Kim była polska szlachta

• To dawni rycerze, którzy dzięki przywilejom zyskali większą władzę w Rzeczpospolitej

• To dawne mieszczaństwo, które dzięki przywilejom zyskało większą władzę w Rzeczpospolitej

Czym były przywileje szlacheckie?

• To były prawa nadawane szlachcie przez króla

• To były prawa nadawane królowi przez szlachtę

• To były prawa nadawane mieszczanom przez szlachtę

• To były prawa nadawane chłopom przez szlachtę

W 1505 roku uchwalono konstytucje nihil novi (nic nowego)- co ona wprowadzała?

• Bez zgody króla nie można było wprowadzić żadnego nowego prawa

• Bez zgody szlachty nie można było wprowadzić żadnego nowego prawa

Demokracja szlachecka to ustrój panujący w Polsce miedzy XV a XVIII wiekiem. W tym ustroju Rzeczpospolitą rządziła konkretna warstwa społeczna - jaka?

• duchowieństwo

• mieszczanie

• chłopi

• szlachta

Demokracja szlachecka polegała na tym, że w Polsce wpływ na rządy mieli jej obywatele - a kto wówczas (XV- XVIII wiek) miał w Polsce status obywatela?

• Chłopi

• Mieszczanie

• Szlachta

• Duchowieństwo

Jakie decyzje podejmowano na sejmikach ziemskich?

• Wybierano na nich delegacje (posłów) na sejm walny i układano dla tych posłów instrukcje, czyli to jak mają głosować

• Zajmowały się stanem ważniejszych dróg i przepraw rzecznych (mostów)

• Zajmowały się zbieraniem podatków, które zarządził sejm walny

• Zajmowały się bezpieczeństwem publicznym np. organizując oddziały policji ziemskiej

• Mogły np. zarządzić zbiórkę by sfinansować rozwój jakiegoś kolegium jezuickiego.

Answer explanation

Sejmiki ziemskie były zebraniem szlachty z konkretnego województwa - ówczesna Polska dzieła się wówczas na prowincje, a prowincje na województwa. Krotoszyn należał do województwa kaliskiego - nasz sejmik ziemski spotykał się w Środzie Wielkopolskiej wraz z reprezentacją województwa poznańskiego. Na takim sejmiku zbierało się ok. 100-200 szlachciców.

Jakie decyzje podejmowano na sejmie walnym?

• Uchwalano prawo

• Uchwalano podatki

• Podejmowano decyzje o wojnie lub podpisaniu pokoju (polityka zagraniczna)

• Zajmował się sprawami wojska (liczebność, finansowanie)

Answer explanation

Sejm walny składał się z dwóch izb- sejmu i senatu, a także z jakby trzeciej izby - czyli osoby króla. Posłowie na sejm walny byli wybierani na sejmikach ziemskich - a więc sejm walny reprezentował ogół polskiej szlachty. Senat składał się z senatorów - ważnych urzędników i dostojników kościelnych - byli to przeważnie najbogatsi szlachcice - czyli magnaci. Sejm głosował jednomyślnie - czyli wszystkie izby debatując musiały dojść do tego samego zdania.

Na sejmie walnym w głosowaniu panowała

• Zasada jednomyślności

• Zasada większości głosów

Co oznaczało powiedzenie ,,Szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie” ?

• Że każdy szlachcic jest sobie prawnie równy

• Bogatszy szlachcic (np. na urzędzie wojewody) ma więcej praw niż biedniejszy szlachcic (mający tylko swój dom/ zagrodę)

Folwark szlachecki to?

• Duże gospodarstwo rolne należące do szlachcica

• Duże gospodarstwo rolne należące do mieszczanina

• Duże gospodarstwo rolne należące do chłopa

Answer explanation

W skład folwarku szlacheckiego wchodziły nie tylko pola uprawne, ale również budynki gospodarcze z zwierzętami hodowlanymi, spichlerz, czasami młyn. Folwark szlachecki mógł również znajdować się w pobliżu dworu szlacheckiego (domu gdzie szlachcic mieszkał) lub na terenie folwarku mógł znajdować się dwór zarządcy folwarku (bo właściciel ma kilkadziesiąt folwarków i mieszka gdzieś daleko w jakimś zamku)