Азаматтық іс жүргізу құқығы мен институттары

Азаматтық іс жүргізу құқығы,бұл-

• Азаматтық істерді сотпен қарау және шешу тәртібін реттейтін және азаматтық іс бойынша сот төрелігін жүзеге асыруға байланысты құқықтық нормалардың жиынтығы

• Сот актілерінің мәжбүрлеп орындауға байланысты заңмен реттелетін қызмет

• Халықтың еркін білдіретін,мемлекетпен белгіленген құқықтық нормалардың жиынтығы

• Сот пен тараптар арасындағы қатынасты реттейтін құқықтық бір саласы

• процеске қатысушылардың және сот аралық қатынастарды реттейтін құқық саласы

Азаматтық іс жүргізу құқығының әдісі болып табылады:

• Ұйымдастырушылық

• Әдістемелік

• Императивті-диспозитивтік

• Нұсқаулық

• шарттық

Іс жүргізу нысаны - бұл

• Азаматтық істі қарау қызметі

• Азаматтық іс жүргізу құқығы нормасымен белгіленген белгілі бір жүйеден тұратын азаматтық істі қарау тәртібінің кезектілігі

• Азаматтық істерді қарау мен шешуге бағытталған қатынастар

• Іс жүргізу құжаттарының реквизиттерінің жиынтығы

• Іс бойынша өндіріс тәртібі

Азаматтық іс жүргізу құқығының қайнар көзі:

• Облыстық сот президиумының қаулысы

• Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексі

• Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексі

• Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі

• Қазақстан Республикасының Әкімшілік кодексі

Диспозитивтілік қағидасы – бұл:

• Азаматтық сот өндірісінің нормативті-басқарушылық ережесі

• Тараптардың құқық нормаларын өздері түсіндіруі

• Процеске қатысушылардың өз субъективтік құқықтары мен міндеттерін жүзеге асыра отырып іс жүргізудің барысына әсер етуі

• Тараптардың заңға бағынуы

• Іске қатысушылардың сотта белсенді көмек алуы

Азаматтық іс жүргізудің субъектісі – бұл:

• Өз құқығын қорғайтын барлық азаматтар

• Тек қана лауазымды тұлғалар мен соттар

• Соттар, іске қатысушы тұлғалар және сот әділдігін іске асыруға әсер ететін тұлғалар

• Соттар мен сарапшы мамандар

• Тараптар мен өкілдер

Іске қатысушы тұлға:

• прокурор

• судья

• куәгер

• сарапшы

• өкiл

Азаматтық iс жүргiзуде тарап болып табылады:

• талапкер

• куәгер

• судья

• сот орындаушысы

• сарапшы

Талаптан бас тарту және өзгерту құқығына ие

• талапкер

• куәгер

• судья

• сот орындаушысы

• сарапшы

Азаматтық іске тең қатысушылық – бұл:

• Соттың шешімі бойынша бірнеше талапкердің іске қатысуы

• Соттың шешімі бойынша бірнеше жауапкердің іске қатысуы

• Заңға сәйкес бірнеше куәнің іске қатысуы

• Мүдделері мен талаптары бір-біріне қарсы келмейтін бірнеше талапкердің немесе бірнеше жауапкердің азаматтық іске қатысуы

• Заңға сәйкес бірнеше прокурордың іске қатысуы