Müəllimin fasilitasiya bacarığı - 20 test

1. Müəllim şagirdin verdiyi sualı birbaşa cavablandırmır. Cavabı tapmaq üçün onu yoldaşları ilə müzakirəyə yönəldir. Verilmiş situasiya ilə bağlı hansı fikir doğrudur?

• A) Müəllim bu addımı atmaqla doğru edir, çünki şagirdin suallarını birbaşa cavablamamağa sərf etdiyi zamanı dərsin izahına ayırmağı hədəfləyir.
• B) Müəllimin bu addımı onun fasilitator kimi funksiyasını yerinə yetirməklə bərabər şagirddə affektiv sahənin cavabvermə mərhələsinin inkişafını hədəfləyir.
• C) Müəllim bu addımı atmaqla şagirdlərdə öz akademik biliklərinə qarşı şübhə yaranmasına səbəb ola bilər ki, bu da yolverilməzdir.
• D) Müəllim bu addımı ilə şagirdlərdə müxtəlif bacarıqlar formalaşdırmağı hədəfləsə də, akademik nöqteyi-nəzərdən səmərəsiz üsuldur.
• E) Müəllimin bu addımı şagirdlərdə mövzuya maraq oyatsa da, müəllimin fasilitator kimi passiv olduğunu göstərir.

2. Biri müəllimin təlim prosesini səmərəli qurarkən buraxdığı səhvdir.

• A) Müəllimin şagirdin bacarıqlarını nəzərə alması
• B) Müəllimin resurslara o qədər də önəm verməməsi
• C) Şagirdlərdən gözləntilərini aydın müəyyənləşdirməsi
• D) Sualı cavablandırmaq üçün şagirdlərə gözləmə vaxtı verməsi
• E) Şagird təfəkkürünün inkişafına yönəlik dərs materiallarından istifadə etməsi

3. Verilənlərdən biri müəllimin funksiyası hesab edilmir?

• A) Şagirdin təfəkkürünü formalaşdırmaq
• B) Şagirdləri qloballaşan dünyanın tələblərinə uyğun yetişdirmək
• C) Şagirdin metakoqnitiv bacarıqlarını inkişaf etdirmək
• D) Tədrisin məqsədini şagirdin imtahan nəticəsi ilə müəyyənləşdirmək
• E) Şagirdlərin tənqidi düşüncə bacarıqlarını inkişaf etdirmək

4. Müəllimin fasilitasiya bacarığı ilə bağlı uyğunluq gözlənilməmişdir:

• A) 1, 4
• B) 2, 3
• C) 1, 3
• D) 2, 4
• E) 3, 4

5. Aşağıdakı nümunələrdən hansı fasilitator müəllimin xüsusiyyətinə aid deyil?

• A) Müəllim şagirdlərin oxuya maraqlarını artırmaq üçün sinifdə fərqli mövzulara aid kitablardan ibarət oxu guşəsi yaradır.
• B) Müəllim yeni dərsi izah edir və şagirdlərə mövzu ilə bağlı tapşırıqlar verir, hamı tapşırığı bitirdikdən sonra şagirdlərin səhvlərinə bir-bir düzəlişlər edir.
• C) Müəllim dərsin əvvəlində şagirdlərin dərsə cəlb olunması üçün müxtəlif formalı təqdimatlardan istifadə edir.
• D) Müəllim şagirdlərin ilkin biliklərini müəyyənləşdirmək üçün diaqnostik qiymətləndirmə keçirir.
• E) Müəllim şagirdlərin valideynləri ilə əməkdaşlıq edərək şagirdlərin intellektləri haqqında məlumat əldə edir.

6. Müəllimin fasilitator kimi yanlışa yol verdiyi situasiyaları müəyyənləşdirin. ↪️ 1. Müəllim mövzunu təqdim edən zaman həm slaydlardan, həm də əyani vasitələrdən istifadə edib hər kəsi dərsə cəlb etməyə çalışır. ↪️ 2. Müəllim sual-cavab və müzakirə prosesində şagirdlərin səhv cavablarını yerindəcə düzəldir ki, şagirdlərin növbəti fəaliyyətləri effektiv olsun. ↪️ 3. Konflikti həll etmək üçün müəllim sinif iclası təşkil edərək problemi şagirdlərlə birlikdə həll etməyə cəhd edir. ↪️ 4. Müəllim şagirdlərdə oxuyub-anlama və tənqidi düşünmə bacarığını formalaşdırmaq üçün ilin əvvəlində buzcıran strategiyalarından istifadə edə bilər. ↪️ 5. Müəllim şagirdlərin summativ nəticələrinə əsasən onların maraqları haqqında məlumat əldə edir.

