Front

Câu 1. Tại sao nói: Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất? Những nhân tố nào đã tạo ra sự triệt để đó?

Back

* Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất

Vì:

Cuộc CMTS Pháp đã thực hiện được đầy đủ các nhiệm vụ của 1 cuộc CMTS, đó là nhiệm vụ dân tộc và dân chủ. Cụ thể:

+ CMTS Pháp thực hiện nhiệm vụ dân tộc, đã đánh bại các thế lực phong kiến phản động ở châu Âu và nước Anh tư sản, bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ thành quả cách mạng.

+ CMTS Pháp đã lật đổ được chế độ phong kiến, thủ tiêu chế độ quân chủ chuyên chế, tấn công cung điện nhà vua, bắt và xử tử vua Lu-i XVI, tuyên bố thành lập nên Cộng hòa ở nước Pháp. Các đặc quyền và phụ thu phong kiến bị xóa bỏ hoàn toàn và vĩnh viễn...

+ Tuyên bố xác lập chế độ tư bản chế độ tư bản cùng các quyền tự do, dân chủ, xóa bỏ chế độ đăng cấp, thể hiện qua bản Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền...

+ Thống nhất thị trường, mở đường cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.

+ Xóa bỏ quyền sở hữu ruộng đất phong kiến, giải quyết ruộng đất cho nhân dân, nhất là dưới thời kì chuyến chính Gia-cô-banh đã giải quyết triệt để vấn đề ruộng đất cho nông dân...

Front

Câu 2. So sánh cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII và cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII?

Back

* Giống nhau

- Nhiệm vụ: Đều lật đổ chế độ phong kiến, xác lập quyền thống trị của giai cấp tư sản, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển..

- Lực lượng cách mạng: là quần chúng nhân dân.

- Ý nghĩa: đều có ảnh hưởng sâu rộng và có ý nghĩa quốc tế to lớn...

* Khác nhau

- Hình thức cách mạng: Cách mạng tư sản Anh là nội chiến, cách mạng tư sản Pháp vừa nội chiến vừa chống ngoại xâm.

- Lãnh đạo: Lãnh đạo cách mạng tư sản Anh là liên minh tư sản và quý tộc mới; cách mạng tư sản Pháp chỉ có giai cấp tư sản

- Diễn biến: Trong cách mạng tư sản Anh không có bầu quốc hội, không ban hành hiến pháp. Cách mạng tư sản Pháp có tiến hành bầu cử, có Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền, có ban hành Hiến pháp 1791, 1793.

Tính chất: Cách mạng tư sản Anh chưa triệt để (còn tàn dư của chế độ phong kiến, vấn đề ruộng đất của nhân dân chưa được giải quyết...). Cách mạng tư sản Pháp là cuộc cách mạng dân chủ tư sản triệt để (vì đã xoá bỏ mọi tàn dư chế độ phong kiến, giải quyết vấn đề ruộng đất cho nhân dân...)

Front

Câu 3. Sự ra đời của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết tác động đến tình hình chính trị và quan hệ quốc tế như thế nào?

Back

a. Sự thành lập Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết:

Tháng 12-1922: Đại hội lần thứ nhất các Xô viết toàn Liên bang họp ở Mát- cơ-va, đã nhất trí thông qua bản Tuyên bố thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết (gọi tắt là Liên Xô) dựa trên cơ sở tự nguyện của các nước cộng hòa Xô viết. Bốn nước cộng hòa Xô viết đầu tiên gia nhập Liên Xô là Nga, Bê-lô-rút-xi-a, U-crai-na và ngoại Cáp-ca-do.

- Năm 1924, bản Hiến pháp đầu tiên của Liên Xô được thông qua, hoàn thành quá trình thành lập nước Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.

b. Tác động đến tình hình chính trị và quan hệ quốc tế:

- Đây là nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới làm cho tư bản chủ nghĩa không còn là hệ thống duy nhất trên thế giới, làm thay đổi cục diện chính trị thế giới, thay đổi tương quan lực lượng giữa các cường quốc.

- Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết là cơ sở để hình thành hệ thống xã hội chủ nghĩa (một hình thái kinh tế - xã hội tiến bộ) rộng lớn trên thế giới từ thế kỉ XX.

- Ảnh hưởng tới các nước thuộc địa và phụ thuộc, thúc đẩy các phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.

- Sự ra đời của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết mở ra thời kì đầu tranh vì hòa bình dân chủ, tiến bộ của thế giới.

Front

Câu 4. Nêu khái niệm chủ nghĩa tư bản hiệu đại? Phân tích tiềm năng của chủ nghĩa tư bản hiện đại và lấy dẫn chứng cụ thể?

Back

a. Khái niệm chủ nghĩa tư bản hiệu đại

Chủ nghĩa tư bản hiện đại là thuật ngữ dùng để chỉ một giai đoạn phát triển của chủ nghĩa tư bản từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay với những biểu hiện mới, tiêu biểu là sự kết hợp giữa sức mạnh kinh tế của các tổ chức độc quyền tư nhân với sức mạnh chính trị của nhà nước tư sản.

b. Tiềm năng

* Tiềm năng

Tiềm năng của chủ nghĩa tư bản hiện đại được biểu hiện trên các lĩnh vực kinh tế, khoa học- công nghệ, cơ sở pháp chế, kinh nghiệm quản lí, khả năng tự điều chỉnh và thích ứng....

