Çağdaş Türk tiyatrosuna oyuncu, bina, metin gibi alanlarda hizmette bulunmuş; tiyatronun kurumsallaşma sürecinde kilometre taşı olmuştur ----.

Bu cümlenin sonuna aşağıdakilerden hangisi getirilir?

• Turgut Özakman

• Recep Bilginer

• Necati Cumalı

• Muhsin Ertuğrul

• Cevat Fehmi Başkut

(I) Muhsin Ertuğrul; uzun yıllar Türk tiyatrosu ve sinemasına oyuncu, yönetmen ve yapımcı olarak öncülük eder. (II) İstanbul Şehir Tiyatrolarının başındayken hem Batı’dan çevrilen çağdaş oyunları hem de yerli oyunları sahneye koyar. (III) Kurtuluş Savaşı’nı konu alan ilk belgeselimiz Zafer Yolları'nı ve ilk sesli Türk filmi İstanbul Sokaklarında'yı yönetir. (IV) Ömrünün yirmi beş yılında Türk sinema ve tiyatrosunu “tek adam” olarak yönettiği için Türk sinemasında “Tiyatrocular Dönemi” olarak adlandırılan dönem, “Muhsin Ertuğrul Dönemi” olarak da adlandırılır. (V) Sahneye koyduğu oyunlar, yönettiği filmler yanında yazdığı unutulmaz oyunlarla dünyanın ünlü tiyatro yazarları arasında yer alır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

• I

• II

• III

• IV

• V

Hüseyin Suat'ın Yamalar adlı oyununda, Emel rolü ile sahneye çıkan ilk Türk kadın oyuncudur. Sanatçı, bu sırada ---- takma ismini kullanır ve daha sonraları bu isimle anılır.

Burada boş bırakılan yere aşağıdaki isimlerden hangisi getirilmelidir?

• Semiha Berksoy

• Kadriye Hanım

• Afife Jale

• Bedia Muvahhit

• Toto Karaca

İstanbul’un tarihî sokaklarında geçen son romanım beklenenin üstünde ilgi görünce tiyatrocu arkadaşlar bana gelip “Bu romanı bir de tiyatroya uyarlarsan biz de zevkle oynarız. Hatta oyun aylarca kapalı gişe oynar.” dediler. Bu teklif hoşuma gitmedi değil. Ama önce şöyle bir araştırayım dedim, bizim edebiyatımızda romanı tiyatroya ya da tiyatroyu romana uyarlayan yazar var mı diye. Karşıma ilk çıkan yazar ---- oldu. O, genellikle tiyatroyu romana uyarlamış. Mesela Eski Şarkı oyununu Eski Hastalık, İstanbul Kızı oyununu ise ---- adıyla romanlaştırmış.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki isimlerden hangileri sırasıyla getirilmelidir?

• Necip Fazıl Kısakürek – Para

• Reşat Nuri Güntekin – Çalıkuşu

• Halit Fahri Ozansoy – Nedim

• Musahipzade Celal – Köprülüler

• Yakup Kadri Karaosmanoğlu – Ankara

---- piyesinde anlatılan olay, adı verilmeyen bir Anadolu köyünde geçmektedir. Nail, hastalanan kardeşi Mehmet için şiddetli bir kış günü doktor getirmek üzere kasabaya doğru yola çıkar. Geceleyin Mehmet'in babası ile misafir gelen yolcu Mehmet'in başucunda beklediği sırada, Nail’in yanı sıra götürdüğü köpek eve tek başına döner. Herkes, kurtların Nail'i parçaladığını düşünür ve onun cesedini aramaya çıkar. Bu sırada Mehmet, nişanlısı Ayşe'nin yanında can verir. Bu facia karşısında yüreği dayanamayan baba ise cinnet geçirir.

Bu parçada boş bırakılan yere Halit Fahri Ozansoy’un aşağıdaki oyunlarından hangisi getirilmelidir?

• Baykuş

• Sönen Kandiller

• Nedim

• Hayalet

• Bir Dolaptır Dönüyor

Yazarın Buzlar Çözülmeden'inde ise sonunda açıklanan varsayım, Doğu'da kar yüzünden dış dünyayla ilişkisi kesilen bir kasabanın yönetimini ele alan ve karaborsacısı, particisi, beceriksiz yöneticileriyle savaşan, temel sorunlara çözüm bulan Kaymakam'ın, kaçak bir deli olduğu, hizmet sevgisiyle bir delinin, akıllıların yapamadığını yapabileceğini kanıtlamak istemektedir.

