan isuk-isuk keur wayahna haneut moyan, jarang kajadian aya caah déngdéng. Hilireun leuwi Si Mancul, teu jauh ti tempat kajadian Sujang, aya saurang lalaki tengah tuwuh. Pangawakanana keker, keur manggul rancatan kosong digulung ku salang. Manéhna nelah Mang Warja. Harita beungeut Mang Warja konéas, lantaran keur meuntas dak-dumadak cai walungan léb-léban. Rét ka béh girang, katempoeun hulu caah keur muru ka palebah manéhna. Tapi rada mending da di dinya mah lémpar. Beungeut walungan lumayan lega sanggeus caah mangkukna ngalimpas sababaraha pétak sawah. Atuh, kotakan téh salin jinis jadi liliwatan walungan. Mokaha pibuateunana raib. Ti lebah dinya ka leuwi Si Mancul rada méngkol, notog batu curi. Ongkoh taneuhna ogé cadas, katambah ngajegir tangkal caringin lukutan. Niat mah rék ngaléngkah balik deui moal jadi meuntasna, tapi suku kénca tikudawet kana akar. Gejebur, Mang Warja labuh. Leungeun katuhuna rikat ngarawél akar anu meulit sukuna. Rancatan mah ngacleng kairid caah. Keur ngumpulkeun tanaga jeung néangan lolongkrang jang hanjat, aya nu nembrag. Jelas lain batu ieu mah karasana empuk, nyangkol kana beuteung. Kabeneran tukangeun batu curi, jadi tanaga caah teu gedé teuing. Bari ngangsrod saeutik-saeutik nyisi sanajan beurat ku nu meulit dina beuteung, Mang Warja bisa ngagorémpal kana hunyudan keusik. Ceuk babasaan mah Asa rag-rag jajantung nénjo anu nyangkol. Geuning ieu téh manusa anu maké kasut konéng. Tapi sirahna kabuleun kénéh, can jelas. Pangalaman Mang Warja baheula di walungan Musi waktu keur transmigrasi, ngojay dina caah geus biasa. Matakna manéhna teteg. Sanggeus hanjat kana galengan sawah anu pinuh ku pibuateun, kituna téh bari mamanggul Ki Sanak. Cag digolerkeun. Bubuhan awakna leutik, teu matak ripuh ka nu manggul. Leungeun ngeleper dibarengan ratugna jajantung, panasaran ku jalma anu keur ngajepat hareupeun. Bray, muka kasut konéng dekil ku taneuh anu mulen beungeutna. "Muga-muga aya rejeki, ieu jalma nyawaan kénéh!" ceuk Mang Warja bari lahaola nyingraykeun kasut. Deg, rénghapna eureun sakeudeung, reuwas nataku. Sujang ponakan manéhna anu keur pakanci mulang ka kampung, bet meunang bahla. Beuteungna meneyang pinuh ku cai, matana peureum, awakna teu usik teu malik. Bari rampang-reumpeung, Mang Warja nyagap dadana, terus kana pigeulang leungeunna, karasa aya kénéh keteg. Plong, haté Mang Warja longsong. Rénghap manéhna nyedot napas jero naker, terus dihéboskeun. Lumayan rada tenang. Teu léléda Mang Warja ngenyot cai tina sungut Sujang, sangkan ka luar. Rada lila narékahan sangkan sadar deuina téh. Ku sabab nyaho trikna nulungan jelema tilelep, pangalaman waktu sok nulungan korban banjir di pangumbaraan, ahirna Sujang ngarénghap deui. Lalaunan awakna disangkéh, dihudangkeun. Sujang bisa diuk bari babalongkéngan ngutahkeun cai. . Iraha éta kajadianana téh?

