Тест по истории Казахстана

Махмуд Қашғаридің еңбегі:

• "Шежірелер жинағы"

• "Құтты білік"

• "Жылнамалар жинағы"

• "Шыңғыснама"

• "Диуани лұғат-ат-түрік"

Answer explanation

Махмуд Қашғаридің еңбегі "Диуани лұғат-ат-түрік" болып табылады. Бұл еңбек түрік тілінің сөздігі және мәдениеті туралы маңызды дереккөз болып саналады.

XV ғасырда қазақ жерін мекен еткен тілі, салт-дәстүрі ортақ тайпалардың этникалық, саяси-тарихи бірігуі негізінде:

• Бөкей Ордасы құрылды

• Моғолстан мемлекеті құрылды

• Ішкі феодалдық тартыстар өрши түсті

• Қазақ хандығы құрылды

• Түрлі діни ағымдар пайда болды

Answer explanation

XV ғасырда қазақ жерінде тілі мен салт-дәстүрі ортақ тайпалардың бірігуі нәтижесінде Қазақ хандығы құрылды. Бұл тарихи оқиға қазақ халқының этникалық және саяси бірлігін нығайтты.

Галдан-Церен (Қалдан Серен) бастаған жоңғар әскерлерінің Қазақстанға басып кірген жылы:

• 1723 ж.

• 1741 ж.

• 1761 ж.

• 1745 ж.

• 1757 ж.

Answer explanation

Галдан-Церен бастаған жоңғар әскерлері Қазақстанға 1741 жылы басып кірді. Бұл кезең жоңғарлардың қазақ жеріне шабуыл жасаған уақытын көрсетеді, ал 1723 жылы да шабуыл болған, бірақ ол Галдан-Церенмен байланысты емес.

Абай Құнанбайұлының қазақ әдебиетінде алатын орны:

• Қазақ әліпбиінің авторы

• Қазақ кеңес әдебиетінің негізін салушы

• Жыраулар поэзиясының өкілі

• Жазба әдебиетінің негізін салушы

• Тұңғыш қазақ романының авторы

Answer explanation

Абай Құнанбайұлы қазақ әдебиетінде жазба әдебиетінің негізін салушы ретінде танымал. Оның шығармалары қазақ әдебиетінің дамуына үлкен әсер етті, сондықтан дұрыс жауап 'Жазба әдебиетінің негізін салушы'.

Ұлы Отан соғысынан кейін Қазақстандағы саяси қудалау шараларының бірі:

• «Алматы ісі»

• «Ленинград ісі»

• «Бекмаханов ісі»

• «Дәрігерлер ісі»

• «Қазақстан ісі»

Answer explanation

«Бекмаханов ісі» – Қазақстандағы саяси қудалау шараларының бірі, 1951 жылы тарихшы Мұхтар Бекмахановтың жұмыстары мен көзқарастары үшін қуғын-сүргінге ұшырауы. Бұл іс саяси репрессияның айқын мысалы болып табылады.

Мәтінде сипатталған оқиғаны жазған тарихшыны анықтаңыз: «Ғұндар ертелі-кеш ат үстінен түспейді. Маңызды істер туралы кеңесетін болса, кеңесті ат үстінде отырып өткізеді. Олар өздеріне төніп тұрған патшаның қатал әмірін сезбейді, ал егер тайпа ақсақалдарының біреуі басшылық жасаса, жолында кездескеннің бәрін жайпап өтеді».

• А.Марцеллин

• Диодор

• Үлкен Плиний

• Страбон

• Прииск

Answer explanation

А.Марцеллин ғұндардың өмірі мен әдет-ғұрыптарын сипаттаған. Мәтіндегі ат үстінде кеңес өткізу және патша әміріне қарсы тұру туралы айтылғандар оның жазбаларында кездеседі.

XII ғасырда қазіргі Түркістан қаласында сопылық ілімнің насихатшысы болған ғұлама:

Answer explanation

XII ғасырда Түркістанда сопылық ілімді насихаттаған ғұлама Ж.Б. болып табылады. Ол өз ілімімен халық арасында рухани құндылықтарды насихаттап, сопылық философияны дамытуға үлес қосқан.

XII ғасырда қазіргі Түркістан қаласында сопылық ілімнің насихатшысы болған ғұлама:

• Ж.Баласағұни

• М.Х.Дулати

• Қ.А.Йасауи

• А.Иүгнеки

• М.Хусейн

Answer explanation

XII ғасырда Түркістанда сопылық ілімді насихаттаған ғұлама Қ.А.Йасауи болды. Ол сопылық философияны дамытып, халық арасында кеңінен танымал болды, бұл оны осы кезеңнің маңызды тұлғаларының бірі етеді.

Алашорда автономиясының орталығы болып жарияланған қала:

• Алматы

• Ақмола

• Семей

• Қостанай

• Орынбор

Answer explanation

Алашорда автономиясының орталығы 1917 жылы Семей қаласы болып жарияланды. Бұл тарихи оқиға қазақ автономиясының қалыптасуында маңызды рөл атқарды.

Қазақстан жеріндегі алғашқы адамдар ұжымы:

• ру

• тайпа

• аналық ру

• тобыр

• рулық қауым

Answer explanation

Қазақстан жеріндегі алғашқы адамдар ұжымы "тобыр" деп аталады. Тобыр - бұл алғашқы қауымдық құрылым, яғни адамдардың бірлесіп өмір сүретін, аң аулайтын және тамақ табатын топтары.