Тест2

Қазақстанның кең-байтақ жерінің табиғаты алуан түрлі, бір-бірін қайталамайтын табиғат кешендерінен тұрады. Қазақстан аумағы екі дүние бөлігін біріктіріп жатыр. Осыған сәйкес қайталанбас көркем табиғатымен, кең массивті құмдарымен, жазира даласымен, қарлы биік тауларымен, құрғақ климатымен, теңіз деңгейінен төмен жатқан ойыстарымен, күрделі геологиялық құрылысымен, көне географиялық тарихымен, мол табиғат байлығымен өзара ерекшеленетін байтақ елімізді 9 ірі табиғат аймақтарына бөлген.1

.  Қазақстанға Шығыс Еуропа жазығының қай аумағы кіреді?

• A.   Оңтүстік – шығыс;

• В.   Оңтүстік – батыс;

• С.   Солтүстік – шығыс;

• Д .  Солтүстік – батыс.

• Е. Cолтүстік, солтүстік-батыс

2.  Солтүстік Қазақ жазығының Қазақстандық бөлігі қанша ауданға бөлінеді?

• A.   2;

• В.   1;

• С.   3;

• Д.   4.

• Е. 5

3.  Павлодар облысының күңгірт қара қоңыр топырақты ауданын қамтитын жазық?

• A.   Тобыл – Обаған;

• В.   Есілдің жазық орманды даласы;

• С.   Есіл – Ертіс даласы;

• Д.   Ертіс – Құлынды жазығы.

• Е.   Есіл – Құлынды жазығы

4.  Солтүстік Қазақ жазығының негізгі өзені?

• A.   Жайық;

• В.   Жем;

• С.   Ертіс;

• Д.   Ойыл;

• Е.   Сырдария.

ТАБИҒИ АУМАҚТЫҚ КЕШЕНДЕР

 

Жер шарының географиялық қабығына атмосфера, литосфера, гидросфера және биосфера жатады. Аса маңызды төрт жалпы географиялық заңдылықтары: тұтастық, зат айналымы, ырғақтылақ және зоналылық. Белгілі бір кезеңнен кейінгі құбылыстардың немесе әрекеттердің бір-біріне қатыстылығы деп аталатын ырғақтылық.

Экватордан полюстерге қарай табиғат кешендері және табиғат компоненттерінің ауысуын зоналылық заңдылығы деп аталады. Географиялық қабық - адамзат қоғамының өмір сүретін ортасы. Адам әрекетінің әсері күн сайын қарқындап дамып келеді. Адам әрекетінен өзгеріске ұшыраған ландшафттарды жақсарту жолдарын ұсынуда.

1.  Географиялық қабықтың заңдылығы

• A.              Зат пен энергия алмасу;

• В.               литосфера;

• С.               өзендердің тасуы;

• Д.               жанартау атқылауы;

• Е.              желдің соғуы.

6.  Күн мен түннің ауысуы географиялық қабықтың қандай заңдылығына жатады

•  A.  Зат пен энергия алмасу;

• В. тәуліктік ырғақтылық

• С. биіктік белдеу;

• Д.жылдық ырғақтылық

• Е. желдің соғуы.

7.   Адам әрекетінен өзгеріске ұшыраған ландшафттарды жақсарту жолдарын ұсынуда.

• A.  рекультивация;

• В .  реакреация;

• С.  кенттену;

• Д.  акклиматизация;

• Е. террикон.

8.Ендік зоналылықтың қалыптасуына әсер етпейтін себеп(тер)

• А.Әр ендіктердегі жылу мен ылғалдың қатынасы;

• В.Жер бетіне Күннің түсу бұрышының әркелкілігі;

• С.Ішкі күштердің әсері;

• Д.   Жер орбитасының өз білігімен көлбеу орналасуы;

• Е.Күннің Жер бөліктеріне әр-түрлі қашықтықта орналасуы.

Гидросфера – планетамыздың су қабығы. Су- Жердегі ең көп таралған заттардың бірі. Су- ол мұхиттар, теңіздер, өзендер, көлдер, су қоймалары, тау басындағы қар жамылғысы, мұздықтар, мұзтаулар және т.б Қазақстан аумағының ішкі суларына өзен, көл, жерасты сулары, мұздықтар кіреді.Табиғат кешендерінің құрамдас бөліктері бір-бірімен су айналымы арқылы байланысқан.    Мұхит суының басты қасиеті оның температурасы мен тұздылығы. Мұхит суының тұздылығының орташа көрсеткіші -35 ‰ промилле. 1 литрде 35 грамм тұз мөлшері бар. Судың тығыздығы оның тереңдігіне байланысты 10 метрге тереңдеген сайын 1 мм атмосфералық қысымға төмендейді. Еліміздің гидрологиялық жағдайына әсер ететін факторлар: жауын-шашынның аз түсуі, жазғы ауа температурасының жоғары болуы және оның амплитудалық ауытқуы, бұлттылықтың әлсіздігі, ауаның ылғалдылығының төмендігі тб.

9.Мұхит суының басты қасиеттері:

• А. тұздылық пен температура

• В.мөлдірлігі

• С. тығыздығы

• Д.   тұщылығы, тез жылынуы

• Е.  жылуды тез өткізгіштігі

10.    Тұздылығы 42 ‰ промилле су құрамында қанша литр тұз бар?

• A.4,2 грамм;

• В.42 грамм;

• С. 420 грамм;

• Д.   4200 грамм;

• E) 42000.