शिक्षणामध्ये वर्तनशास्त्राचा मुख्य लक्ष काय आहे?

• वर्तनशास्त्राचा मुख्य लक्ष म्हणजे संज्ञानात्मक प्रक्रिया आणि मानसिक स्थितींवर.

• वर्तनशास्त्र शिक्षणामध्ये अंतर्गत प्रेरणाचे महत्त्व अधोरेखित करते.

• वर्तनशास्त्राचा प्राथमिक चिंता म्हणजे शिकणाऱ्यांच्या भावनिक विकासाचा.

• शिक्षणामध्ये वर्तनशास्त्राचा मुख्य लक्ष म्हणजे निरीक्षणीय वर्तन आणि त्यांना प्रभावित करणाऱ्या शर्तीकरण प्रक्रियांवर.

Answer explanation

The main focus of behaviorism is on observable behaviors and the conditioning processes that influence them, rather than cognitive processes, intrinsic motivation, or emotional development.

संरचनात्मक शिक्षण सिद्धांताचे मुख्य तत्त्वे वर्णन करा.

• परंपरागत शिक्षण पद्धतींचे कठोर पालन

• संरचनात्मक शिक्षण सिद्धांताचे मुख्य तत्त्वे सक्रिय शिक्षण, सामाजिक संवाद, पूर्वज्ञान, प्रामाणिक संदर्भ, आणि आत्म-निर्देशित शिक्षण यांचा समावेश करतात.

• सहकार्याशिवाय वैयक्तिक शिक्षण

• तथ्यांची स्मरणशक्ती

Answer explanation

The correct choice highlights key principles of constructivist learning theory, which emphasize active learning, social interaction, and the importance of prior knowledge, making learning a collaborative and meaningful process.

संज्ञानात्मक शिक्षण सिद्धांत व वर्तनशास्त्र यामध्ये कसे भिन्न आहे?

• संज्ञानात्मक शिक्षण सिद्धांत शारीरिक क्रियाकलापांवर जोर देतो, तर वर्तनशास्त्र विचारांवर जोर देतो.

• संज्ञानात्मक शिक्षण सिद्धांत फक्त बक्षिसांवर आधारित आहे, तर वर्तनशास्त्र नाही.

• संज्ञानात्मक शिक्षण सिद्धांत मानसिक प्रक्रियांकडे दुर्लक्ष करतो, तर वर्तनशास्त्र त्यांचा समावेश करतो.

• संज्ञानात्मक शिक्षण सिद्धांत मानसिक प्रक्रियांवर लक्ष केंद्रित करतो, तर वर्तनशास्त्र निरीक्षणीय वर्तनावर लक्ष केंद्रित करतो.

Answer explanation

Cognitive learning theory emphasizes mental processes like thinking and understanding, while behaviorism focuses on observable behaviors and external stimuli. This distinction highlights the different approaches to learning.

स्किनरनुसार शिकण्यात बळकटीचा काय रोल आहे?

• बळकटीने वर्तन पुन्हा होण्याची शक्यता वाढते.

• बळकटीने वर्तन पुन्हा होण्याची शक्यता कमी होते.

• बळकटी फक्त नकारात्मक वर्तनावर लागू होते.

• बळकटीचा वर्तनावर काहीही परिणाम होत नाही.

Answer explanation

According to Skinner, reinforcement increases the likelihood of a behavior being repeated. Positive reinforcement encourages the repetition of desired behaviors, making it a key concept in behaviorism.

शिक्षणामध्ये स्कॅफोल्डिंगची संकल्पना स्पष्ट करा.

• स्कॅफोल्डिंग म्हणजे वर्गात वापरलेली भौतिक रचना.

• स्कॅफोल्डिंग म्हणजे शिकणाऱ्यांसाठी एक कायमचा समर्थन प्रणाली.

• स्कॅफोल्डिंग म्हणजे एक शिक्षण पद्धत जी शिकणाऱ्यांना तात्पुरती समर्थन प्रदान करते, जी हळूहळू काढली जाते जेव्हा ते स्वायत्तता मिळवतात.

• स्कॅफोल्डिंग म्हणजे एक पद्धत जिथे शिकणारे एकमेकांना मार्गदर्शनाशिवाय शिकवतात.

