sagg

Trong các hiện tượng sau, hiện tượng nào liên quan đến sự nóng chảy?

• Quần áo sau khi giặt được phơi khô dưới trời nắng.

• Khi ăn kem , nếu chúng ta để kem ngoài trời nắng thì sau một thời gian nó sẽ tan thành chất lỏng.

• Vì cơ thể con người thường có nhiệt độ khoảng 37 ^oC cao hơn nhiệt độ môi trường xung quanh, cồn y tế chuyển từ thể lỏng sang thể khí rất nhanh ở điều kiện thông thường khi người dùng xoa cồn trên tay, vùng da chỗ xoa cồn bị mất năng lượng rất nhanh nên ta cảm giác ở chỗ da đó lạnh. 

• Về ban đêm nhiệt độ hạ xuống, hơi nước trong không khí quanh lá cây ngưng thành những giọt sương, nhiều giọt sương tụ lại tạo thành những giọt nước.

Trong các hiện tượng sau đây, hiện tượng nào  là sự bay hơi?

• Quần áo sau khi giặt được phơi khô dưới trời nắng.

• Để chế tác các vật dụng bằng đồng, chì người ta thường sử dụng công nghệ đúc.

• Vào những ngày nắng nóng, một số loại cây trồng thường bị héo. Hơn nữa, thu hoạch rau vào những  ngày này thì rau cũng héo rất nhanh khi để ngoài nắng vì trong rau xanh chứa hàm lượng nước rất cao, khi để ngoài nắng dưới tác dụng nhiệt của ánh sáng mặt trời, các phân tử nước chuyển sang trạng thái khí và thoát ra ngoài không khí làm cho rau bị héo.

• a)   Mưa là một hiện tượng tự nhiên, xảy ra do hơi nước trên bầu trời khi gặp điều kiện lạnh tạo thành giọt nước dưới dạng những đám mây, nặng hơn không khí, và rơi xuống mặt đất, tạo thành cơn mưa.  

Nhóm học sinh tiến hành đo nhiệt độ của chính cơ thể mình.

• Học sinh cho rằng: không thể dùng nhiệt kế thủy ngân để đo nhiệt độ cơ thể mình.

• Học sinh đặt nhiệt kế thủy ngân vào vị trí cần đo rồi giữ nguyên ở vị trí đó. Sau 5 - 7 phút, học sinh rút nhiệt kế ra và đọc kết quả.

• Học sinh đề xuất để đo chính xác: Trước khi sử dụng nhiệt kế cần vẩy nhiệt kế cho thuỷ ngân tụt xuống dưới 35 ^oC.

• Học sinh kết luận: Nhiệt kế thủy ngân được hoạt động trên nguyên lý giãn nở của thủy ngân tùy theo nhiệt độ. Thủy ngân nở ra hoặc co lại không phụ thuộc vào nhiệt độ cần đo. 

. Học sinh tiến hành thí nghiệm về chiều truyền năng lượng nhiệt giữa nước nóng trong cốc kim loại và nước trong chậu nhựa khi cho chúng tiếp xúc nhau

• Học sinh cho rằng: năng lượng nhiệt sẽ truyền từ nước lạnh sang nước nóng.

• Học sinh cho rằng: không thể dùng loại nhiệt kế thủy ngân dùng trong phòng thí nghiệm để đo riêng nhiệt độ của nước trong chậu nhựa và nước nóng trong cốc kim loại.

• Học sinh chọn cách đặt cốc nước nóng vào trong chậu sao cho nước trong chậu không tràn vào cốc. Đợi khoảng 1,5 đến 2 phút, sau đó dùng nhiệt kế đo nhiệt độ của nước trong cốc và nước trong chậu. Ghi nhận kết quả đo được.

• Lặp lại thí nghiệm nhiều lần, học sinh cho biết: Kết quả thí nghiệm đã xác nhận giả thuyết năng lượng nhiệt sẽ truyền từ nước nóng sang nước lạnh.

Để ướp lạnh đồ uống (như lon coca đang ở nhiệt độ môi trường), người ta thường sử dụng nước đá.

• Có sự trao đổi nhiệt giữa nước đá và đồ uống.

• Đồ uống có nhiệt độ bằng nhiệt độ môi trường, cao hơn nhiệt độ của nước đá (nhỏ hơn 0 ^oC).

• Khi cho chai đồ uống vào nước đá, năng lượng nhiệt được truyền từ đồ uống sang nước đá. Do đó, nhiệt độ của chai đồ uống giảm xuống, đồ uống được làm nóng.

• Kết luận: khi cho hai vật chênh lệch nhiệt độ tiếp xúc nhau, năng lượng nhiệt luôn truyền từ vật nóng hơn sang vật lạnh hơn. Quá trình truyền nhiệt kết thúc khi hai vật cùng nhiệt độ.

Năm 1827, Robert Brown làm thí nghiệm để quan sát chuyển động nhiệt của các hạt phấn hoa trong một cốc chứa nước bằng kính hiển vi

• Kết quả cho thấy, các hạt phấn hoa luôn chuyển động hỗn loạn, không ngừng, có quỹ đạo là những đường gấp khúc bất kì. Chuyển động như vậy của các hạt phấn hoa gọi là chuyển động Brown.

