ESP 10 Modyul 2 Paunang Pagtataya

Si Arvin ay mahilig sa chocolate subalit nang nagkaroon siya ng sakit na diabetes naging maingat na siya sa pagpili ng kaniyang kinakain kahit gustong-gusto niya nito.

Bakit kaya ni Arvin na kontrolin ang sarili at ang udyok ng kaniyang damdamin?

• ang tao ay may kamalayan sa sarili.

• malaya ang taong pumili o hindi pumili

• may kakayahan ang taong mangatwiran

• may kakayahan ang taong mag-abstraksiyon

Si Arvin ay mahilig sa chocolate subalit nang nagkaroon siya ng sakit na diabetes naging maingat na siya sa pagpili ng kaniyang kinakain kahit gustong-gusto niya nito.

Ano ang mensaheng mabubuo tungkol sa kakayahan ng tao sa sitwasyong ito?

• ang tao ang namamahala sa kaniyang sarili at walang ibang

  makapagdidikta sa kaniya ng kailangan niyang gawin.

• magagawa ng taong kontrolin ang kaniyang pandamdam at emosyon at ilagay ang paggamit nito sa tamang direksiyon.

• kailangang maging maingat ang tao sa pagpili ng kaniyang kakainin upang maiwasan ang pagkakasakit.

• hindi maaaring pantayan ng hayop ang kakayahang taglay ng tao kaya nga ang tao ay natatangi

Nagkaroon ng pagsusulit si Andrie. Noong una, nag-iisip siya kung mangongopya sa pagsusulit o hindi. Napagpasiyahan niyang hindi na mangopya. Napagtanto

niyang walang kasiyahan sa hindi pinagpagurang tagumpay. Mahalaga ang pagkakaroon ng prinsipyo sa pag-abot ng tagumpay.

Ano ang pinatunayan ni Andrie sa sitwasyon ito?

• ang tao ay may kakayahang pumili ng nais niyang gawin.

• nakagagawa ang tao ng angkop sa kaniyang pagkatao

• ang tao ay may kakayahang alamin ang katotohanan sa bawat sitwasyon

• may pag-unawa ang tao sa direksiyon ng kaniyang kilos

Nagkaroon ng pagsusulit si Andrie. Noong una, nag-iisip siya kung mangongopyasa pagsusulit o hindi. Napagpasiyahan niyang hindi na mangopya. Napagtanto

niyang walang kasiyahan sa hindi pinagpagurang tagumpay. Mahalaga ang pagkakaroon ng prinsipyo sa pag-abot ng tagumpay.

Ano ang mensaheng mabubuo tungkol sa mataas na gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob ng tao sa sitwasyong ito?

• natutukoy ng tao ang gamit at tunguhin ng kaniyang isip at kilos-loob sa angkop na sitwasyon

• may kakayahaan ang tao na suriin kung ginamit niya nang tama ang kaniyang isip at kilos-loob

• ang isip at kilos-loob ay ginagamit ng tao sa paghahanap ng katotohanan at sa paglilingkod/pagmamahal

• may kakayahan ang tao na makagawa ng mga angkop na kilos upang maipakita ang kakayahang mahanap ang katotohanan, maglingkod, at magmahal

Nabibigyang kahulugan ng isip ang isang sitwasyon dahil sa kamalayan at kakayahang mag-abstraksiyon. Kapag nabigyan ng kahulugan ang isang bagay o sitwasyon, nagkakaroon ito ng tawag (calling) sa tao na dapat

tugunan. Ano ang kaisipan mula rito?

• nagkakaroon ng kabuluhan ang mabuhay sa mundo

• nabibigyang daan nito ang pagtulong sa kapuwa

• napauunlad nito ang kakayahang mag-isip

• nagkakaroon ng pagpipilian ang kilos-loob