«Шешен сөз» ұғымын термин ретінде тұңғыш қолданып, ғылым ретінде зерттеген ғалым мен оның еңбегін белгілеңіз.

• Ә. Бөкейханов, «Би һәм билік»

• М. Әуезов, «Әдебиет тарихы»

• А. Байтұрсынов, «Әдебиет танытқыш»

• С. Сейфуллин, «Қазақ әдебиеті»

Шешендік өнер ғылым тілінде 

• лексика

• семасиология

• оратор

• риторика

Аристотельдің пікірі:

 

• Шешендікті өзін-өзі дамытатын ілім ретінде көрсетеді

• “Жақсы шешен болу үшін табиғи дарынмен қоса жан-жақты білімді болу керек”

• “Шешендік өнердің басты ерекшелігі - сөздің анық әрі түсінікті болуы”

• “Кімде-кім өзінің сөзімен тыңдаушыларына білім берсе, әрі көңілін көтерсе, әрі оларға күшті әсер етсе, ең жақсы шешен - сол”

Ломоносовтың пікірінше шешеннің бойында болуы керек бесінші қасиет:

 

• Табиғи дарын, білім

• дайындықсыз сөйлеу

• шешендерден үйрену, сөйлеп жаттығу

• басқа ғылымдардан да хабардар болу

Уәлихан қайтыс болғанда Байдалы бидің Айғанымға айтқаны:

Қайрат деген қыран бар,

Қайғыға тізгін бермейтін.

Қайғы деген жылан бар,

Өзекті шағып өрлейті,

Мен қайғыңды қозғағалы келгем жоқ,

Қайратыңды қолдағалы келдім.

• Шешендік арнау

• шешендік толғау

• шешендік мысал

• шешендік дау

Мақал-мәтел, сұрақ-жауап, шешендік нақыл, қанатты сөз, шешендік жұмбақ, шешендік мысал түрінде келетін шешендік сөздің түрі:

• шешендік арнау

• шешендік толғау

• шешендік дау

• шешендік нақыл

Малайсарының «Үйіңнің алдында төбе болса, ерттеулі атпен тең, Ауылыңда ақылгөй қарт болса, жазып қойған хатпен тең» деген сөзі шешендік өнердің қай тармағына жатады:

• шешендік мақал

• шешендік жұмбақ

• шешендік нақыл

• шешендік мысал

Шешендік өнер кезеңі нешеге бөлінеді?

• 3

• 4

• 5

• 6

«Ел құрасқан» шешендерді табыңыз:

• Майқы би мен Аяз би

• Асан қайғы мен Жиренше

• Төле, Қазыбек, Әйтеке

• Байдалы, Әз Жәнібек, Тіленші

Шешендік өнердің 3-кезеңін анықтаңыз.

 

• XII-XIII ғасыр

• XVII-XVIII ғасыр

• XIV-XVI ғасыр

• XIX ғасыр