• Nguyên nhân chính gây ra chuyển động Brown là do các phân tử nước không đứng yên mà chuyển động nhiệt hỗn loạn, không ngừng, va chạm với các hạt phấn hoa từ nhiều phía.

• Khi nhiệt độ càng cao, các phân tử nước chuyển động càng nhanh, va đập vào các hạt phấn hoa càng mạnh, làm các hạt phấn hoa chuyển động càng nhanh. Ngược lại nếu tăng nhiệt độ của nước thì chuyển động của các hạt phấn hoa càng chậm.

• Chuyển động của hạt bụi trong ánh nắng không phải là chuyển động Brown. Hạt bụi trong ánh nắng chuyển động do: Dòng đối lưu trong không khí, ánh sáng tác động lên hạt bụi (hiệu ứng quang điện).

Thả một viên thuốc tím vào một cốc nước và quan sát

• Sau một thời gian thấy thuốc tím tan vào trong nước, mặt phân cách giữa hai chất lỏng mờ dần rồi mất hẳn, tạo thành dung dịch có màu tím. Hiện tượng trên gọi là hiện tượng khuếch tán.

• Hiện tượng khuếch tán là hiện tượng các phân tử, nguyên tử không hòa lẫn vào nhau do chuyển động nhiệt của các phân tử, nguyên tử.

• Tiếp tục thử nghiệm bỏ một lượng dung dịch thuốc tím như nhau vào hai bình đựng nước nóng và nước lạnh,  quan sát thấy hiện tượng ở bình nước nóng, thuốc tím hòa tan nhanh hơn ở bình nước lạnh do nước nóng là môi trường nhiệt độ cao, tác động đến các phân tử thuốc tím hoạt động chậm hơn.

• Nguyên nhân của hiện tượng là do các vật được tạo thành bởi các phân tử, nguyên tử có kích thước rất nhỏ và giữa chúng có khoảng cách. Mặt khác các phân tử, nguyên tử chuyển động hỗn loạn không ngừng, nên khi trộn hai chất vào nhau, các phân tử của chất này có thể len lỏi, xen kẽ vào khoảng trống giữa các phân tử của chất kia

Mở lọ nước hoa và đặt ở một góc trong phòng, một lúc sau, người trong phòng có thể ngửi thấy mùi nước hoa.

• Đây là hiện tượng khuếch tán: các phân tử, nguyên tử không hòa lẫn vào nhau do chuyển động nhiệt của các phân tử, nguyên tử.

• Khi mở lọ nước hoa, các phân tử nước hoa ở trạng thái lỏng bắt đầu ngưng tụ vào không khí, biến đổi từ trạng thái lỏng sang trạng thái khí và chuyển động nhanh chóng và không ngừng, theo các hướng ngẫu nhiên.

• Các phân tử nước hoa (ở dạng khí) sẽ khuếch tán từ trong lọ ra ngoài môi trường xung quanh. Do sự chuyển động hỗn loạn không ngừng của các phân tử không khí, các phân tử nước hoa sẽ va chạm với các phân tử không khí và di chuyển dần ra xa lọ nước hoa.

• Các phân tử nước hoa chuyển động hỗn loạn giữa vô số phân tử không khí khác trong phòng cũng đang chuyển động hỗn loạn. Chính sự va chạm giữa chúng là nguyên nhân làm chậm sự lan toả mùi hương. Khi các phân tử nước hoa đi vào khoang mũi của con người, chúng sẽ kích thích khứu giác, tạo ra cảm giác ngửi thấy mùi nước hoa.

Một xilanh chứa 250 cm³ khí ở 2.10⁵ Pa. Pit-tông nén khí trong xilanh. Coi nhiệt độ không đổi.

• Đây là quá trình đẳng nhiệt.  

• Quá trình trên tuân theo định luật Charles.   

• Nếu thể tích giảm đi 20% so với thể tích ban đầu, áp suất của khí trong xilanh xấp xỉ bằng 2,47 atm sau khi nén.

• Nếu thể tích giảm đi 150 cm³, áp suất của khí trong xilanh tăng thêm 3.10⁵ Pa.

Một khối khí lý tưởng thực hiện quá trình được biểu diễn trên đồ thị. Biết áp suất của khối khí ở cuối quá trình là 1,2 atm.

• Quá trình biến đổi từ trạng thái 1 đến trạng thái 2 là là quá trình đẳng nhiệt. 

• Thể tích và áp suất của khối khí biến đổi thông qua định luật Boyle.

• Áp suất của khối khí ở trạng thái 1 là 3,6 atm. Trong quá trình biến đổi trạng thái trên, áp suất đã tăng thêm 60 %.

• Đồ thị trong hệ tọa độ (p, V) có dạng là 1 nhánh  parabol. Trong quá trình biến đổi trạng thái trên, thể tích đã tăng lên 3 lần so với thể tích ban đầu.