Бажы көзөмөлүнүн негиздери

Бажы көзөмөлү деген эмне?

• Бажы көзөмөлү товарларды сатуу процессин жөнгө салуу.

• Бажы көзөмөлү өлкөнүн экономикасын жогорулатуу үчүн иштелип чыккан программа.

• Бажы көзөмөлү товарларды экспорттоону чектөө үчүн колдонулат.

• Бажы көзөмөлү товарлардын жана кызматтардын өлкөгө кирүүсүн жана чыгышын көзөмөлдөө.

Бажы көзөмөлүнүн негизги максаттары кандай?

• Товарларды сатуу жана сатып алуу процессин жөнгө салуу

• Товарлардын сапатын текшерүү

• Товарлардын мыйзамсыз киришин жана чыгышын алдын алуу, экономикалык коопсуздукту камсыз кылуу, мамлекеттик бюджетке кирешелерди жогорулатуу.

• Товарларды экспорттоо жана импорттоо жөнгө салуу

Бажы тариздери кандайча классификацияланат?

• Бажы тариздери төрт негизги категорияга бөлүнөт: Тариздер, Тариздердин функциялары.

• Бажы тариздери классификацияланбайт.

• Бажы тариздери бир гана категорияга бөлүнөт: Тариздер.

• Бажы тариздери үч негизги категорияга бөлүнөт: Тариздер, Тариздердин түрлөрү, Тариздердин функциялары.

Бажы көзөмөлүнүн түрлөрү кандай?

• Бажы көзөмөлүнүн түрлөрү: алдын ала бажы көзөмөлү, бажы текшерүү, бажы декларациясы, бажы контролу, бажы статистикасы.

• Бажы көзөмөлүнүн түрлөрү: бажы отчеттору, бажы кызматтары, бажы тарифтери.

• Бажы көзөмөлүнүн түрлөрү: бажы мыйзамдары, бажы инспекциялары, бажы жүктөрү.

• Бажы көзөмөлүнүн түрлөрү: бажы төлөмдөрү, бажы кызматкерлери, бажы лицензиялары.

Бажы көзөмөлүнүн эл аралык стандарттары кандай?

• ISO 14001

• ISO 9001, ISO 17020, ISO 17025, ISO 17065

• ISO 45001

• ISO 9000

Бажы көзөмөлүнүн натыйжалары кандайча бааланат?

• Бажы көзөмөлүнүн натыйжалары товарлардын саны боюнча бааланат.

• Бажы көзөмөлүнүн натыйжалары мыйзам бузуулар жана стандарттарга ылайык келүү боюнча бааланат.

• Бажы көзөмөлүнүн натыйжалары кардарлардын канааттануусу боюнча бааланат.

• Бажы көзөмөлүнүн натыйжалары текшерүүчүлөрдүн саны боюнча бааланат.

Бажы көзөмөлүнүн мыйзамдары кандайча иштейт?

• Бажы көзөмөлүнүн мыйзамдары товарларды экспорттоону жөнгө салат.

• Бажы көзөмөлүнүн мыйзамдары товарларды сатууга тыюу салат.

• Бажы көзөмөлүнүн мыйзамдары товарларды импорттоого уруксат берет.

• Бажы көзөмөлүнүн мыйзамдары товарлардын чек арадан өтүшүн жөнгө салат.

Бажы көзөмөлүнүн экономикалык таасирлери кандай?

• Бажы көзөмөлү жумуш орундарын жоготот.

• Бажы көзөмөлүнүн экономикалык таасирлери жергиликтүү өндүрүштү коргоо, жумуш орундарын түзүү, мамлекеттик бюджетке киреше, бирок импортту кымбаттатып, инфляцияга алып келүү.

• Бажы көзөмөлү инфляцияны төмөндөтөт.

• Бажы көзөмөлү импортту жогорулатат.

Бажы көзөмөлүнүн көйгөйлөрү жана чечимдери кандай?

• Бажы көзөмөлүнүн көйгөйлөрү: бажы кызматкерлеринин коррупциясы, товарлардын сапаты; чечимдер: бажы төлөмдөрүн жоюу, эл аралык келишимдерди жокко чыгаруу.

• Бажы көзөмөлүнүн көйгөйлөрү: товарлардын жоголушу, бажы мыйзамдарынын жоктугу; чечимдер: бажы төлөмдөрүн жогорулатуу, импортту чектөө.

• Бажы көзөмөлүнүн көйгөйлөрү: жогорку бажы төлөмдөрү, товарлардын жетишсиздиги; чечимдер: бажы кызматкерлерин кыскартуу, жергиликтүү рынокту жабуу.

• Бажы көзөмөлүнүн көйгөйлөрү: контрабанда, сапатсыз товарлар, бажы төлөмдөрүнүн туура эмес жыйналуусу; чечимдер: технологиялык жаңылануу, квалификацияны жогорулатуу, эл аралык кызматташтык.

Бажы көзөмөлүнүн келечеги кандай?

• Бажы көзөмөлүнүн келечеги толугу менен кол менен жүргүзүлөт.

• Бажы көзөмөлүнүн келечеги автоматташтырылган жана интеграцияланган системалар аркылуу жакшыртылат.

• Бажы көзөмөлүнүн келечеги жогорку технологияларсыз болот.

• Бажы көзөмөлүнүн келечеги башка өлкөлөрдүн системаларына көз каранды.