Автомобильдердің пайдалану қасиеттерінің теориясы

Қозғалтқыштың тиімділігі: Автокөліктің қозғалтқыш түріне (іштен жанатын, электрлі, гибридті) байланысты қандай конструкциялық өзгерістер енгізіледі және олардың артықшылықтары қандай?  

• Жанармай шығынын тұрақты ету үшін қуат жүйесін оңтайландыру

• Жанармай үнемдеу үшін қуат көздерін үйлестіру

• Қозғалыс динамикасын жақсарту үшін механикалық жүйені жетілдіру

• Энергия шығынын азайту үшін қозғалтқыш құрылымын өзгерту

• Жұмыс өнімділігін арттыру үшін отын түріне бейімдеу

Автокөліктің динамикалық тепе-теңдігін сақтау үшін алдыңғы және артқы осьтерге түсетін реактивті күштерді (Rz1, Rz2) қалай есептеуге болады, және олар еңістің бұрышы (α) өзгерген кезде қалай өзгереді?

• Автокөліктің ауырлық центрінің (G) орналасуы еңіс бұрышы артқан сайын реактивті күштердің қайта бөлінуіне әсер етеді.

• Еңіс артқан сайын артқы оське түсетін күш (Rz2) өседі, ал алдыңғы оське түсетін күш (Rz1) азаяды.

• Rz1 және Rz2 күштерін есептеу үшін статикалық және динамикалық жүктемелердің теңдеулері қолданылады, ал тұрақтылық үшін масса теңгерімі сақталуы тиіс. 

• Rz1 және Rz2 күштері еңіс бұрышына (α) пропорционалды өзгереді, ал теңгерімділік үшін масса үлестіруін реттеу қажет. 

• Реактивті күштер массалар орталығының (C) орнын өзгерту арқылы теңестіріледі және еңіс артқанда артқы оське түсетін жүктеме артады. 

Автокөлікке әсер ететін үйкеліс моменттері (Mf1, Mf2) мен қозғалыс кедергі күштерінің (Rx1, Rx2) өзара байланысын сипаттайтын математикалық модель қалай құрылады және оларды азайту үшін қандай техникалық шешімдер қолданылады? 

• Үйкеліс моменттері доңғалақ диаметріне және масса центрінің орналасуына байланысты, оларды төмендету үшін жеңіл материалдар қолдану керек.

• Mf1 және Mf2 моменттерін азайту үшін дөңгелек мойынтіректерін жетілдіріп, шинаның деформациясын азайту қажет.

• Автокөлік қозғалысының қарсылық күштері (Rx1, Rx2) жоғарылаған сайын қозғалтқышқа түсетін жүктеме артады, оны төмендету үшін доңғалақ геометриясын өзгерту керек.

• Rx1 және Rx2 кедергі күштері жол жабынының күйіне және доңғалақтардың ілінісу коэффициентіне тәуелді, оларды азайту үшін шинаның үйкелісін оңтайландыру қажет.

• Үйкеліс моменттері (Mf1, Mf2) доңғалақтардың айналу жылдамдығы мен масса үлестіруіне байланысты өзгереді, оларды азайту үшін аэродинамикалық кедергіні төмендету керек.

Массалар орталығының (C) алдыңғы немесе артқы оське қатысты орналасуы (a, b) көлік динамикасын қалай өзгертеді және оны оңтайлы орналастыру үшін қандай инженерлік талдаулар жүргізіледі?

• Массалар орталығының орны көліктің қозғалыс сипаттамаларын айқындайды, сондықтан оны теңестіру үшін доңғалақ базасын өзгерту қажет.

• Оптималды масса үлестіру үшін компьютерлік симуляция және динамикалық жүктеме талдауы жүргізіледі. 

• C нүктесінің орналасуы көліктің бұрылу радиусына әсер етеді, оны оңтайландыру үшін аэродинамикалық тестілеу жүргізу керек.

• Алдыңғы оське жақын орналасқан массалар орталығы көліктің тұрақтылығын арттырады, бірақ бұрылу қабілетін нашарлатады.

• Егер массалар орталығы артқы оське жақын орналасса, көліктің басқарылуы жақсарады, бірақ тежелу тұрақтылығы төмендейді. 

Жетекші доңғалақтағы момент қалай пайда болады? 

• Іштен жанатын қозғалтқыштың қуаты трансмиссия арқылы көбейтіліп, жетекші доңғалаққа айналдыру моментін жеткізеді.

• Беріліс механизмі қозғалтқыштың айналдыру моментін түрлендіріп, жетекші доңғалақтарға қажетті күш береді.

• Қозғалтқыштың иінді білігінен алынған энергия беріліс қорабы мен дифференциал арқылы жетекші доңғалаққа беріледі. 

• Қозғалтқыштан алынған момент трансмиссия арқылы беріліп, доңғалаққа айналу күшін түсіреді. 

• Қозғалтқыштан алынған айналдыру моменті трансмиссия жүйесі арқылы түрленіп, жетекші доңғалаққа беріледі. 

Трансмиссияның пайдалы әсер коэффициенті нені көрсетеді?