Bu parçada verilen yapıtın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

• Oktay Rıfat

• Orhan Asena

• Recep Bilginer

• Cevat Fehmi Başkut

• Refik Erduran

Paydos (1948), yazarın sevilen ve çok oynanan bir eseridir, yurt dışında da oynanmıştır. Emekli maaşı ile geçinemeyen öğretmen Murtaza'nın bakkallık yapmaya çalışması fakat ticaret hayatının dürüst olmayan cephesine ayak uyduramayacak "paydos" demesini anlatır. Dürüst öğretmen ile çıkarcı, dindar görünen muhtar bir tezat teşkil eder. Gazeteci yazar, günlük olaylardan aldığı konularını genellikle tenkitçi bir bakış, ahlak ölçüleri açısından gülünç çatışmalarla kurar. Yazar Paydos'ta bir öğretmen, Soygun'da (1951) dürüst bir hâkim, Hacı Yılmaz'da siyasi dalkavuk, Göç'te kurnaz bir kapıcı tipini canlandırmıştır. Yazarın günlük olayları oyunlaştırması ve onları komedi olarak işlemesi, sahnemizin komediye yatkınlığı dolayısıyla, bu eserlerin oynanıp sevilmesini sağlamıştır.

Bu parçada eserleri verilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

• Fakir Baykurt

• Cevat Fehmi Başkut

• Nazım Hikmet

• Orhan Asena

• Turgut Özakman

Yazarın ilk oyunu Canavar Cumhuriyet'ten önceki köy üzerinedir. Ali Baba'nın kızı Zeynep ile köyün öğretmeni Ahmet nişanlısıdır. Ahmet savaştan yeni dönmüştür. Zeynep'in sütkardeşi Ömer de genç kızı sevmektedir. Ömer, kızı kaçırıp dağa kaldırır. Ahmet de yetişip kızı kurtarır, ancak eşraf oğlu olan Ömer'e jandarma da yardımcıdır; tam yetişip Zeynep'i ellerinden alacakken Ahmet sevgilisini düşmanlara vermektense kızı öldürür ve durumu kızın anne ve babasına bildirir. Ahmet artık toplum dışı olmuştur; dağa çıkar, kendi hakkını kendi almak zorunda kalır. Böylece bozuk düzen, bir köy öğretmenini eşkiya yapmıştır. Yazarın ikinci oyunu Akın Orta Asya'da su kıyılarında büyük bir uygarlık kuran Türklerin suların çekilmesi, kuruması ile büyük kıtlığın başlamasını, Türk Başbuğu İstemi Han'ın ihanete uğraması, kurtulması, İstemi Han'ın güzel kızı Suna'nın aşkı ve hep birlikte Türklerin mutluluğa kavuşmasını anlatır; bu oyun, eski Türk soyunu yüceltmektedir.

Bu parçada sözü edilen yapıtlar aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?

• Musahipzade Celal

• Reşat Nuri Güntekin

• Necip Fazıl Kısakürek

• Faruk Nafiz Çamlıbel

• Yusuf Ziya Ortaç

Bir Adam Yaratmak oyununun eksen kişisi Hüsrev oyun yazarıdır; son yazdığı oyunun kahramanı ile yeni bir insan yarattığına inanmıştır. Bu kahraman ile kendisi arasındaki rastlantısal benzerlikler, kaderci bir görüşle Hüsrev'i bir ölüm saplantısına sürükler. Oyunun kahramanının bir kaza kurşunu ile annesini öldürmesi sahnesini gösterirken, yanlışlıkla Selma adındaki sevdiği genç bir kadını öldürür. Oyunun son perdesinde Hüsrev, babasının otuz yıl önce kendisini astığı incir ağacının bulunduğu yalılarına gelir ancak annesi daha önce davranmış, incir ağacını kestirmiştir. Kendi canına kıyamadan deliler evine yatırılmaya boyun eğer.

Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?

• Musahipzade Celal

• Reşat Nuri Güntekin

• Necip Fazıl Kısakürek

• Faruk Nafiz Çamlıbel

• Yusuf Ziya Ortaç

Reşat Nuri Güntekin'in romanından uyarlama ilk oyunudur. Bu oyun 100 gösterimi aşarak ilk kez bu yolda önemli bir tiyatro olayı yaratmıştır. Kuşaklar arasındaki belirgenleşen uçurum, gençliğin Batı hayranlığı ve moda düşkünlüğünün, geçim darlığının bir ailede yarattığı çöküntü, çevresiyle ve kendisiyle bile uyuşmazlığa düşen Ali Rıza Bey'in eksen kişiliğinde verilmektedir. Oyunun gelişiminin vardığı nokta; artık yaşama gücünü yitirmiş, çökmüş, inançları, değer yargıları altüst olmuş bir Ali Rıza Bey'dir.

Yazarın bu parçada sözü edilen yapıtı aşağıdakilerden hangisidir?

• Balıkesir Muhasebecisi

• Tanrıdağı Ziyafeti

• Hülleci

• İstanbul Kızı

• Yaprak Dökümü