T.C.İNK.T. VE A. 8 DENEME MAYIS 1

1. Atatürk Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurulmasını hoşgörü ile karşılıyor, Batılı ülkelerin parlamentolarını örnek gösteriyor ve çok partili rejimin gerekliliğini anlatıyordu. Bu konuda “Biz meclisimizde tek parti ile baskıcı bir yönetim izlenimi vermekteyiz. Bize bakan Batılılar, bu memleketteki idare tarzı için tek parti egemenliğidir derler. Bizim meclisimizde de iki parti olmalı, hükümeti denetleme sistemi kurulmalı ve medeni ülkelerin parlamentolarına benzemeliyiz.” demekteydi.

Buna göre Atatürk’ün çok partili sisteme geçişi desteklemesi,

I. İnkılapların yapılmasını kolaylaştırma

II. Meclisin denetim gücüne etkinlik kazandırma

III. Uluslararası alanda Türk demokrasisinin saygınlığını artırma,

amaçlarından hangileri ile ilgilidir?

• A) Yalnız I

• B) I ve II

• C) II ve III

• D) I, II ve III

Osmanlı Devleti’nde gerek devlet yönetiminde gerek sosyal hayatın düzenlenmesinde şeri ve örfi hukuk kuralları geçerli

olmuştu. Cumhuriyet Dönemi’ne gelindiğinde ise devletin millî egemenlik temelinde ve millî bir yönetim anlayışı ile

yapılandırılması yeni bir hukuk sistemini gerektirmişti. Batılılaşmak için şeri ve örfi hukuk yerine aklı ve bilimsel düşünceyi

esas alan çağdaş hukuk kurallarının benimsenmesi hedeflenmişti. Gelişmiş dünya milletleri arasında yer almak için

Cumhuriyet Dönemi’nde hukuk sisteminde önemli yenilikler yapılmıştı.

Bu bilgilere göre hukuk sisteminde yapılan yeniliklerde;

I. laiklik,

II. inkılapçılık,

III. devletçilik,

IV. cumhuriyetçilik

ilkelerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

• A) I ve III

• B) II ve IV

• C) I, II ve IV

• D) II, III ve IV

Urfa’da Millî Mücadele’nin önde gelen isimlerinden olan Ali Saip Bey, “Kuvayımilliye Kumandanı Namık” imzasıyla

Fransızlara şu uyarıda bulunmuştur:

“Asırlardan beri hür ve bağımsız yaşamış bir millet, istila ve esareti kabul edemez. Urfa’daki misafirliğinize daha fazla

müsaade etmemize imkân yoktur. Antlaşmaya aykırı işgalinizi şiddetle reddeder, 24 saat içinde Urfa’yı terk ve tahliye etmediğiniz

takdirde kesin hareketlere başvurulacağını ve dökülecek kanların sorumluluğunun size ait olacağını üzüntü ile

bildiririz. Hristiyan vatandaşlarımızın her türlü hakkı korunacaktır. Urfa’yı boşaltmaya onay verdiğiniz takdirde sınırımızın

dışına kadar serbestçe gidebileceğinizi temin ederiz.”

Buna göre Ali Saip Bey ile ilgili,

I. Gayrimüslim halka güvence vermiştir.

II. Bağımsızlık duygusuyla hareket etmiştir.

III. Gerekirse savaşı göze alacağını vurgulamıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

• A) I ve II

• B) I ve III

• C) II ve III

• D) I, II ve III

Aşağıdaki metinde Amiral Bristol Raporu’ndan bir kesit yer almaktadır:

“…İngiliz Hükûmeti liderlerinin kamuoyu önünde verdikleri demeçlerde, İzmir ve çevresindeki bölge nüfusunun çoğunluğunun

Rum olduğu, dolayısıyla Yunan koruyuculuğu altında bulunması gerektiği ile ilgili iddialar, gerçeklerle bağdaşmamaktadır.

Bazı kıyı kentlerinde, örneğin Ayvalık ve benzeri yerlerde yaşayanların çoğu Rum’du ama bunların çevresindeki bölgeler

neredeyse tamamen Türk’tü. İzmir kentinde bile en yetkili kişiler ahali çoğunluğunun Rum olduğunu söyleyemezler. İzmir

çevresinde, iç bölgelerde halk tamamen Türk’tür. Yunan işgalinden sonra Aydın demir yoluyla Balçık’tan Ormulu’ya

kadar boşalmış bölgeyi görmek, bu durumun açık bir örneğidir. Yunan kuvvetleri tarafından buralarda ayakta bir ev, köy

bırakılmamıştır. Tarlalarda ürün toplayan bir kişi görülmemektedir. Ürün terk edilmiş ve çürümektedir. Bölge halkı, evlerini

bırakıp bölgeyi terk etmiştir.”

Bu metinden,

I. Rapor, Türklerin haklılığını ortaya koymuştur.

II. İngiliz Hükûmeti, kamuoyunu yanlış yönlendirmiştir.

III. Yunanlar Wilson Prensiplerine uygun hareket etmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

• A) Yalnız I

• B) I ve II

• C) II ve III

• D) I, II ve III

Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti Sivas Valisi Reşit Paşa’nın eşi Melek Reşit Hanım ve arkadaşları tarafından

Sivas’ta kurulmuş, kısa sürede Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde merkeze bağlı birçok şubesi açılmıştır. Düşman işgallerini

büyük bir hassasiyet ve dikkatle izleyerek İtilaf Devletleri ve İstanbul Hükûmeti’ne karşı zaman zaman protestonameler

yayımlayan, millî orduya para ve mal yardımı kampanyaları açan, Millî Mücadele için Anadolu’ya geçenlere kutlama

mesajları gönderen bu cemiyet, Türk kadınlığının iftihar edeceği büyük hizmetler görmüştür. Cemiyet, Atatürk’ün büyük

takdirini kazanmıştır.