• Isuk-isuk
• pecat sawed
• lohor
• asar

CAAH DÉNGDÉNG...... Ku Nani Suryani Lebah leuwi Si Mancul, Sujang ugal-ugil metot jeujeur taheunan pamungkasna nu nyelap kana sela-sela batu. Nyanghareup ngilir. Tina éta tegér boga harepan aya sénggalan. manéhna ngajégang dina batu gedé pang luhurna. Sababaraha jongjongan ti harita, mumuncangan Sujang kakeueum cai. Teu wudu reuwaseunana, terus ngarérét ka lebah katuhu. Barang bréh nempo cai anu cikénéh leuleuy tur canémrang, harita malih warni jadi kiruh. Geus mapakan batu, Sujang ngajenghok. Can sadar kana kaayaan, karérét gulungan rérénténg kabawa cai puket ku taneuh, séah pagalo jeung gurudugna batu laleutik, ngarompés sukuna. Teu mangap mulya régang awi ngalindes narojosan sakujur awak Sujang. Rénghap taya lolongkrang hawa, gegelegepan diberekbek cai walungan. Tegér lapur teuing ka mana. Sujang satékah polah nyalametkeun diri, leungeun roroésan, panon molotot, jeung sungut calawak hayang ngagero sing tarik, tapi teu nyora. Reup, poék kalimpas rohakana tanaga caah. Taya anu karasa deui. Bubuhan isuk-isuk keur wayahna haneut moyan, jarang kajadian aya caah déngdéng. Hilireun leuwi Si Mancul, teu jauh ti tempat kajadian Sujang, aya saurang lalaki tengah tuwuh. Pangawakanana keker, keur manggul rancatan kosong digulung ku salang. Manéhna nelah Mang Warja. Harita beungeut Mang Warja konéas, lantaran keur meuntas dak-dumadak cai walungan léb-léban. Rét ka béh girang, katempoeun hulu caah keur muru ka palebah manéhna. Tapi rada mending da di dinya mah lémpar. Beungeut walungan lumayan lega sanggeus caah mangkukna ngalimpas sababaraha pétak sawah. Atuh, kotakan téh salin jinis jadi liliwatan walungan. Mokaha pibuateunana raib. Ti lebah dinya ka leuwi Si Mancul rada méngkol, notog batu curi. Ongkoh taneuhna ogé cadas, katambah ngajegir tangkal caringin lukutan. Niat mah rék ngaléngkah balik deui moal jadi meuntasna, tapi suku kénca tikudawet kana akar. Gejebur, Mang Warja labuh. Leungeun katuhuna rikat ngarawél akar anu meulit sukuna. Rancatan mah ngacleng kairid caah. Keur ngumpulkeun tanaga jeung néangan lolongkrang jang hanjat, aya nu nembrag. Jelas lain batu ieu mah karasana empuk, nyangkol kana beuteung. Kabeneran tukangeun batu curi, jadi tanaga caah teu gedé teuing. Bari ngangsrod saeutik-saeutik nyisi sanajan beurat ku nu meulit dina beuteung, Mang Warja bisa ngagorémpal kana hunyudan keusik. Ceuk babasaan mah Asa rag-rag jajantung nénjo anu nyangkol. Geuning ieu téh manusa anu maké kasut konéng. Tapi sirahna kabuleun kénéh, can jelas. Pangalaman Mang Warja baheula di walungan Musi waktu keur transmigrasi, ngojay dina caah geus biasa. Matakna manéhna teteg. Sanggeus hanjat kana galengan sawah anu pinuh ku pibuateun, kituna téh bari mamanggul Ki Sanak. Cag digolerkeun. Bubuhan awakna leutik, teu matak ripuh ka nu manggul. Leungeun ngeleper dibarengan ratugna jajantung, panasaran ku jalma anu keur ngajepat hareupeun. Bray, muka kasut konéng dekil ku taneuh anu mulen beungeutna. "Muga-muga aya rejeki, ieu jalma nyawaan kénéh!" ceuk Mang Warja bari lahaola nyingraykeun kasut. Deg, rénghapna eureun sakeudeung, reuwas nataku. Sujang ponakan manéhna anu keur pakanci mulang ka kampung, bet meunang bahla. Beuteungna meneyang pinuh ku cai, matana peureum, awakna teu usik teu malik. Bari rampang-reumpeung, Mang Warja nyagap dadana, terus kana pigeulang leungeunna, karasa aya kénéh keteg. Plong, haté Mang Warja longsong. Rénghap manéhna nyedot napas jero naker, terus dihéboskeun. Lumayan rada tenang. Teu léléda Mang Warja ngenyot cai tina sungut Sujang, sangkan ka luar. Rada lila narékahan sangkan sadar deuina téh. Ku sabab nyaho trikna nulungan jelema tilelep, pangalaman waktu sok nulungan korban banjir di pangumbaraan, ahirna Sujang ngarénghap deui. Lalaunan awakna disangkéh, dihudangkeun. Sujang bisa diuk bari babalongkéngan ngutahkeun cai. .Saha anu nulungan Sujang?