• Жетекші доңғалаққа берілетін айналдыру моментінің бастапқы қозғалтқыш моментімен салыстырғандағы өзгерісін көрсетеді.

• Қозғалтқыштың жалпы қуаты мен жетекші доңғалақтарға жеткізілетін қуат арасындағы айырмашылықты сипаттайды. 

• Трансмиссия арқылы қозғалтқыштан доңғалаққа берілетін қуаттың қаншалықты тиімді жеткізілгенін көрсетеді. 

• Қозғалтқыштың механикалық энергиясының қанша бөлігі доңғалақтарды айналдыруға жұмсалатынын анықтайды. 

• Трансмиссиядағы энергия шығындарын ескере отырып, қозғалтқыштан доңғалаққа берілетін пайдалы қуаттың үлесін көрсетеді.

Қозғаушылардың динамикалық қасиеттеріне қандай негізгі факторлар әсер етеді, және бұл факторлар машинаның жалпы жұмыс өнімділігіне қалай ықпал етеді? 

•  Қозғаушылардың динамикалық сипаттамалары доңғалақтың радиусы, салмақтың таралуы және қозғалтқыш қуатына байланысты өзгереді, бұл жалпы тарту күшіне әсер етеді.

• Қозғалыстың тұрақтылығы мен тиімділігі көлік массасының орналасуы, доңғалақ қысымы және аспа жүйесінің сипаттамалары арқылы реттеледі. 

• Қозғаушы доңғалақтардың сырғанауы мен ілінісуі динамикалық сипаттамаларға айтарлықтай ықпал етеді, бұл көліктің үдеуіне, тежеуіне және бұрылу қабілетіне әсер етеді.

• Жол төсемінің жағдайы, сырғанау коэффициенті және үйкеліс күші көлік динамикасына тікелей ықпал етеді, бұл басқару мен тұрақтылыққа әсерін тигізеді.

• Қозғаушы күштің берілуі трансмиссия жүйесінің тиімділігі мен жетекші доңғалақтардың тарту қабілетіне байланысты өзгеріп отырады.

Пневматикалық доңғалақтардың радиус түрлерінің (бос, статикалық, динамикалық, кинематикалық) айырмашылығы неде және олардың автомобильдің тарту күші мен жүріс жылдамдығына әсері қандай?

• Динамикалық радиус (rₑ) қозғалыс кезінде әсер ететін күштердің нәтижесінде өзгереді және доңғалақтың нақты айналу сипаттамасын көрсетеді.

• Радиустар арасындағы айырмашылықтар дөңгелектің айналу жылдамдығы, жүріс тұрақтылығы және жолмен ілінісу қабілетін анықтайды

• Кинематикалық радиус (rк) айналу жиілігіне байланысты өзгереді және жылдамдық пен тарту коэффициентіне әсер етеді.

• Статикалық радиус (rс) көлік жерге толық салмағымен түскен кезде өлшенеді, ол тарту күші мен тұрақтылыққа әсер етеді. 

• Бос радиус (r₀) доңғалақтың жүктемесіз жағдайдағы өлшемін сипаттайды және оның қозғалысқа дейінгі қалыпты өлшемі болып табылады. 

Доңғалақтың тангенциалдық майысуы қалай пайда болады және бұл құбылыстың көлік қозғалысы кезінде туындататын негізгі мәселелері қандай? 

• Тангенциалдық деформация жетекші доңғалақтардың ілінісу коэффициентіне тікелей әсер етіп, тарту күші мен үдеу процесіне ықпал етеді.

• Тангенциалдық майысу доңғалақтың жолмен жанасу аймағында сырғу мен үйкелістің нәтижесінде туындайды. 

• Майысу динамикалық жүктемелерге әкеліп, дөңгелек тозуын тездетіп, көлік жүйесінің қызмет ету мерзімін қысқартады.

• Бұл құбылыс доңғалақтың айналу моментін өзгертіп, қозғалыс кезінде қуат шығынын арттырады. 

• Доңғалақтың сырғанау деңгейінің жоғарылауы басқару қабілетін төмендетіп, тұрақсыздыққа алып келуі мүмкін

Бүйірлік күштердің әсерінен доңғалақтың жүру бағыты өзгеруі мүмкін екені айтылған. Бұл өзгерістер машинаның басқарылуына қалай әсер етеді және оны болдырмау үшін қандай инженерлік шешімдер қолданылады?

            

• Бүйірлік сырғанауға қарсы тұру үшін доңғалақ бұрыштық сипаттамалары мен ілінісу коэффициенті оңтайландырылуы тиіс. 

• Бүйірлік күштердің әсері көліктің траекториясын өзгертіп, басқару қиындықтарын туындатады.

• Бұл күштердің шамадан тыс болуы автомобильдің тұрақтылығын төмендетіп, жолдан шығып кету қаупін арттырады. 

• Құрылымдық шешімдер қатарында аспа жүйесін күшейту, доңғалақ қысымын дұрыс реттеу және аэродинамикалық тұрақтылықты арттыру шаралары бар.

• Автомобильдің басқарылуын жақсарту үшін электрондық тұрақтылық жүйесі (ESP) және доңғалақтың айналу жылдамдығын реттейтін дифференциалды блоктау механизмдері қолданылады.