Mövzu 2. Firma nəzəriyyələri və firmanın fəaliyyətinin rəqabət m

Neoklassik iqtisadi nəzəriyyədə firmanın mahiyyəti hansı konsepsiya və ya model əsasında izah olunur?

• firmanın “qara qutu” modeli

• iqtisadi resurslaırn dövriyyəsi modeli

• transaksiya xərcləri konsepsiyası

• firmanın davranış (bixeviorist) konsepsiyası

• firmanın sahibkarlıq konsepsiyası

Transaksiya xərcləri dedikdə nə başa düşülür?

• məhsulun istehsal və satışı ilə əlaqədar yaranan xərclər

• sövdələşmələr (sazişlərlər) vasitəsiylə hüquqların ötürülməsi və qorunması ilə bağlı yaranan xərclər

• firmanın yaradılması və məhsul istehsalı ilə bağlı yaranan xərclər

• satınalma, istehsal və satış xərclərinin məcmusu

• firmanın bütün növ xərcləri

Firmanın institutsional nəzəriyyəsinə əsasən firmanın məqsədi:

• mənfəəti maksimumlaşdırmaqdır

• bazar gücünü (hakimiyyətini) artırmaqdır

• transaksiya xərclərinə qənaət etməkdir (minimumlaşdırmaqdır)

• qaneedici mənfəət əldə etməkdir

• dayanıqlı inkişafı təmin etməkdir

Aşağıdakı əlamətlərdən hansı firmanın kontrakt modelinə uyğun deyil?

• firma natamam müqavilələr toplusudur

• firma çətin əldə olunan və natamam informasiya mühitində fəaliyyət göstərir

• firmanın böyüməsi (ölçüləri) transaksiya xərclərinə qənaət cəhdləri ilə bağlıdır

• firmanın böyüməsi (ölçüləri) istehsal texnologiyası ilə bağlıdır

• firmanın təşkilati formasının seçilməsi transaksiya xərclərinə qənaət cəhdləri ilə bağlıdır

Firmanın prinsipal-agent modelinə əsasən agentin opportunist davranışları nədən meydana çıxır?

• prinsipal agentin fəaliyyətini tam təşkil etmək qabiliyyətinə malik olmamasından

• prinsipal agentdən yuxarı səviyyədə olduğundan onun maraqlarının agentin maraqlarından daha geniş olması ilə əlaqədar

• prinsipalla agent arasında meydana çıxan maraqlar konfliktindən və agentin məsuliyyətsiz davranışlarından

• prinsipal agentin bütün hərəkətlərinə nəzarət etmək qabiliyyətinə və tam informasiyaya malik olmasından

• prinsipal agentin bütün hərəkətlərinə nəzarət etmək qabiliyyətinə və tam informasiyaya malik olmamasından

G.Gelbreytin korporasiya nəzəriyyəsinin metodoloji bazası nəyə əsaslanır?

• institutsionalizmə

• marjinalizmə (neoklassik nəzəriyyəyə)

• bioloji təkamül nəzəriyyəsinə

• bixeviorizm (davranış) nəzəriyyəsinə

• idarəçilik nəzəriyyələrinə

Aşağıdakılardan hansı “Rəqabətin hərəkətverici qüvvələri” modelinində göstərilən rəqabət amilləri sırasına aid deyil?

• Sahədə mövcud firmaların rəqabəti

• Sahəyə yeni daxil ola biləcək potensial rəqiblər

• Dövlət siyasəti

• Əvəzedici məhsulların təhlükəsi

• Tədarükçülərin bazar gücü

Bunlardan biri tədarükçülərin bazar gücünü müəyyən edən amil deyil:

• tədarükçülərin və tədarük olunan malların sayı

• tədarük xərcləri

• başqa tədarükçüyə keçidin məsrəfləri

• tədarükçü firmanın maliyyə durumu

• malgöndərənlər üçün zəruri olan minimum tədarük həcmi

Aşağıdakı yanaşmalardan hansı firmanın institutsional nəzəriyyəsinə aiddir?

• firmanın əsas vəzifəsi istehsal resurslarının optimal nisbətini tapmaqla istehsal xərclərini minimumlaşdırmaqdır

• firma istehsal amillərinin məqsədyönlü, sistemli və davamlı kombinasiyasıdır

• firma fəaliyyət göstərdiyi mühiti özünün istəklərinə uyğunlaşdırmağı bacarmalıdır

• firma müxtəlif səviyyələrdə baş verən sahibkarlıq funksiyalarının qarşılıqlı fəaliyyətinin vahid sistemidir

• firma cəlb edilmiş resurs sahibləri arasındakı münasibətlər məcmusunu (müqavilələri) əks etdirən mürəkkəb irearxiyayalı təşkilatdır

“ Firmanın məqsədi onun fəaliyyətinin xarici mühitin durumundan asılı olaraq dəyişə bilər” – bu fikir firma nəzəriyyələrindən hansına aiddir?

• firmanın menecerial (idarəçilik) nəzəriyyəsinə

• firmanın institutsional nəzəriyyəsinə

• firmanın təkamül nəzəriyyəsinə

• firmanın şəbəkə konsepsiyasına

• firmanın davranış (bixevioristik) nəzəriyyəsinə