Cải cách trong lịch sử Việt Nam

Câu 21. Đọc đoạn tư liệu sau đây: “Năm 1396, Hồ Quý Ly cho ban hành tiền giấy mang tên “Thông bảo hội sao", đây được coi là tiền giấy đầu tiên trong lịch sử Việt Nam. Việc ban hành loại tiền mới này nằm trong các chính sách cải cách của Hồ Quý Ly và triều Hồ cuối thế kỉ XIV, đầu thế kỉ XV.”

• Phát hành tiền giấy là một trong những chính sách kinh tế trong cải cách Hồ Quý Ly.

• Hồ Quý Ly cho sử dụng tiền giấy nhằm lấy đồng đúc vũ khí để trang bị cho quân đội.

• Cải cách tiền tệ đã khiến việc lưu thông tiền tệ và buôn bán được thuận lợi hơn trước.

• Cải cách về tiền tệ của Hồ Quý Ly đã thúc đẩy kinh tế hàng hàng hóa lớn phát triển.

Câu 22. Đọc đoạn tư liệu sau đây: “[Năm 1397] Lộ đặt chức An phủ sứ và An phủ phó sứ. Phủ đặt chức Trấn phủ sứ và Trấn phủ phó sứ. Châu đặt chức Thông phán và Thiêm phán. Huyện đặt chức Lệnh úy và Chủ bạ để cai trị. Lộ thống nhiếp phủ, phủ thống nhiếp châu, châu thống nhiếp huyện. Các việc hộ tịch, tiền thóc, ngục tụng đều làm chung thành sổ sách của một lộ, đến cuối năm báo lên sảnh để làm bằng cử mà khảo xét,...”

• Tư liệu trên đề cập đến nội dung cải cách của Hồ Quý Ly đầu triều Trần.

• Đây là cuộc cải cách đầu tiên trong lịch sử Việt Nam đạt được thành công.

• c. Cuộc cải cách đã góp phần ổn định tình hình kinh tế, chính trị của đất nước.

• d. Sau cải cách, nhà Trần ổn định trở lại, đất nước đạt được sự phát triển mới.

Đọc đoạn tư liệu sau đây: Năm 1397, Hồ Quý Ly cho xây dựng thành Tây Đô (thuộc Thanh Hoá ngày nay) rồi ép vua Trần dời đô về đây. Phía ngoài thành là hệ thống hào quy mô lớn kết hợp luỹ tre gai dày đặc. Năm 1402, nhà Hồ đắp sửa đường sá từ thành Tây Đô đến Hoa Châu (Thừa Thiên Huế và phía bắc Quảng Nam ngày nay). Năm 1405, nhà Hồ cho quân đóng cọc gỗ lớn ở cửa biển và những nơi xung yếu trên sông để phòng giặc, xây dựng hệ thống phòng thủ dài hàng trăm ki-lô-mét.

• a. Tư liệu đề cập đến nội dung trong cải cách về mặt quân sự của Hồ Quý Ly

• b. Cải cách đã góp phần tăng cường hệ thống phòng thủ và sức mạnh quân sự.

• c. Trong cải cách, Hồ Quý Ly chú trọng yếu tố sức mạnh chiến tranh nhân dân.

• d. Nhờ cải cách quân sự, nhà Hồ đã đủ tiềm lực để kháng chiến chống Minh.

Câu 21.Đọc đoạn tư liệu sau đây:

“[Năm 1488] Tháng 9, xuống chiếu rằng: Từ nay, các quan phủ, huyện, châu xét đặt xã trưởng, hễ là anh em ruột, anh em con chủ con bác và bác cháu, cậu cháu với nhau thì cho một người làm xã trưởng, không được cả hai cùng làm để trừ mối tệ bè phái hùa nhau.”

(T.S: Thái Quang Trung – T.S: Huỳnh Công Bá  – Chuyên đề:”Một số cuộc cải cách lớn trong Lịch sử Việt Nam” – NXB Đại học Huế - năm 2004 – Trang 65)

• A. Tư liệu đang nói về bản chiếu chỉ được vua Lê Thái Tổ ban hành năm 1488.

• B. Mục đích của bản chiếu là để ngăn chặn việc kết bè, kết phái làm hại nhân dân.

• C. Đây là một trong những cơ sở để nhà Nguyễn sau này đặt ra chế độ “hồi tị”.

• D. Đây là một trong những nội dung cải cách của vua Lê Thánh Tông thời Lê Sơ.

Câu 22. Đọc đoạn tư liệu sau đây:

“Lê Thánh Tông đặc biệt đề cao Nho giáo, đưa Nho giáo trở thành hệ tư tưởng độc tôn, chính thống của triều đình và toàn xã hội. Nhà vua từng trực tiếp đến Văn Miếu làm lễ tế Khổng Tử. Giáo dục – khoa cử được chú trọng và có nhiều đổi mới. Quốc Tử Giám được trùng tu, mở rộng trên quy mô lớn. Trường học công được mở rộng đến cấp phủ, huyện. Chế độ khoa cử được quy định chặt chẽ với 3 kì thi Hương, thi Hội, thi Đình định kì. Những người thi đỗ tiến sĩ được tôn vinh bằng những nghi thức như lễ xướng danh, vinh quy bái tổ, khắc tên trên văn bia tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám.Khoa cử các đời, thịnh nhất là đời Hồng Đức. Cách lấy đỗ rộng rãi, cách chọn người công bằng, đời sau không thể theo kịp. Trong nước không để sót nhân tài, triều đình không dùng lầm người kém.”

