Дене шынықтыру 2/10

Дене жаттығуы:

• дене тәрбиесінің негізгі құралы
• адамның қозғалысты орындауы барысындағы удерістер
• қозғалыстың кейбір орындалу жиынтығы
• қозғалыстың орыңдалу көркемділігі
• қозғалыс техникасын орындау мумкіндігі

Жалпы төзімділікті тәрбиелеудегі айналмалы жаттығу әдістері:

• айналмалы шынығу ұзақ үздіксіз жаттығу әдісі арқылы
• демалыс аралығында ұзақ уақыт жұмыс жасау
• айналмалы жаттығу аралығы қатты демалыс аралық әдісі арқылы
• айналмалы жаттығу аралығы біртіндеп демалыс аралығы әдісі арқылы
• үздіксіз айналмалы жаттығу әдісі

Оқытудың үшінші кезеңінде көбірек қолданылатын әдіс:

• оқытудың үшінші кезеңінде осы аталған барлық әдістер қолданады
• көрнекілік әдісі, сөзбен түсіндіру, практикалық әдістер
• айналмалы әдіс
• үлгі қалыпты қайталау әдісі
• қайталау әдісі

Қозғалысты қайталау көрсеткіштері кезеңіндегі оқыту үдерістері ерекшеленетін вариативті (өзгермелі) тапсырмалары:

• регби, хоккей, футбол
• әр түрлі ату спорт түрлерінде (мылтық, тапанша, садақ ату)
• спорттық гимнастика, суга секіру, жүзу, техникалық спорт түрлерінде
• циклді спорт турлерінде (жүгіру, велоспорт, шаңғымен жүру және т.б.)
• қозғалыс біркелкілігі

Спортшылардың нәтижелерін құрал-жабдықтарды пайдалана өлшенетін спорт түрлері

• Жеңіл атлетика
• Көркем гимнастика
• Мәнерлеп сырғанау
• Спорттық гимнастика
• Суға секіру

Бастаушы спортшылардың келешекте өсуіне сай шапшаңдықты бөгеуді ескертудің жолы:

• жан жақты дене дайындығы
• шапшаңдық күш жаттығуларының үлкен көлемін қолдану
• ерте мамандандыру
• шапшаңдықты жаттығудың үлкен көлемін қолдану
• кеш мамандандыру

Шапшаңдықты тәрбиелеуде жаттығу арасында қолданылатын демалыс:

• толық экстремалды
• төмен
• жұмсақ
• орташа
• қатты

Шапшаңдықты толық анықтайтын (дене сапасы ретінде) түсінігі:

• қозғалысты ұзақ уақыт ішінде аяқтау
• мақсатқа сай шапшаңдық сипатын және қимыл реакциясының уақытын айқындаушы адамның кешенді функционалды қасиеті
• жағдайдың өзгеруі мен кенеттен тітіркенуді сезіну қабілеті
• қимылды ұзақ уақыт арасында орындау қабілеті
• адамның белгілі бір уақыт аралығындағы жылдам қозғалысы

Ептілік (икемділік) қабілетінің негізгі түсінігі:

• сыртқы күштер арқылы адамның үлкен қозғалыс амплитудасына жету қабілеті
• бұлшық еттің созылмалы қасиеті
• адамның үлкен қозғалыс амплитудасына жету қабілеті
• анықтаушы дәрежесі
• морфофункционалды қажетті тірек қимыл аппараты қозғалыс бөлімдерін

Қозғалыс қызметінің оқыту үдерісіне байланысты қатаң реттелген жаттығу әдісі:

• ойындық және жарыстық әдістер
• көрнекілі әдісі
• айналмалы шынығу әдісі
• жеке үйретуді пайдалану әдісі
• сараптамалы және толық әдістер негізінде