Уакыты да, қамту көлемі де шексіз ес түрі:

• нақты ес

• қысқа мерзімді ес

• бейнелі ес

• ұзақ мерзімді ес

Эмоционалды ес мазмұны:

• қимыл-әрекет

• бейне

• көңіл-күй

• мағына

Ойлауды есте қалдыруда және қайта жанғыртуда анғарылатын ес:

• механикалы ес

• бейнелі ес

• эмоциялы ес

• сөздік-логикалык ес

Алғаш есте қалдырған материалды неғұрлым толық және дұрыс түрде қайта еске түсіру:

• реминисценция

• аккомодация

• галлюцинация

• иллюзия

Адамнын бір іске катты беріліп, қоршаған ортанын әсеріне берілмеуі:

• шын шашыранкылық

• жалған шашыранқылық

• зейін тұрақтылығы

• зейін көлемі

Ерекше дәл, терен, толық жалпы және жанама түрде шындыкты бейнелеуге бағытталған сананын кызметі:

• түйсік

• кабылдау

• ес

• ойлау

Ойлау дегеніміз:

• субъектив пікір

• болжам

• шындык қорытындысы

• кездейсоқ ақпарат жиынтығы

Ойлау формалары:

• ұғым, пікір, ой қорытындысы

• талдау, жинақтау

• ой корытындысы, салыстыру

• нақтылау, жүйелеу

Ой әрекеті жеке фактілерге сүйеніп, жалпы қорытынды жасауы аталады:

• индукция

• дедукция

• анализ

• синтез

Жалпы қағидага сүйеніп, жеке фактілер туралы қорытынды жасау аталады:

• индукция

• дедукция

• синтез

• Анализ