V9.B2. TRUYỆN LỤC VÂN TIÊN

Đâu là thông tin phù hợp với "Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu?

• Truyện thơ Nôm, có 2082 câu thơ lục bát.

• Truyện thơ Nôm, có 2082 câu thơ song thất lục bát.

• Truyện thơ Nôm, có 3254 câu thơ lục bát.

• Truyện thơ Nôm, có 3254 câu thơ song thất lục bát.

LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA

(Trích Truyện Lục Vân Tiên)

Vân Tiên ghé lại bên đàng,

Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.

Kêu rằng: "Bớ đảng hung đồ,

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân."

Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:

"Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây.

Trước gây việc dữ tại mầy,

Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng."

Vân Tiên tả đột hữu xông,

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.

Lâu la bốn phía vỡ tan,

Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.

Phong Lai trở chẳng kịp tay,

Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.

Dẹp rồi lũ kiến chòm ong, 

Hỏi: "Ai than khóc ở trong xe nầy?"

Thưa rằng: "Tôi thiệt người ngay,

Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ.

Trong xe chật hẹp khôn phô,

Cúi đầu trăm lạy cứu cô tôi cùng."

Vân Tiên nghe nói động lòng,

Đáp rằng: "Ta đã trừ dòng lâu la.

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,

Nàng là phận gái, ta là phận trai

Tiểu thơ con gái nhà ai,

Đi đâu đến nỗi mang tai bất kì?

Chẳng hay tên họ là chi?

Khuê môn phận gái việc gì đến đây?

Trước sau chưa hãn dạ nầy,

Hai nàng ai tớ ai thầy nói ra?"

Thưa rằng: "Tôi Kiều Nguyệt Nga,

Con này tì tất tên là Kim Liên.

Quê nhà ở quận Tây Xuyên,

Cha làm tri phủ ở miền Hà Khê.

Sai quân đem bức thơ về,

Rước tôi qua đó định bề nghi gia.

Làm con đâu dám cãi cha,

Vì dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành.

Chẳng qua là sự bất bình,

Hay vầy cũng chẳng đăng trình làm chi.

Lâm nguy chẳng gặp giải nguy,

Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi.

Trước xe quân tử tạm ngồi,

Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa.

Chút tôi liễu yếu đào thơ,

Giữa đường lâm phải bụi dơ đã phần.

Hà Khê qua đó cũng gần,

Xin theo cùng thiếp đền ân cho chàng.

Gặp đây đương lúc giữa đàng,

Của tiền chẳng có, bạc vàng cũng không.

Gẫm câu báo đức thù công,

Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi".

Vân Tiên nghe nói liền cười:

"Làm ơn há dễ trông người trả ơn.

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.

Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng".

(Nguyễn Đình Chiểu, Truyện Lục Vân Tiên,

trong Nguyễn Đình Chiểu toàn tập, tập I,

NXB Đại học và THCN, Hà Nội, 1980)

(*) Nguyễn Đình Chiểu (1822 - 1888), tục gọi là Đồ Chiểu, sinh tại quê mẹ ở làng Tân Thới, tỉnh Gia Định (nay thuộc Thành phố Hồ Chí Minh); quê cha ở xã Bồ Điền, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Ông thi đỗ tú tài năm 21 tuổi (1843), 6 năm sau (1849), ông bị mù. Không đầu hàng số phận, ông về Gia Định dạy học và bốc thuốc chữa bệnh cho dân. Khi thực dân Pháp xâm lược Nam Kì, Nguyễn Đình Chiểu tích cực tham gia phong trào kháng chiến, cùng các lãnh tụ nghĩa quân bàn bạc việc đánh giặc và sáng tác thơ văn khích lệ tinh thần chiến đấu của nhân dân. Lúc cả Nam Kì rơi vào tay giặc, ông về sống tại Ba Tri (Bến Tre), nêu cao tinh thần bất khuất trước kẻ thù, giữ trọn lòng trung thành với Tổ quốc, với nhân dân cho đến lúc mất.

Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ lớn của dân tộc. Ông đã để lại nhiều áng văn chương có giá trị nhằm truyền bá đạo lí người như Truyện Lục Vân Tiên, Dương Từ - Hà Mậu; cổ vũ lòng yêu nước, ý chí cứu nước như Chạy giặc, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Thơ điếu Trương Định... và truyện thơ dài Ngư Tiều y thuật vấn đáp.

Tác phẩm Truyện Lục Vân Tiên của tác giả nào?

• Nguyễn Đình Thi.

• Nguyễn Đình Chiểu.

• Nguyễn Khuyến.

• Nguyễn Du.

LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA

(Trích Truyện Lục Vân Tiên)

Vân Tiên ghé lại bên đàng,

Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.

Kêu rằng: "Bớ đảng hung đồ,

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân."

Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:

"Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây.

Trước gây việc dữ tại mầy,

Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng."

Vân Tiên tả đột hữu xông,

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.

Lâu la bốn phía vỡ tan,

Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.

Phong Lai trở chẳng kịp tay,

Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.

Dẹp rồi lũ kiến chòm ong, 

Hỏi: "Ai than khóc ở trong xe nầy?"

Thưa rằng: "Tôi thiệt người ngay,

Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ.

Trong xe chật hẹp khôn phô,

Cúi đầu trăm lạy cứu cô tôi cùng."

Vân Tiên nghe nói động lòng,

Đáp rằng: "Ta đã trừ dòng lâu la.

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,

Nàng là phận gái, ta là phận trai

Tiểu thơ con gái nhà ai,

Đi đâu đến nỗi mang tai bất kì?

Chẳng hay tên họ là chi?

Khuê môn phận gái việc gì đến đây?

Trước sau chưa hãn dạ nầy,

Hai nàng ai tớ ai thầy nói ra?"

Thưa rằng: "Tôi Kiều Nguyệt Nga,

Con này tì tất tên là Kim Liên.

Quê nhà ở quận Tây Xuyên,

Cha làm tri phủ ở miền Hà Khê.

Sai quân đem bức thơ về,

Rước tôi qua đó định bề nghi gia.

Làm con đâu dám cãi cha,

Vì dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành.

Chẳng qua là sự bất bình,

Hay vầy cũng chẳng đăng trình làm chi.

Lâm nguy chẳng gặp giải nguy,

Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi.

Trước xe quân tử tạm ngồi,

Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa.

Chút tôi liễu yếu đào thơ,

Giữa đường lâm phải bụi dơ đã phần.

Hà Khê qua đó cũng gần,

Xin theo cùng thiếp đền ân cho chàng.

Gặp đây đương lúc giữa đàng,

Của tiền chẳng có, bạc vàng cũng không.

Gẫm câu báo đức thù công,

Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi".

Vân Tiên nghe nói liền cười:

"Làm ơn há dễ trông người trả ơn.

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.

Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng".

(Nguyễn Đình Chiểu, Truyện Lục Vân Tiên,

trong Nguyễn Đình Chiểu toàn tập, tập I,

NXB Đại học và THCN, Hà Nội, 1980)

(*) Nguyễn Đình Chiểu (1822 - 1888), tục gọi là Đồ Chiểu, sinh tại quê mẹ ở làng Tân Thới, tỉnh Gia Định (nay thuộc Thành phố Hồ Chí Minh); quê cha ở xã Bồ Điền, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Ông thi đỗ tú tài năm 21 tuổi (1843), 6 năm sau (1849), ông bị mù. Không đầu hàng số phận, ông về Gia Định dạy học và bốc thuốc chữa bệnh cho dân. Khi thực dân Pháp xâm lược Nam Kì, Nguyễn Đình Chiểu tích cực tham gia phong trào kháng chiến, cùng các lãnh tụ nghĩa quân bàn bạc việc đánh giặc và sáng tác thơ văn khích lệ tinh thần chiến đấu của nhân dân. Lúc cả Nam Kì rơi vào tay giặc, ông về sống tại Ba Tri (Bến Tre), nêu cao tinh thần bất khuất trước kẻ thù, giữ trọn lòng trung thành với Tổ quốc, với nhân dân cho đến lúc mất.

Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ lớn của dân tộc. Ông đã để lại nhiều áng văn chương có giá trị nhằm truyền bá đạo lí người như Truyện Lục Vân Tiên, Dương Từ - Hà Mậu; cổ vũ lòng yêu nước, ý chí cứu nước như Chạy giặc, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Thơ điếu Trương Định... và truyện thơ dài Ngư Tiều y thuật vấn đáp.

(1) Truyện Lục Vân Tiên: truyện thơ Nôm của Nguyễn Đình Chiểu, được sáng tác khoảng đầu những năm 50 của thế kỉ XIX, lưu truyền rộng rãi dưới hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian như "kể thơ", "nói thơ Vân Tiên", "hát Vân Tiên" ở Nam Kì và Trung Kì. Ảnh hưởng của nó còn lan rộng ra toàn quốc. Truyện được in nhiều lần, bởi thế có nhiều văn bản khác nhau, có khi thêm bớt cả trăm câu thơ. Theo văn bản thường dùng hiện nay, truyện có 2082 câu thơ lục bát.

Truyện Lục Vân Tiên được viết bằng loại chữ nào?

• Chữ Pháp.

• Chữ Hán.

• Chữ quốc ngữ.

• Chữ Nôm.

Đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga thuộc phần nào của tác phẩm?

• Phần phụ lục.

• Phần giữa.

• Phần đầu.

• Phần cuối.

Dòng nào dưới đây nói đúng nội dung của đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga?

• Lục Vân Tiên đánh tan bọn cướp trên đường đi, cứu Kiều Nguyệt Nga và được cha nàng gả con gái cho.

• Lục Vân Tiên đánh tan bọn cướp trên đường đi, cứu Kiều Nguyệt Nga và tiếp tục hành trình của mình.

• Lục Vân Tiên đánh tan bọn cướp cứu Kiều Nguyệt Nga, nàng tặng chàng rất nhiều vàng bạc để trả ơn.

• Lục Vân Tiên đánh tan bọn cướp trên đường đi, cứu Kiều Nguyệt Nga và nàng ngỏ ý muốn đền đáp ơn cứu mạng.

Nhân vật nào không được nhắc tới trong đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga?

• Kim Liên.

• Lục Vân Tiên.

• Kiều Nguyệt Nga.

• Hớn Minh.

Hình ảnh Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga khiến em liên tưởng đến nhân vật nào trong truyện cổ tích?

• Người em trong truyện Cây khế.

• Nhà vua trong truyện Tấm Cám.

• Anh Khoai trong truyện Cây tre trăm đốt.

• Thạch Sanh trong truyện Thạch Sanh.

Hình ảnh Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga được khắc họa giống với môtip nào trong truyện cổ tích?

• Một chàng trai tài giỏi, cứu một cô gái thoát khỏi cảnh nguy hiểm, họ trả nghĩa và thành vợ chồng.

• Những con người ăn ở hiền lành, thật thà, phúc đức sẽ được đền đáp xứng đáng.

• Một ông vua mang hạnh phúc đến cho người đau khổ.

• Một anh nông dân nghèo, nhờ chăm chỉ đã lấy được vợ đẹp và trở nên giàu có. 

Dòng nào nói đúng nhất vẻ đẹp của Lục Vân Tiên thể hiện qua hành động đánh cướp cứu Kiều Nguyệt Nga?

• Có tính cách anh hùng, có tài năng và tấm lòng vị tha.

• Có tính cách anh hùng, bất chấp mọi khó khăn gian khổ.

• Có tấm lòng vị tha, nghĩa hiệp của bậc đại trượng phu.

• Có tài năng, nhân cách hơn người.

Hai câu thơ: "Vân Tiên tả đột hữu xông - Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang" sử dụng phép tu từ gì?

• So sánh.

• Ẩn dụ.

• Nói quá.

• Nhân hóa.