• a. Tư liệu đề cập đến nội dung cải cách về giáo dục của Lê Thánh Tông thế kỷ XV.

• b. Cải cách giáo dục là nội dung nổi bật và đạt nhiều thành tựu thời Lê Thánh Tông.

• c. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, quan lại được tuyển chọn bằng khoa cử.

• d. Lần đầu tiên trong lịch sử, nội dung giáo dục được mở rộng đến cấp địa phương.

Câu 23. Đọc đoạn tư liệu sau đây:

“Cuộc cải cách của Lê Thánh Tông đã đưa tới sự xác lập của thể chế quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền mang tính quan liêu theo đường lối pháp trị. Bộ máy nhà nước thời Lê sơ trở nên hoàn chỉnh, chặt chẽ. Ở trong, quân vệ đông đúc thì năm phủ chia nhau nắm giữ, việc công bề bộn thì sáu bộ bàn nhau mà làm. Cấm binh coi giữ ba ty để làm vuốt nanh, tim óc. Sáu khoa để xét bác trăm tỷ, sáu tự để thừa hành mọi việc,... Bên ngoài thì mười ba thừa ty cùng tổng binh coi giữ địa phương.... tất cả đều liên quan với nhau, ràng buộc lẫn nhau.”

• a. Tư liệu đã đề cập đến nội dung cải cách hành chính thời Lê Thánh Tông.

• b. Nhờ cải cách, bộ máy hành chính thời Lê Sơ trở nên hoàn chỉnh, chặt chẽ.

• c. Sau cải cách, bộ máy hành chính có liên quan, ràng buộc, giám sát lẫn nhau.

• d. Đây là cuộc cải cách lớn cuối cùng trong lịch sử chế độ quân chủ Việt Nam.

Câu 24. Đọc đoạn tư liệu sau đây:

“Cuộc cải cách của Lê Thánh Tông thể hiện rõ tinh thần dân tộc của vương triều Lê sơ, đưa nhà nước Lê sơ đạt đến giai đoạn phát triển đỉnh cao, đồng thời đặt cơ sở cho hệ thống hành chính của Đại Việt nhiều thế kỉ sau đó. Bộ máy nhà nước và các quy chế của nó do Lê Thánh Tông xây dựng đã được duy trì trong nhiều thế kỉ và đã đánh dấu một thời thịnh trị trong lịch sử chế độ quân chủ phong kiến Việt Nam.”

• a. Tư liệu đề cập đến ý nghĩa lịch sử cuộc cải cách của Lê Thánh Tông thế kỷ VX.

• b. Lần đầu tiên trong lịch sử, hệ thống hành chính của Đại Việt đã được xây dựng.

• c. Hệ thống hành chính thời Lê Sơ đã được giữ nguyên vẹn ở các triều đại tiếp theo.

• d. Cuộc cải cách đã đưa chế độ quân chủ Đại Việt đạt đến đỉnh cao, chặt chẽ, hoàn bị.

Câu 16. Đọc đoạn tư liệu sau đây:

“Trong số các cơ quan được thành lập mới, Nội các, Đô sát viện và Cơ mật viện có vai trò quan trọng đặc biệt. Nội các thành lập năm 1829 trên cơ sở Văn thư phòng, có nhiệm vụ giúp vua khởi thảo văn bản hành chính, tiếp nhận và xử lí công văn, coi giữ ấn tín, lưu trữ châu bản. Đô sát viện thành lập năm 1832, có nhiệm vụ can gián nhà vua và giám sát, vạch lỗi các cơ quan, quan lại các cấp từ trung ương đến địa phương, giám sát việc thi hành luật pháp và quy định của triều đình. Cơ mật viện thành lập năm 1834, có nhiệm vụ tham mưu, tư vấn cho nhà vua các vấn đề chiến lược về quân sự, quốc phòng, an ninh, việc bang giao và cả những vấn đề kinh tế, xã hội.”

• a. Tư liệu đề cập đến cải cách của Minh Mạng ở thế kỷ XIX.

• b. Nội các, Đô sát, Cơ mật viện là các cơ quan có từ thời Lê Sơ.

• c. Cuộc cải cách đã tăng cường tính chuyên chế của nhà nước.

• d. Đây là cuộc cải cách thành công nhất trong lịch sử Việt Nam.

Câu 17. Đọc đoạn tư liệu sau đây:

“Trong những năm 1831 – 1832, Minh Mạng lần lượt xoá bỏ Bắc Thành và Gia Định Thành cùng chức Tổng trấn, đồng thời đổi các dinh – trấn trên cả nước thành 30 tỉnh, đặt dưới sự quản lí trực tiếp của triều đình trung ương. Sự ra đời của đơn vị hành chính cấp tỉnh gắn liền với hệ thống cơ quan, chức quan phụ trách cùng cơ chế làm việc mới.”

• a. Xóa bỏ Bắc Thành, Gia Định thành nhằm tăng cường quyền lực cho nhà vua.

• b. Đơn vị hành chính cấp tỉnh có từ thời Lê Sơ, đến thời Nguyễn được củng cố.

• c. Cải cách Minh Mạng có ảnh hưởng đến cơ cấu hành chính Việt Nam hiện nay.

• d. Sau cuộc cải cách hành chính, chế độ phong kiến Việt Nam đạt đến đỉnh cao.