Buna göre Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

• A) Bölgesel kurtuluşu hedeflemiştir.

• B) Millî Mücadele’ye katılımı teşvik etmiştir.

• C) Örgütlü bir şekilde faaliyette bulunmuştur.

• D) Ordunun ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmıştır.

Gençlik döneminde Mustafa Kemal’in düşünce dünyasını etkileyen önemli olaylardan biri de 1897’deki Türk-Yunan Savaşı’dır.

Osmanlı ordularının ilerleyişi karşısında tutunamayan Yunan kuvvetleri ateşkes istemek zorunda kalmış ve Rusya’nın da

talebi üzerine Osmanlı ordusu, ilerleyişini durdurmuştur. Ancak savaş meydanında elde edilen zafere karşılık masa

başında aynı başarı gösterilememiştir. İmzalanan İstanbul Antlaşması’na göre Osmanlı Devleti savaş sırasında ele

geçirmiş olduğu bölgeleri boşaltacak ve kendisine ait olan Girit Adası’na özerklik verecektir. Tüm bu gelişmeleri yakından

takip eden Mustafa Kemal antlaşmanın sonucundan büyük bir üzüntü duymuştur.

Bu durum Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden hangisinin önemini kavramasını sağlamıştır?

• A) Eğitimin

• B) Askerliğin

• C) Diplomasinin

• D) Ekonominin

Pontus Rum Cemiyeti Karadeniz Bölgesi’nde Samsun merkez olmak üzere bir Pontus Rum Devleti kurmayı amaçlamaktaydı. Bu doğrultuda kurdukları çetelerle Türk köylerini basarak Türklerin göç etmeleri için çalışıyor ve Yunanistan’dan getirdikleri göçmenleri bölgeye yerleştiriyorlardı.

Cemiyetin bu çalışmaları Wilson İlkeleri’nin,

I. Yenilen devletlerden savaş tazminatı ve toprak alınmayacak.

II. Osmanlı Devleti’nin Türklerin çoğunlukta olduğu bölgelerine kesin egemenlik hakkı tanınacak, Türk olmayan milletlere ise kendi kendini yönetme hakkı verilecek.

III. Denizlerin karasuları dışında kalan bölümleri, savaşta ve barışta herkesin özgür ve serbest kullanımına açık olacak.

maddelerinden hangilerini gerçekleştirmeye yöneliktir?

• A) Yalnız II

• B) I ve II

• C) I ve III

• D) I, II ve III

Atatürk, Ali Fethi Bey’e “Meclis’te bir muhalefet yok ki ben memleketin durumunu anlayayım. Sen bu görevi yapacaksın.” demiştir.

Atatürk, bu sözüyle aşağıdakilerden hangisinin gerekliliğine vurgu yapmıştır?

• A) Millî egemenliğin

• B) Yargı bağımsızlığının

• C) Sivil toplum kuruluşlarının

• D) Çoğulcu yönetim anlayışının

İzmir İktisat Kongresi’nde, İktisat Bakanı Mahmut Esad Bozkurt “Yeni Türkiye’nin iktisadı, bugün dünyada uygulanan ekonomik sistem ve politikalardan hiçbirinin benzeri olamaz. Ülkemiz, iktisadi anlam ve ihtiyacına ve iktisat tarihimizin ruhuna uygun, başlı başına bir iktisat politikası izlemek zorunluluğundadır. Yeni Türkiye karma bir ekonomik sistemi takip etmelidir. İktisadi girişimleri kısmen devlet ve kısmen kişiler, üzerlerine almalıdırlar.” demiştir.

Buna göre,

I. Türkiye’nin koşullarına uygun bir ekonomik politika takip edilecektir.

II. Devlet iktisadi alanda görev ve sorumluluk yüklenecektir.

III. Tüm ekonomik girişimler devlet eliyle gerçekleştirilecektir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

• A) Yalnız I

• B) I ve II

• C) II ve III

• D) I, II ve III

Mehmet Akif Ersoy, İstiklâl Marşı’nın yazıldığı o günleri şöyle anlatmaktadır:

“– İstiklâl Marşı... O günler, ne samimi ne heyecanlı günlerdi. O şiir, milletin o günkü heyecanının ifadesidir. Binbir facia karşısında bunalan ruhların, ızdıraplar içinde kurtuluş dakikalarını beklediği bir zamanda yazılan o marş, o günlerin bir hatırasıdır. O şiir, bir daha yazılamaz. Onu kimse yazamaz. Onu ben de yazamam. Onu yazmak için o günleri görmek, o günleri yaşamak lazım. O şiir artık benim değildir. O, milletin malıdır. Benim millete karşı en kıymetli hediyem budur.

– Allah, bir daha bu millete İstiklâl Marşı yazdırmasın.”

Buna göre İstiklâl Marşı’nın yazıldığı dönemle ilgili;

I. Ülkenin işgal altında olduğu,

II. Millî Mücadele’nin sona erdiği,

III. Türk halkının var olma mücadelesi verdiği,

IV. Ulusal bağımsızlığın gerçekleştirildiği

çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

• A) I ve II

• B) I ve III

• C) II ve IV

• D) III ve IV