ULANGAN BHS. JAWA KLS. XII

Tuladha basa krama lugu (madya) ...

• Pakdhe kula dereng wangsul saking kelurahan

• Pakdhe kula sampun kondur saking kecamatan

• Pakdhe nembe kemawon tindak dhateng kantoripun

• Pakdhe durung sare amarga ngrampungake tugase

• Pakdhe taksih dhahar kaliyan ibu wonten warung

Tuladha basa ngoko lugu (wantah) ...

• Wau dalu panjenengan saking pundi?

• Sesuk ibu lan bapak tindak Surabaya.

• Saiki ibu bapak isih durung rawuh.

• Mau bengi kowe dolan menyang ngendi?

• Ngapunten, kula lan adhik bidhal rumiyin.

Tuladha basa krama alus (inggil) ...

• Agemane bapak durung disetrika.

• Lik Darmuji niku sakit napa ta kang?

• Panjenengan wis maos layangku tah?

• Adhik taksih dereng purun sekolah.

• Mangga sami dipundhahar tedhanipun!

Wekdal bapak dhahar, adhik tumut nedha ugi. Iki mawa basa ...

• krama lugu (madya)

• krama alus (inggil)

• krama alus lan krama lugu

• krama lugu lan krama alus

• krama alus lan ngoko lugu

Tuladha basa ngoko alus (andhap) ...

• Mangga ta sami dipununjuk tehipun!

• Kowe aja mulih dhisik, entenana adhimu!

• Paklik lagi duka marang putra-putrane.

• Aja nyedhak, kucinge lagi rembes ngono lho!

• Nyuwun duka, ibu kula taksih dereng wungu!

"Nalika adhik ...., aku ya ..., lan ibu uga ..."

Tembung kanggo njangkepi supaya trep karo unggah-ungguhe ...

• mangan-mangan-mangan

• nedha-nedha-nedha

• mangan-mangan-nedha

• mangan-mangan-dhahar

• nedha-nedha-dhahar

"Wekdal bapak ..., kula ..."

Tembung kanggo njangkepi supaya trep karo unggah-ungguhe ...

• dhahar-siram

• dhahar-adus

• nedha-siram

• mangan-adus

• mangan-siram

Ing basa krama lugu (madya), tembung kowe owah dadi ...

• tetep kowe

• sampeyan

• koen

• panjenengan

• panjenengane

Bagas lunyu ilate. Lunyu ilate klebu tuladhane ...

• tembung entar

• tembung saroja

• tembung camboran

• tembung salin swara

• tembung yogyaswara

Tembung saroja yaiku ...

• tembung kang padha panulisane dienggo bebarengan

• tembung kang padha pangucapane dienggo bebarengan

• tembung kang padha tegese dienggo bebarengan

• tembung kang ora padha tegese dienggo bebarengan

• tembung-tembung loro kang dienggo bebarengan