RODZAJE LITERACKIE & CECHY BALLADY | SPRAWDŹ SIĘ!

Synkretyzm rodzajowy to

• tendencja w literaturze do łączenia różnych postaci literackich w jednym dziele, np. bohatera tragicznego i komicznego.

• zjawisko w literaturze odnoszące się do sytuacji, w której autorzy łączą różne style pisania w jednym utworze, na przykład poetycki i publicystyczny.

• zjawisko w literaturze, w którym w jednym dziele literackim dochodzi do zatarcia granic między różnymi rodzajami literackimi, np. epiką, liryką i dramatem.

• proces, w którym różne epoki literackie są mieszane w jednym utworze, tworząc nowy rodzaj literacki.

Zaznacz wszystkie gatunki, które zaliczamy do liryki.

• hymn

• pieśń

• tragedia antyczna

• fraszka

• sonet

Zaznacz wszystkie gatunki, które zaliczamy do epiki.

• opera

• dziennik

• sonet

• mit

• legenda

Cechami dramatu są (zaznacz wszystkie poprawne):

• bogactwo środków stylistycznych.

• napisane z podziałem na akty i sceny.

• zbudowane z dialogów (tekstu głównego) oraz wskazówek inscenizacyjnych (tekstu pobocznego).

• wypowiadają się także bohaterowie (dialogi, monologi).

• świat przedstawiony ma charakter fabuły.

Cechami liryki są (zaznacz wszystkie poprawne):

• bogactwo środków stylistycznych.

• zazwyczaj podział na strofy zbudowane z wersów.

• obecność narratora.

• obecność podmiotu lirycznego, który przekazuje swoje przeżycia.

• podział tekstu na akty i sceny.

Cechami epiki są (zaznacz wszystkie poprawne):

• zbudowane z dialogów oraz wskazówek inscenizacyjnych.

• Występują również: akcja utworu i wątki poboczne.

• bohater literacki - postać występująca w utworze.

• fabuła - wszystkie wydarzenia przedstawione w utworze, powiązane ze sobą pod względem przyczynowo-skutkowym, poznawane dzięki relacji narratora i wypowiedziom bohaterów. Fabuła może być jednowątkowa lub wielowątkowa.

• narrator - opowiada o wszystkich wydarzeniach, które mają miejsce w fabule.

Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie.
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
Panno Święta, co jasnej bronisz Częstochowy
I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy
Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!
Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem
(Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę
Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę
I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu
Iść za wrócone życie podziękować Bogu) [...].

Wskazany fragment należy do:

• EPIKI

• LIRYKI

• DRAMATU

CHÓR

Ciemno wszędzie, głucho wszędzie,Co to będzie, co to będzie?

GUŚLARZ

Zamknijcie drzwi od kaplicyI stańcie dokoła truny;Żadnej lampy, żadnej świécy,W oknach zawieście całuny.Niech księżyca jasność bladaSzczelinami tu nie wpada.Tylko żwawo, tylko śmiało.

STARZEC

Jak kazałeś, tak się stało.

CHÓR

Ciemno wszędzie, głucho wszędzie,Co to będzie, co to będzie?Strukturę dramatu charakteryzuje centralne znaczenie akcji, główną formą podawczą jest dialog. Utwór zawiera tekst główny (dialogi, monologi) oraz tekst poboczny (didaskalia, wskazówki inscenizacyjne). Specyfiką dramatu jest akcja konfliktowa, rozczłonkowana na szereg epizodów (scen, aktów), oraz – przeważnie – brak warstwy narracyjnej.

Wskazany fragment należy do:

• EPIKI

• LIRYKI

• DRAMATU

A one w Leonardach min, / W obrotach Rafaela, / W okrągłych ogniach, w klatkach z lin, / W przedmieściach i niedzielach. / w każdej bryce vis-á-vis / Madonna i madonna. / I nie wiadomo, która śpi, / A która jest natchniona / – szóstka koniu / – one / – szóstka koni / – one / – szóstka koni / – one / Zakręcone!

Wskazany fragment należy do:

• EPIKI

• LIRYKI

• DRAMATU

Stary Prometeusz
pisze pamiętniki.
Próbuje w nich wyjaśnić
miejsce bohatera w systemie konieczności,
pogodzić sprzeczne ze sobą pojęcie
bytu i losu...
Ogień buzuje wesoło na kominku,
w kuchni krząta się żona- egzaltowana dziewczyna,
która nie mogła urodzić mu syna, ale pociesza się,
że i tak przejdzie do historii.
Przygotowanie do kolacji na którą ma przyjść
miejscowy proboszcz i aptekarz
najbliższy teraz przyjaciel
Prometeusza [...].
Scharakteryzuj niniejszy fragment tekstu. Do jakiego rodzaju literackiego należy ten fragment? Podaj cechy, które o tym świadczą.