• Bapa Sujang
• Pa RT
• Mang Warja
• Nu neger

CAAH DÉNGDÉNG...... Ku Nani Suryani Lebah leuwi Si Mancul, Sujang ugal-ugil metot jeujeur taheunan pamungkasna nu nyelap kana sela-sela batu. Nyanghareup ngilir. Tina éta tegér boga harepan aya sénggalan. manéhna ngajégang dina batu gedé pang luhurna. Sababaraha jongjongan ti harita, mumuncangan Sujang kakeueum cai. Teu wudu reuwaseunana, terus ngarérét ka lebah katuhu. Barang bréh nempo cai anu cikénéh leuleuy tur canémrang, harita malih warni jadi kiruh. Geus mapakan batu, Sujang ngajenghok. Can sadar kana kaayaan, karérét gulungan rérénténg kabawa cai puket ku taneuh, séah pagalo jeung gurudugna batu laleutik, ngarompés sukuna. Teu mangap mulya régang awi ngalindes narojosan sakujur awak Sujang. Rénghap taya lolongkrang hawa, gegelegepan diberekbek cai walungan. Tegér lapur teuing ka mana. Sujang satékah polah nyalametkeun diri, leungeun roroésan, panon molotot, jeung sungut calawak hayang ngagero sing tarik, tapi teu nyora. Reup, poék kalimpas rohakana tanaga caah. Taya anu karasa deui. Bubuhan isuk-isuk keur wayahna haneut moyan, jarang kajadian aya caah déngdéng. Hilireun leuwi Si Mancul, teu jauh ti tempat kajadian Sujang, aya saurang lalaki tengah tuwuh. Pangawakanana keker, keur manggul rancatan kosong digulung ku salang. Manéhna nelah Mang Warja. Harita beungeut Mang Warja konéas, lantaran keur meuntas dak-dumadak cai walungan léb-léban. Rét ka béh girang, katempoeun hulu caah keur muru ka palebah manéhna. Tapi rada mending da di dinya mah lémpar. Beungeut walungan lumayan lega sanggeus caah mangkukna ngalimpas sababaraha pétak sawah. Atuh, kotakan téh salin jinis jadi liliwatan walungan. Mokaha pibuateunana raib. Ti lebah dinya ka leuwi Si Mancul rada méngkol, notog batu curi. Ongkoh taneuhna ogé cadas, katambah ngajegir tangkal caringin lukutan. Niat mah rék ngaléngkah balik deui moal jadi meuntasna, tapi suku kénca tikudawet kana akar. Gejebur, Mang Warja labuh. Leungeun katuhuna rikat ngarawél akar anu meulit sukuna. Rancatan mah ngacleng kairid caah. Keur ngumpulkeun tanaga jeung néangan lolongkrang jang hanjat, aya nu nembrag. Jelas lain batu ieu mah karasana empuk, nyangkol kana beuteung. Kabeneran tukangeun batu curi, jadi tanaga caah teu gedé teuing. Bari ngangsrod saeutik-saeutik nyisi sanajan beurat ku nu meulit dina beuteung, Mang Warja bisa ngagorémpal kana hunyudan keusik. Ceuk babasaan mah Asa rag-rag jajantung nénjo anu nyangkol. Geuning ieu téh manusa anu maké kasut konéng. Tapi sirahna kabuleun kénéh, can jelas. Pangalaman Mang Warja baheula di walungan Musi waktu keur transmigrasi, ngojay dina caah geus biasa. Matakna manéhna teteg. Sanggeus hanjat kana galengan sawah anu pinuh ku pibuateun, kituna téh bari mamanggul Ki Sanak. Cag digolerkeun. Bubuhan awakna leutik, teu matak ripuh ka nu manggul. Leungeun ngeleper dibarengan ratugna jajantung, panasaran ku jalma anu keur ngajepat hareupeun. Bray, muka kasut konéng dekil ku taneuh anu mulen beungeutna. "Muga-muga aya rejeki, ieu jalma nyawaan kénéh!" ceuk Mang Warja bari lahaola nyingraykeun kasut. Deg, rénghapna eureun sakeudeung, reuwas nataku. Sujang ponakan manéhna anu keur pakanci mulang ka kampung, bet meunang bahla. Beuteungna meneyang pinuh ku cai, matana peureum, awakna teu usik teu malik. Bari rampang-reumpeung, Mang Warja nyagap dadana, terus kana pigeulang leungeunna, karasa aya kénéh keteg. Plong, haté Mang Warja longsong. Rénghap manéhna nyedot napas jero naker, terus dihéboskeun. Lumayan rada tenang. Teu léléda Mang Warja ngenyot cai tina sungut Sujang, sangkan ka luar. Rada lila narékahan sangkan sadar deuina téh. Ku sabab nyaho trikna nulungan jelema tilelep, pangalaman waktu sok nulungan korban banjir di pangumbaraan, ahirna Sujang ngarénghap deui. Lalaunan awakna disangkéh, dihudangkeun. Sujang bisa diuk bari babalongkéngan ngutahkeun cai. . Beuteng Sujang meneyang. Maksud kecap meneyang nya éta….

• Asup angina
• Loba kaasupan cai
• bareuh balas kabuntang-bantung
• bawaanna gendut

Tarékah naon anu dilakukeun ku Mang Warja?

• mawa Sujang ka Rumasakit
• Ngenyot sungut Sujang sangkan caina kalaluar
• Diinuman cai haneut
• Marancahan Sujang

Karangan rékaan (Fiksi) dina wangun lancaran (prosa) anu wangunna pondok, jumlah kecapna antara 5000 nepi ka 10000 kecap, disebut ….

• Novel
• dongéng
• carpon
• guguritan

Ciri-ciri carita pondok saperti ieu di handap, iwal...

• jumlah kasapna tara leuwih ti 10000 kecap;
• Ucapan diukur ku waktu macana, antara 10 nepi ka 20 menit;
• Kajadian anu dicaritakeun biasana ngan ukur hiji kajadian;
• Permasalahan nu dipedar kompleks

Di handap bedana Carpon jeung dongeng, dongeng mah wangun caritana...

• Loba nu asup akal
• Loba nu pamohalan
• Loba nu resepeun
• Loba carita sedihna

Di handap ka asup unsur intrinsik dina carpon, iwal ….

• Tema
• Latar
• nilai-nilai dina carita
• amanat

Galur caririta anu rangkaian kajadian nu susunanana teu luyu jeung urutan waktu kajadian atawacaria anu gerakna (flashback), disebut ogé….

• Galur maju
• Galur mundur
• Galur campuran
• Galur biasa