10сабақ. Ерте көшпелілер дәуіріндегі Ұлы Дала өркениеті

Б.з.б. VI ғасырда сақтар заманы туралы жазылған ең алғашқы дереккөз:

• Ежелгі парсы жазбалары

• Ежелгі Үнді діни кітаптары

• Ежелгі Қытай жылнамалары  

• Орыс тарихшыларының еңбектері

Бехистун жазбасын қалдырған парсы патшасы:

• ІІ Кир  

• ІІІ Дарий  

• Ксеркс

• І Дарий

Дахтардан парн тайпасы (парфян) бөлініп шығып, Иранда құрған империясы:

• Газнауилер империясы  

• Сасанидтер империясы  

• Аршакидтер  империясы

• Сефевидтер империясы

Орталық Қазақстанда тіршілік еткен сақ тайпасы:

• Аримаспылар  

• Аргиппейлер

• Парндар  

• Исседондар

Бехистун жазбаларында баяндалған:

• Ғұндардың Еуропаға басып кіруі    

• А.Македонскийдің соғдылармен соғысы  

• І Дарийдің сақ-тиграхаудаларға жорығы

• Грек-парсы соғыстары

Тасмолалық сақтардың жерлеу құрылыстарының ерекшелігі:

• Ат пен мәйітті жеке қорғандарға жерлеген

• Ат пен мәйітті жеке қорғандарға жерлеген

• Кесене мен қабірлері ағаштан жасалған    

• Мәйітті егіншілік құралдарымен бірге жерлеген

Сарматтар мекендеген аймақтар:

• Балқаш пен Ыстықкөл аралығы    

• Есіл мен Ертіс өзендерінің аралығы

• Еділ мен Жайық өзендерінің аралығы  

• Торғай мен Сарысу өзендерінің аралығы

Жерлеу орындары «мұртты қорғандар» түрінде кездесетін мәдениет:

• Талды мәдениеті

• Шілікті мәдениеті

• Бесоба мәдениеті

• Тасмола мәдениеті

Ерте темір дәуірінде қуаңшылыққа байланысты пайда болды:

• Егіншілік

• Суармалы егіншілік

• Көшпелі малшаруашылығы

• Темір балқыту

Қоғамында әйелдің орны жоғары болған тайпа:

• Ғұндар

• Сармат

• Үйсін

• Қаңлы