АЛКИНДЕР

Алкиндердің жалпы формуласы

• C_nH_2n+2

• C_nH_2n

• C_nH_2n-2

• C_nH_2n-6

Алкиндердің гибридтенуі, байланыс бұрышы мен ұзындығы

• sp³, 109^o28', 0,154 нм

• sp², 120^o, 0,134 нм

• sp, 180^o, 0,120 нм

• sp, 120^o, 0,120 нм

Пропиннің тривиалды атау(лар)ы

• ацетилен

• крокотилен

• метилацетилен

• аллилен

• этилен

Крокотиленнің молекулалық формуласы

• C₂H₂

• C₃H₄

• C₄H₆

• C₅H₈

Алкиндерге класаралық изомер болатын көмірсутектер

• алкандар

• алкендер

• алкадиендер

• циклоалкандар

Өнеркәсіпте ацетиленді алады:

• табиғи газ

• мұнай

• кальций карбиді

• алюминий карбиді

Техникада ацетиленді алады:

• табиғи газ

• мұнай

• кальций карбиді

• алюминий карбиді

Алкиндерді зертханада алуға болады:

• метанды пиролиздеу арқылы

• кальций карбидін гидролиздеу арқылы

• алкандардың дигалогентуындыларына сілтінің спирттегі ерітіндісін қосу арқылы

• алкандардың галогентуындыларына сілтінің спирттегі ерітіндісін қосу арқылы

• алкандардың дигалогентуындыларына сілтінің сулы ерітіндісін қосу арқылы

Түссіз, иіссіз, ауадан сәл жеңіл, суда нашар еритін газ

• ацетилен

• пропин

• бутин

• крокотилен

• метилацетилен

Газтәріздес алкиндер:

• С₂ - С₄

• С₅ - С₁₅

• С₁₆-дан бастан

• С₁ - С₄