вымыМамв

Басты пайдалану кесулерінің негізгі міндеттері қандай?

• қорғаныш қызметiн жоғалтапаған алқа ағаштарды бiртiндеп осындай орман құрамындағы жас сүрекдiңдермен ауыстыруды жолға қоймаған;

• жетiлген сүрек қорын шамадан тыс, олардың техникалық сапасына мән берілмей, пайдалану қажеттiгiн есептемеген;

• ормандардың су күзету, топырақ қорғау, санитарлық-гигиеналық, рекреациялық және басқа қасиеттерiн арттыруға жағдай жасау;

• орман сүрегiн тиiмдi пайдаланбаған;

• кесiлген жерлерде шаруашылық тұрғыдан бағалы ағаш түрлерінен құралған алқа ағаштарды уақытында құрмаған және олардың өнiмдiлiгiн арттыруға ықпал жасалмаған;

   

Басты пайдалану кесулер жүйесі дегеніміз.

• ұйымдастырушылық-техникалық көрсеткiштерi мен олардың орманның жаңаруына ықпал ету ерекшелiктерi бойынша өзара бір-біріне жақын кесу тәсiлдерi деп түсiну қажет.

• орман ағаштарын дайындау және орман шаруашылығының өндiрiстiк қуаттарын тиiмдi қолдану

• кесiлген жерлерді орманды басты ағаш түрлерімен қалпына келтiрудi есептей отырып

• ормандардың пайдаға асыру (эксплуатациялық) қорын оңтайлы пайдалануды қамтамасыз ету.

• кейде бұл жүйені орманды қалпына келтiру кесулерi деп аталады.

Басты пайдалану кесулер жүйелерін қалай ажыратады?

• мұндай кесу әр түрлi жастағы сүрекдіңдерде жүргiзiмейдi.

• ормандағы барлық сүрекдiң қысқа мезгiлде бiрнеше тәсiлмен кесiлiп тасталады.

• пісіп жетілген сүрекдіңдерді iрiктеп, жаппай және бiртiндеп кесулер.

• кәрі жастағы алқа ағаштарда жүргiзiледi.

• ірiктеп кескенде орманның негiзгi элементтерi тұрақты сақталмайды.

Орманды кесуге байланысты табиғи жаңару санаттарын атаңыз.

• ерiктi ірiктеп кесу

• топтық таңдап кесу

• iрiктеп, жаппай және бiртiндеп кесулер.

• өскiндi сақтау

• өскiндi сақтау

Іріктеп кесу жүйесінің қандай ерекше белгілері бар?

• басты мақсатқа пайдалану кесуi, ол арқылы ағаштардың белгiлi жастағы, мөлшердегi, сападағы немесе жағдайдағы бөлiгiн кезеңді кесіп алып отырады. Iрiктеп кескенде орманның негiзгi элементтерi тұрақты сақталады. Мұндай кесу әр түрлi жастағы сүрекдіңдерде жүргiзiледi.

• басты мақсатқа пайдалану кесуi, ол арқылы кесілетін ормандағы барлық сүрекдiң қысқа мезгiлде бiр тәсiлмен кесiлiп тасталады.

• басты мақсатқа пайдалану кесуi, ол арқылы толысқан (пісіп жетiлген) сүрекдiң бiрнеше мезгiлде бiр немесе екi сынып (класс) жасында кесiлiп тасталады.

• Бiркелкi жастағы алқа ағаштарда жүргiзiледi.

Ерікті іріктеп кесулер деген не?

• (шаруашылық iрiктеп, ретті iрiктеп кесу) кезiнде ормандағы барлық ауру және жетiлiп келе жатқан ағаштар орманның табиғи жаңару барысын есепке ала отырып, кезеңді кесіліп отырады.

• түрiнде сүрекдiң қорының 60-90 пайызы кесіледі және пайдалану жағынан төмен бағалы ағаштар қалдырылады.

• қайта жаңару сипаты – өздігінен табиғи, көп жағдайда қажетсіз ағаш түрлерінің ауысуы байқалады, кейде, орман екпелерді қолдан отырғызу жүргізіледі;

• сүрекдiң кесудiң жалпы мерзiмi бiр жылмен шектеледi;

• екiншi          сатыны     (қабатты)      пен     орман     астарын     сирету                     жән жоғарғы            

  орман шымылдығындағы кемшілікті (минусты) ағаштарды кесіп тастау;

Ерікті іріктеп кесу артықшылықтары қандай?

• сүрекдiңнiң қалдырылған бөлiгi және өскiндер зақымданады;

• кейде жарық сүйгiш ағаш түрлерінің табиғи жаңаруы нашарлайды.

• iрiктеп кесуде өсiп тұрған орманның пайдалы функциялары сақталады және артып отырады;

• кесiлетiн аудан кеспеағашпен шектеледi;

• барлық ағаштар мiндеттi түрде жаппай кесіледі;

Ерікті іріктеп кесудің қандай кемшіліктері бар?

• ағаш дайындау жұмыстарының кейбiр түрлерiн механизация күшiмен жүргiзу қиындайды;

• кесiлетiн аудан кеспеағашпен шектеледi;

• сүрекдiңнiң қалдырылған бөлiгi және өскiндер зақымданады;

• барлық ағаштар мiндеттi түрде жаппай кесіледі

• тұқымдық ағаштар тобы, тұқымдық алқаптар мен шоқ ормандар қалдырылады;м

Қазiргi iрiктеп кесулер неше түрге бөлiнедi:.

• 44

• 5

• 3

• 2

• 1

Ерікті іріктеп кесудің кемшіліктерін атаңыз.

• ағаш дайындау жұмыстарының кейбiр түрлерiн механизация күшiмен жүргiзу қиындайды, сүрекдiңнiң қалдырылған бөлiгi және өскiндер зақымданады, жарық сүйгiш ағаш түрлерінің табиғи жаңаруы нашарлайды

• кесіп құлату және тасымалдау кезiнде басты ағаш түрлері өскiнiнiң зақымдануы және зор жойылу қауiп-қатерінің болуы анпгро

• бағалы ағаш түрлерінің өскiнiн екiншi дәрежелі ағаш–бұта түрлерінің және шөптесін өсiмдiктердің басып кету қаупi

• жел сұламасы мен дауылдан сыну қаупi жоғары ормандарда бiртiндеп кесудi жүргiзу қиындығы, ал кейбiр жағдайда мүмкiн еместiгi

• кесулердi жүргiзудiң тым күрделiлiгi және қиындығы