курс

А деңгейі.

Невада-Семей, ядролық жарылысқа қарсы халықаралық қозғалыс – қоғамдық-саяси ұйым. 1989 жылы 26 ақпанда құрылып, қазан айында ресми тіркелді. Республика халқынан кеңінен қолдау тапқан қозғалыс ядролық жарылыстарға қарсылық білдіріп, әлемдегі ядролық қауіпті
жоюды мақсат етті, Семей ядролық полигонында ядролық сынақтарды тоқтатуға қол
жеткізді. Қазақстанныңкөптеген қалалары мен аймақтарында, сондай-ақ Ресей, АҚШ, Италия,Жапония, Түркия, т.б. елдерде
ұйымның бөлімшелері құрылған. Қозғалыстың белсенді қызметінің арқасында БҰҰ БА-ның 53сессиясы “Қазақстандағы Семей өңірі адамдары
денсаулығы мен экологиясын сауықтыру және экономикасын дамыту мақсатындағы
халықаралық ынтымақтастық пен іс-қимылды үйлестіру” қарарын қабылдады.Сонау 1949 жылдың 29 тамызында қуаты 20
килотондық алғашқы атом бомбасы Семей облысында жарылып, сынақтан өтті. Ашықтан ашық жер бетіндегі
бұл жарылыстан орта есеппен 900 мыңдай адам 100250 рентген мөлшерінде радиация қабылдаған болса,
одан кейінгі 1963 жылдар аралығында аса қуатты бомбалардың жарылысынан 2 миллионнан аса жазықсыз халық 300-350, 400 рентген мөлшерінде
радиация қабылдаған. Бұдан кейінгі 25 жыл жер асты жарылысынан адамдар түрлі ауруларға ұшырап, сол
сырқаттың қасіретін әлі де арқалаумен келеді. Бұл сырқаттардың тұқым қуалайтындығы ғылыми негізде дәлелденді. Демек, қасіреті 300 жылға дейін созылуы мүмкін екен. Кім біледі, осылай жалғаса берер ме еді, егер де 1989 жылы бүкіл халық болып КСРО әскери күштері өнеркәсібінің бұл озбырлығына қарсы шықпағанда.

1- тапсырма: Невада- Семей ұйымы 1989 жылы 26 ақпанда құрылып, қай айда ресми тіркелді?

Дескриптор: Ұйымның қай айда тіркелгенін біледі - 1 балл

• Қазан

• Қаңтар

• Қыркүйек

А деңгейі.

2-тапсырма.

Семей полигоныңдағы алғашқы жарылыс қай уақытта жүзеге асырылды?

Дескриптор: Жарылыстың іске асырылған мерзімін біледі - 1 балл.

• 25 тамыз 1949 жыл

• тамыз 1948 жыл

• 29 тамыз 1949 жыл

В деңгейі.

3 - тапсырма. Ең қауіптісі иондалатын радиацияның және радионулеидтік ықпалы гендік кодты дауасыз өзгерістерге соқтыруға қандай мүмкіндік жолдары бар?

Дескриптор:

1 балл - радиацияның зиянын түсінеді;

1 балл - мүмкіндік жолдарын ұсынады;

В деңгейі.

4- тапсырма. Төмендегі графикте Семей полигоны жұмыс жасаған жылдардағы жарылыстар көлемі көрсетілген.

1949, 1961, 1987 жылдардағы жарылыстардың санын зерттеп қорытынды жасаңыз.

Дескриптор:

1 балл - графикті талдайды;

1 балл - жарылыстар санын зерттейді;

1 балл - қорытынды жасайды.

С деңгейі.

5 - тапсырма.

Қазақтың шығыс елді мекеніндегі жер асты жарылыстардан адамдар қандай қатерлі тұқымқуалайтың аурулардың алдын алу шараларын ұсыныныз?

Дескриптор:

1 балл - генетикалық аурударды біле

1 балл - шешу жолдарын және алдын алу шараларын ұсынады;

1 балл- өз ойын қорытындылайды.