1. GESni ishlash prinsipini qisqacha tushuntiring.

• A) qizdirilgan suvning issiqlik energiyasi bosimi yordamida turbina parraklari harakatga keltiriladi va ular oʻrnatilgan valga oʻrnatilgan rotori aylanishni hisobiga elektr energiyasi ishlab chiqariladi.

• B) suvning potensial energiyasi turbina parraklarining kinetik energiyasiga aylantiriladi, yaʼni suvning bosimi yordamida parraklar harakatga keltirilib, uning valiga oʻrnatilgan generatorning rotori ham aylanishni boshlaydi, natijada generatordan elektr energiyasi ishlab chiqariladi.

• V) yer ostidan chiqayotgan harorati yuqori boʻlgan suvning energiyasidan foydalanib, yer sathidagi yoki ochiq havodagi haroratlar farqi hisobiga elektr energiyasi ishlab chiqariladi.

2. GESning kamchiliklarini toʻgʻri koʻrsatilgan qatorni toping.

• A) uni qurilishi uchun katta mablagʻ sarflanadi.

• B) atrof muhitning iqlimiga sezilarli taʼsir koʻrsatadi va sel kelish ehtimolini paydo boʻladi.

• V) barcha javoblar toʻgʻri.

3. GESning afzalliklarini belgilang.

• A) F.I.K.i yuqori; energiya saqlash imkoniyati mavjud, yaʼni dambada qancha suv boʻlsa oʻshanga proporsional miqdorda elektr energiyasi ishlab chiqarilishi mumkin.

• B) tez ishga tushirilishi, yaʼni toʻxtab turgan holatidan ishga tushirilganda nominal quvvatgacha bir daqiqa etarli boʻlishi.

• V) barcha javoblar toʻgʻri.

4. GESlarda ishlab chiqarilgan elektr energiyasi nima uchun arzon hisoblanadi?

• A) chunki bu stansiyada elektr energiyasi ishlab chiqarish uchun yoqilgʻi va yonilgʻi mahsulotlari olib kelinmaydi (transportirovka harajatlari yoʻq) va bunday mahsulotlar yoqilmaydi.

• B) bu yerda ishlatiladigan tabiiy gaz atom elektr stansiyasidagi uran moddasidan arzonligi uchun.

• V) chunki bu stansiyalarda ishalb chiqarilgan elektr energiyasi uchun QSQ (NDS) qoʻshilmaydi.

5. Nima uchun GESda hosil qilingan elektr energiyasi “ekologik toza energiya” deyiladi?

• A) chunki bu stansiyada yoqilgʻi va yonilgʻi mahsulotlari yoqilmaydi natijada atmosferaga zararli chiqindilar chiqarilmaydi.

• B) chunki bu stansiyada elektr energiyasi quyosh energiyasi hisobiga ishlab chiqariladi.

• V) chunki bu stansiyadan chiqariladigan energiya tarkibida reaktiv energiya mavjud emas.

6. Dunyodagi eng quvati katta GES qayerda joylashgan va uning quvvati qancha?

• A) Amerika Qoʻshma Shtatlari, GES Grand-Kuli, 6 809 MVt

• B) Xitoy Xalq Respublikasi, “Uch dara”, 22 750 MVt.

• V) Braziliya, GES Tukurui, 8 370 MVt.

7. Oʻzbekistondagi eng yirik GESning quvvati qancha?

• A) Toʻpalang GES = 175 MVt.

• B) Charvoq GES (GES-24) = 666 MVt.

• V) Xojikent GES (GES-27) = 165 MVt.

8. GAES deb nimaga aytiladi?

• A) Gidroatom elektr stansiyasiga.

• B) Gidroavtonom elektr stansiyasiga

• V) Gidroakkumulyatsiyali elektr stansiyaga.

9. GES va GAESning farqini tushuntiring.

• A) GES bilan bir xil, lekin GAESda foydalanilgan suv yana qayta foydalanish uchun yuqori byefga nasos yordamida tashlab beriladi, yaʼni suvdan unumli foydalanish imkoniyati mavjud.

• B) GESda suvdan elektr hosil qilinadi, GAESda esa suvni atom energiyasi yordamida bugʻga aylantirilib keyin elektr energiyasi hosil qilinadi.

• V) GAES vulqon ustidagi togʻlarga qurilib, yer ostidan chiqayotgan suvning yuqori darajali harorati yordamida elektr energiyasi hosil qilinadi.

10. Oʻzbekistondagi GESlarni nomi toʻgʻri koʻrsatilgan qatorni toping.

• A) Quva GES, Jizzax GES, Qamchiq GES.

• B) Samarqand GES, Amudaryo GES, Tolimarjon GES.

• V) Charvoq GES, Andijon GES, Farxod GES.