Thành ngữ là gì?

• Là những tổ hợp từ có sẵn (cụm từ cố định) có khả năng định danh như từ dùng để gọi tên sự vật, tính chất, hành động.  

• Là những câu nói dân gian ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh thể hiện những kinh nghiệm của nhân dân về mọi mặt (tự nhiên, lao động sản xuất, xã hội), được nhân dân vận dụng vào đời sống, suy nghĩ và lời ăn tiếng nói hàng ngày.

• Là thơ ca dân gian Việt Nam được truyền miệng dưới dạng những câu hát không theo một điệu nhất định, thường phổ biến theo thể thơ lục bát cho dễ nhớ, dễ thuộc.

Khái niệm nào đúng với điển cố?

• Là những tích truyện xưa; thường là kể về các tấm gương hiếu thảo, anh hùng liệt sĩ, các tấm gương đạo đức, hoặc những truyện có tính triết lý nhân văn trong lịch sử.

• Là những câu chuyện truyền miệng từ xa xưa đến ngày nay.

• Là những câu chuyện viễn tượng nói về tương lai hoặc để lí giải những chuyện đã xảy ra trong quá khứ chưa được giải thích rõ.

Thành ngữ có thể là tục ngữ, còn tục ngữ không thể xem là thành ngữ được, đúng hay sai?

• A. Đúng

• B. Sai 

Câu nào dưới đây không phải là thành ngữ?

• Năm nắng mười mưa

• Đứng núi này, trông núi nọ

• Mưa to gió lớn

• Của mình thì giữ bo bo, của người thì thả cho bò nó ăn

Điển cố có ứng dụng gì trong văn học?

• Làm tham chiếu để luận giải là một cách rất tốt để làm sáng tỏ cái ý mà mình muốn biểu đạt.

• Làm đối tượng để phân tích

• Cả A và B đều đúng

• Cả A và B đều sai

Tìm thành ngữ trong đoạn thơ sau

"Lặn lội thân cò khi quãng vắng,

Eo sèo mặt nước buổi đò đông.

Một duyên hai nợ âu đành phận

Năm nắng mười mưa dám quản công."

(Trần Tế Xương - Thương vợ)

• - Lặn lội thân cò khi quãng vắng

  - Eo sèo mặt nước 

• -Eo sèo mặt nước 

  -Năm nắng mười mưa

• - Năm nắng mười mưa

  - Một duyên hai nợ

• - Một duyên hai nợ

  - Lặn lội thân cò khi quãng vắng

Tìm thành ngữ trong các câu thơ sau

Người nách thước, kẻ tay đao,

  Đầu trâu mặt ngựa ào ào như sôi.

- Một đời được mấy anh hùng

Bõ chi cá chậu chim lồng mà chơi!

- Đội trời đạp đất ở đời

Họ Từ tên Hải vốn người Việt Đông.

                                                                                   (Nguyễn Du, Truyện Kiều)

• Đầu trâu mặt ngựa

• Cá chậu chim lồng

• Đội trời đạp đất

• Tất cả các ý trên

Tác dụng của hai điển cố trong câu thơ sau là gì?

"Giường kia treo cũng hững hờ

Đàn kia gảy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn."

• Được dùng để nói về tình bạn thắm thiết, keo sơn, chữ dùng ngắn gọn mà hàm ý sâu xa.

• Để nhấn mạnh thêm ý tứ của câu thời

• Để miêu tả chân thực tâm lí nhân vật

• Tất cả các đáp án đều sai

Answer explanation

Giường kia: gợi lại chuyện về Trần Phồn thời Hậu Hán dành riêng cho bạn một cái giường, khi bạn về thì treo giường lên.

Em hiểu thế nào về điển cố "Giường kia"?

• Mượn ý từ câu chuyện của Trần Phồn đời Hậu Hán. Trần Phồn có bạn là Tử Trĩ. Phồn Quý bạn đến mức dành riêng cho bạn một chiếc giường, khi bạn đến chơi thì hạ xuống, lúc về thì lại treo giường lên.

• Câu chuyện kể về tình bạn giữa Bá Nha và Chung Tử Kì. Bá Nha là người đàn giỏi, còn Chung Tử Kì chỉ cần nghe tiếng đàn của Bá Nha là hiểu được ý tưởng của người đánh đàn. Sau khi Tử Kì chết, Bá Nhá đã treo đàn không gảy nữa vì cho rằng không còn ai có thể hiểu được tiếng đàn của mình.

• Nguyễn Tịch đời Tấn quý ai thì khi tiếp, mắt xanh lên, không ưa ai thì mắt trắng. Điển cố này ý nói đến cách nhìn nhận của Từ Hải về Thúy Kiều, dù sống trong cảnh lầu xanh nhơ bẩn nhưng nàng chưa từng quý ai.

Đoạn thơ sau sử dụng những điển cố nào?

- Sầu đong càng lắc càng đầy,

Ba thu dọn lại một ngày dài ghê.

- Nhớ ơn chín chữ cao sâu,

Một ngày một ngả bóng dâu tà tà

- Khi về hỏi Liễu Chương Đài,

Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay!

- Bấy lâu nghe tiếng má đào.  

Mắt xanh chẳng để ai vào có không? 

(Nguyễn Du, Truyện Kiều) 

• Ba thu

• Liễu Chương Đài

• Mắt xanh 

• Cả 3 đáp án trên

Answer explanation

- Ba thu: Kinh Thi có câu “Nhất nhật bất kiến như tam thu hề”

=> Khi Kim Trọng tương tư Thúy Kiều thì một ngày không thấy mặt nhau có cảm giác như xa cách ba năm.

-Liễu Chương Đài: chuyện người xưa đi làm quan xa viết thư thăm vợ có câu “cây liễu Chương Đài xưa xanh xanh, nay có còn không, hay là tay khác đã vin bẻ mất rồi”

=>Thúy Kiều hình dung Kim Trọng trở lại thì nàng đã về tay người khác mất rồi.

- Mắt xanh: Nguyễn Tịch đời Tấn quý ai thì tiếp bằng mắt xanh

=> sự quý trọng của Từ Hải đối với Thúy Kiều.