Answer explanation

Scaffolding is a teaching method that provides temporary support to learners, helping them achieve understanding and skills. This support is gradually removed as learners become more independent, making it the correct choice.

पियाजेच्या संज्ञानात्मक विकास सिद्धांताचे टप्पे कोणते?

• संवेदनात्मक, कार्यात्मक, प्रगत, अंतर्ज्ञानी

• टप्पे आहेत: संवेदनात्मक, पूर्व-कार्यात्मक, ठोस कार्यात्मक, आणि औपचारिक कार्यात्मक.

• संज्ञानात्मक, वर्तनात्मक, भावनिक, सामाजिक

• पूर्व-कार्यात्मक, अमूर्त, तार्किक, प्रतिबिंबात्मक

Answer explanation

Piaget's cognitive development theory includes four stages: Sensorimotor (birth-2 years), Preoperational (2-7 years), Concrete Operational (7-11 years), and Formal Operational (11 years and up). This choice correctly lists them.

सामाजिक शिक्षण सिद्धांत निरीक्षणाच्या भूमिकेला कसे महत्त्व देते?

• सामाजिक शिक्षण सिद्धांतानुसार वर्तन फक्त शब्दांच्या निर्देशाद्वारे शिकले जाते.

• सामाजिक शिक्षण सिद्धांताने इतरांच्या निरीक्षणाचे महत्त्व शिकण्याच्या वर्तन आणि कौशल्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

• सामाजिक शिक्षण सिद्धांतानुसार शिकणे फक्त थेट अनुभवातून होते.

• सामाजिक शिक्षण सिद्धांतात निरीक्षण महत्त्वाचे नाही कारण ते फक्त बक्षिसांवर लक्ष केंद्रित करते.

Answer explanation

Social learning theory highlights that individuals learn behaviors and skills primarily through observing others, making observation a key component of the learning process.

शिक्षण प्रक्रियेत अंतर्निहित प्रेरणाचे महत्त्व काय आहे?

• शिक्षण प्रक्रियेत अंतर्निहित प्रेरणा महत्त्वाची आहे कारण ती सहभाग, चिकाटी आणि सामग्रीच्या गहन समजाला चालना देते.

• अंतर्निहित प्रेरणा विद्यार्थ्यांच्या सहभागाला कमी करते.

• अंतर्निहित प्रेरणा बाह्य बक्षिसांपेक्षा कमी महत्त्वाची आहे.

• अंतर्निहित प्रेरणा पृष्ठभागीय शिक्षणाकडे नेते.

Answer explanation

Intrinsic motivation enhances the learning process by fostering engagement and persistence, leading to a deeper understanding of the material, making it crucial for effective learning.

भावनिक घटकांचा शिक्षणावर प्रभाव वर्णन करा.

• भावनिक घटक लक्ष विचलित करून शिक्षण सुधारतात.

• भावनिक घटक प्रेरणा, लक्ष आणि स्मरणशक्तीवर प्रभाव टाकून शिक्षणावर परिणाम करतात.

• भावनिक घटक फक्त शारीरिक आरोग्यावर परिणाम करतात, शिक्षणावर नाही.

• भावनिक घटक शिक्षणाच्या परिणामांवर कोणताही प्रभाव टाकत नाहीत.

Answer explanation

Emotional factors significantly influence learning by affecting motivation, attention, and memory retention. Positive emotions can enhance engagement and focus, while negative emotions may hinder these processes.

शिक्षण शैली समजून घेणे शैक्षणिक परिणाम सुधारण्यात कसे मदत करू शकते?

• हे शिक्षण प्रक्रियेला अनावश्यक भिन्नता आणून गुंतागुंतीचे बनवते.

• हे शिक्षण पद्धतींच्या प्रभावावर कोणताही परिणाम करत नाही.

• हे एकसारख्या पद्धतीने शिकण्यामुळे प्रेरणा कमी करते.

• हे व्यक्तीगत शिक्षण प्राधान्यांनुसार शिक्षण पद्धतींना अनुकूल करून सहभाग आणि लक्षात ठेवण्यास सुधारते.

Answer explanation

Understanding learning styles allows educators to tailor their teaching methods to individual preferences, which enhances student engagement and retention, leading to improved educational outcomes.