- Sự thay đổi, điều chỉnh cả trong lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất, trong cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng đã làm cho chủ nghĩa tư bản hiện đại có sự phát triển vượt bậc, đóng góp lớn đối với sự phát triển của thế giới.

+ Có trình độ sản xuất phát triển cao chưa từng có trong lịch sử phát triển gần năm thế kỉ. Các nước tư bản luôn đi đầu trong phát triển kinh tế thế giới

+ Có bề dày kinh nghiệm và phương pháp quản lí kinh tế, có cơ sở pháp chế kiện toàn và cơ chế vận hành xã hội tương đối hoàn chỉnh. CNTB đã và sẽ tiếp tục có khả năng tự điều chỉnh và thích nghi để tiếp tục tồn tại và phát triển.

+ Xu hướng toàn cầu hóa kinh tê sẽ tạo ra cho chủ nghĩa tư bản hiện đại những nguồn lực bên ngoài quan trọng để phát triển kinh tế.

CNTB có ưu thế trong việc ứng dụng những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 để phát triển kinh tế. Các nước tư bản trở thành những trung tâm kinh tế - tài chính, khoa học công nghệ của thế giới, có quy mô kinh tế và thu nhập bình quân đầu người thuộc hàng cao nhất thế giới.

Dẫn chứng: hiện nay, các nước tư bản luôn đi đầu trong hầu hết các lĩnh vực công nghệ mới, tạo nên cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với các thành tựu như: Internet kết nối vạn vật, rô-bốt cao cấp, công nghệ in 3D, điện toán đám mây, trí tuệ thông minh nhân tạo,...

Front

Câu 5. Phân tích ý nghĩa sự ra đời của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa

Xô viết

Back

a. Đôi với Liên Xô:

- Đánh dấu Chủ nghĩa xã hội khoa học từ lý thuyết trở thành hiện thực.

- Đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của đế quốc Nga và Chính phủ tư sản lâm thời, xác lập chế độ XHCN trên toàn lãnh thổ Liên Xô (có Dt gần 22.4 triệu km2, chiếm 1/6 diện tích thể giới).

Thể hiện quyền dân tộc tự quyết, sự liên minh đoàn kết của các nước cộng hòa Xô viết đồng minh, làm thất bại ý đồ và hành động chia rẽ của các thể lực thù địch trong và ngoài nước.

Tạo sức mạnh tổng hợp để Liên Xô tập trung vào xây dựng CNXH và bảo vệ đất nước, chiến thắng ngoại xâm.

b. Đối với thế giới:

- Chứng minh học thuyết Mác - Lênin là đúng đắn, khoa học. Giai cấp công nhân đã thực hiện sứ mệnh lịch sử lãnh đạo nhân dân lật đổ ách thống trị của CNTB, đề quốc, thiết lập nên chuyên chính vô sản.

- Xác lập và xây dựng mô hình Nhà nước mới đối lập với mô hình nhà nước tư bản chủ nghĩa, tác động lớn đến chính trị và quan hệ quốc tế (sự ra đời của Nhà nước XHCN đầu tiên khiến cho CNTB không còn là hệ thống duy nhất trên thế giới nữa, tạo tiền đề cho sự ra đời của hệ thống XHCN sau này)

Cổ vũ các dân tộc bị áp bức đứng lên đấu tranh; và để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho các nước, phong trào cách mạng thế giới, về sự lựa chọn con đường cứu nước, giải phóng dân tộc, về mô hình nhà nước sau khi giành độc lập.

Front

Câu 6. Nguyên nhân nào dẫn tới sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (25/12/1991)?

Back

a. Nguyên nhân dẫn tới sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô

- Thiếu tôn trọng đầy đủ các quy luật phát triển khách quan về kinh tế - xã hội, chủ quan duy ý chí: Thực hiện cơ chế tập trung quan liêu bao cấp thay cho cơ chế thị trường, nền kinh tế thiếu tính năng động, sản xuất trì trệ, đời sống nhân dân không được cải thiện.... thiểu dân chủ và công bằng xã hội, vi phạm pháp chế xã hội chủ nghĩa, quan liêu xa rời quần chúng của bộ phận đảng viên...

- Không bắt kịp sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật, đưa tới sự trì trệ, khủng hoảng về kinh tế - xã hội....

- Khi tiến hành cải tổ lại phạm phải sai lầm trên nhiều mặt, làm cho cuộc khủng hoảng càng thêm nặng nề. 1-chính trị (rời bỏ nguyên lý của chủ nghĩa mác - Lênin, thực hiện đa nguyên đa đảng, coi đổi mới về chính trị là trọng tâm...) 2-kinh tế (thực hiện đốt cháy giai đoạn, chuyển sang nền kinh tế thị trường một cách vội vã, phá vỡ nền kinh tế cũ...)

- Hoạt động chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước có tác động không nhỏ làm cho tình hình càng thêm rối loạn.

=> Tuy nhiên đây là sự sụp đổ của một mô hình CNXH chưa khoa học, chưa nhân văn; là một bước lùi tạm thời của CNXH chứ không phải là sự cáo chung của CNXH.