Тілдік материалдар негізінде дауыстамай-ақ сөйлеу алушылық:

• Ішкі сөйлеу

• Сыртқы сөйлеу

• Монологты сөйлеу

• Диалогты сөйлеу

• Вербальды сөйлеу

Сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының байланыс қатынастарының мида жалпылай және жанама түрде сөз арқылы бейнеленуі:

• Ойлау

• Қиял

• Ерік

• Мінез

• Сөйлеу

Сезім мүшелері арқылы алынған мәліметтерді өңдеу процесі:

• Ойлау

• Қабылдау

• Түйсік

• Сезім

• Инстинкт

Ой арқылы түрлі заттар мен құбылыстардың мәнді жақтарын жеке бөліктерге бөлу:

• Анализ

• Синтез

• Абстракция

• Жалпылау

• Нақтылау

Ой арқылы заттық құбылыстың барлық элементтерін біріктіру:

• Синтез

• Анализ

• Салыстыру

• Абстракция

• Нақтылау

Анализ бен синтездің негізінде заттардың ұқсастық, айырмашылық қасиеттерінің айқындалуы:

• Салыстыру ой операциясы

• Қорытындылау

• Абстаракция

• Анализ

• Синтез

Бір текті заттардың, құбылыстардың ортақ қасиеттерін оймен біріктіру:

• Жалпылау

• Синтез

• Салыстыру

• Аналогия

• Анализ

Заттар мен құбылыстар туралы ой:

• Ұғым

• Пікір

• Ой қорытындысы

• Қиял

• Елес

Бір зат туралы мақұлдау не оны бекерге шығаруда көрінетін ойлаудың формасы:

• Пікір

• Ұғым

• Ой қорытындысы

• Сөйлеу

• Қиял

Бірнеше пікірлерден жаңа бір пікір шығару тәсілі

• Ой қорытындылары

• Актив

• Пікір

• Ұғым

• Қиял