Жемқорлық 130

ХІІ ғасырдағы Қытайдың саяси қайраткері Ванг Анши сыбайлас жемқорлықтың негізгі себептері туралы айтқан:

• Барлық уақытта да және кез келген қызықтырып азғындау кезінде барлық заңдарға деген жек көрушілік туындайтын тамыр

• «Жария мүмкіндіктерді жеке басының мүддесіне қарай пайдалану»

• «Не саясат «үшін» өмір сүру, не саясат «есебінен» өмір сүру

• Нашар заңнама мен нашар шенеуніктер деп көрсеткен

• Өз байлығына былыққан адамдар қылмыстарды батыл жасай береді, себебі олар мемлекеттік әділетпен сыбайласу арқылы жазадан қашып құтыламын немесе ақшаға не басқа да сыйақы түрімен кешірім аламын деп үміттенеді.

Ағылшын мемлекеттік қайраткері және философы Т. Гоббс сыбайлас жемқорлық

туралы:

• Барлық уақытта да және кез келген қызықтырып азғындау кезінде барлық заңдарға деген жек көрушілік туындайтын тамыр

• «жария мүмкіндіктерді жеке басының мүддесіне қарай пайдалану»

• «не саясат «үшін» өмір сүру, не саясат «есебінен» өмір сүру

• нашар заңнама мен нашар шенеуніктер деп көрсеткен

• Өз байлығына былыққан адамдар қылмыстарды батыл жасай береді, себебі олар мемлекеттік әділетпен сыбайласу арқылы жазадан қашып құтыламын немесе ақшаға не басқа да сыйақы түрімен кешірім аламын деп үміттенеді.

Жемқорлықтың адам өміріне ықпалы:

• Қоғамның дамуына, өркендеуіне, экономикасын көтеруге ықпалын тигізеді

• Ол заң үстемдігіне, демократия мен адам құқықтарына қатер төндіріп, билікке, мемлекеттік басқару, теңдік пен әлеуметтік әділдік қағидаттарына нұқсан келтіреді, бәсекелестікке кедергі келтіреді, экономикалық дамуды қиындатып және демократиялық институттардың тұрақтылығы мен қоғамдық моральдық ұстанымға қауіп төндіреді

• Еліміздің әлеуметтік ахуалын көтереді;

• Барлық жауаптар дұрыс

• Барлық жауаптар дұрыс емес

Сыбайлас жемқорлықтың қоғамға ықпалы:

• заң үстемдігіне, демократия мен адам құқықтарына қатер төндіреді

• билікке, мемлекеттік басқару, теңдік пен әлеуметтік әділдік қағидаттарына нұқсан келтіреді

• Барлық жауап дұрыс

• бәсекелестікке кедергі келтіреді

• Барлық жауап дұрыс емес.

Сыбайлас жемқорлық туралы кең ауқымды мәліметтер берген ғұламалар:

• Платон мен Аристотель;

• Т.Гоббс және М.Вебер.

• Абай Құнанбаев

• Гегель және Н.Макиавели

• Р.Аквинский.

Ежелгі Вавилон мұрағаттарында Сыбайлас жемқорлықтың пайда болуы алғашқы

деректерінің бірі қай кезеңде көрсетілген

• Вавилон мұрағаттары шығу кезеңі:

• біздің эрамызға дейінгі XXIV екінші жартысы

• біздің эрамызға дейінгі XXV екінші жартысы

• біздің эрамызға дейінгі XXIІ екінші жартысы

• біздің эрамызға дейінгі XXIІІ екінші жартысы

«Саясат» деген еңбегінде сыбайлас жемқорлықты мемлекетті күйретуге әкелмесе де, азғындауына әкелетін маңызды фактор деп атап көрсеткен. Авторы кім?

• Аристотель

• Гегель

• Н.Макиавели

• Т.Гоббс

• М.Вебер

Жергілікті мемлекеттік атқару органының басшысының лауазымы қалай аталады?

• мэр

• губернатор

• әкім

• спикер

• референт

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананың бағалаушылық функциясы:

• моральдық-құқықтық жүйенің болашақтағы жай-күйін, қоғамдағы адамдардың мінез құлқын көре білу мүмкіндігінен тұрады.

• барлық уақытта да және кез келген қызықтырып азғындау кезінде барлық заңдарға деген жек көрушілік туындайтын тамыр.

• Белгілі бір жағдайларда сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана құндылықты бағдарлар арқылы қоғамдық қатынастардың реттеушісі болады;

• өмірлік тәжірибе мен практика негізінде әлеуметтік өмірдің әртүрлі жағы мен құбылыстарына тұлғаның белгілі бір эмоционалдық қатынасынан көрінеді;

• әлеуметтік зұлымдық ретінде сыбайлас жемқорлық туралы білімді жинақтау және оның негізінде адами өзара қарым- қатынастар әлемін одан әрі пайымдау мүмкіндігінен тұрады.

Әкімшілік жазалаудың ең көп тараған түрі:

• сөгіс

• айыппұл

• салық салу

• қарызды қайтарту

• тәртіптік жазаға тарту