• A) 1, 4, 5
• B) 2, 3, 4
• C) 3, 4, 5
• D) 1, 2, 3
• E) 2, 4, 5

7. Müəllimin yanlışa yol verdiyi situasiyanı müəyyən edin:

• A) Müəllim şagirdlərə müxtəlif dinləmə materialları verərək onlarda sözlərin düzgün tələffüzü bacarığını formalaşdırmağa çalışır. Proses boyu şagirdlərə lazımi istiqamət verir.
• B) Müəllim şagirdlərdə müxtəlif fənlərin mövzularını bir-biri ilə əlaqələndirmək üçün onlarda analoji düşünmə bacarığı formalaşdırır. Bu, şagirdlər üçün yeni anlayışları öyrənmələri baxımından da faydalı hesab edilir.
• C) Məqsəd şagirdlərdə sual tərtib etmək bacarığı formalaşdırmaqdır. Şagirdlərdən bəziləri bunu necə edəcəklərini bilmirlər. Müəllim onlara dinamik feillərdən ibarət siyahı təqdim edir və prosesdə onlardan istifadə etməyi tövsiyə edir.
• D) Müəllim şagirdlərdə müstəqil öyrənmə bacarığı formalaşdırır. Bu zaman onların qarşılaşa biləcəkləri maneələrdən biri duyğularını düzgün idarə etməmələri ola bilər. Bunu nəzərə alan müəllim şagirdləri öyrənmə zamanı öz hisslərini idarə edə bilmələri üçün müxtəlif strategiyalarla tanış edir.
• E) Məqsəd şagirdlərin hər birini müzakirə prosesinə cəlb etməkdir. Bunun üçün müəllim aktiv şagirdlərdən ibarət qrup yaradaraq onlara suallar formalaşdırmağı, digər qrupa isə həmin sualları cavablandırmağı tapşırır. Bu zaman, hər kəs prosesdə iştirak etmiş olur.

8. Müəllim dərsin məqsədinə çatmaq üçün sinifdə qrup işi təşkil edir. Şagirdlər qruplara bölünür və hər qrupa müxtəlif tapşırıqlar verilir. Qrupda bəzi şagirdlər az işləyir, bəziləri isə daha çox işləyir, buna görə narazılıq yaranır. Problemi aradan qaldırmaq üçün müəllimin atdığı hansı addım səmərəli olar?

• A) Müəllim bir müddət qrup işindən istifadə etmədən dərsi qura bilər, qrup işinə ehtiyac yarandığı anda şagirdlərə nəzarət etməklə problemi həll edə bilər.
• B) Müəllim qrup işi zamanı şagirdlər arasında vəzifə bölgüsü edə və onlarla birlikdə qrup qaydaları tərtib edə bilər.
• C) Müəllim şagirdlərin öyrənmə tərzlərini nəzərə alıb onları qruplara bölə və hər şagirdin fərdi işləməsi üçün onlara müəyyən tapşırıqlar verə bilər.
• D) Müəllim şagirdlərdə qrupda işləmək bacarığını formalaşdırmaq üçün onları bir müddət cütlərlə işləməyə cəlb edə bilər.
• E) Müəllim şagirdlərin potensialını nəzərə alıb qruplara verilən tapşırıqları sadələşdirərək müvafiq problemi həll edə bilər.

9. Dərs zamanı müəllim şagirdə sual verir. Şagird suala səhv cavab verərkən müəllim onun sözünü yarıda kəsərək sualın cavabını özü deməyə başlayır. Verilən situasiya ilə bağlı doğru fikir hansıdır?

• A) Müəllim fasilitator kimi özündə müşahidə etmək bacarığını formalaşdırmayıb.
• B) Müəllim fasilitator kimi idraki hazırlığını təkmilləşdirməyib.
• C) Müəllim fasilitator kimi özündə planlaşma bacarığını formalaşdırmayıb.
• D) Müəllim fasilitator kimi özündə dinləmək bacarığını formalaşdırmayıb.
• E) Müəllim fasilitator kimi metakoqnitiv bacarığını formalaşdırmayıb.

10. Müəllim şagirdlərin cəlbolunmasını təmin etmək və onların fəaliyyətini məqsədyönlü etmək üçün təlim nəticələrini şagirdlərə əvvəlcədən elan edir. Bu halda verilən hansı fikir doğrudur?

• A) Müəllim şəxsiyyətyönümlülük tələbini qoruyur.
• B) Müəllimin planlaşma bacarığı qənaətbəxş deyil.
• C) Müəllim pedaqoji səriştəlilikdə səhvə yol verir.
• D) Müəllim fasilitator rolunu yerinə yetirir.
• E) Müəllim şagirdlər üçün şəxsi nümunə olur.