ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15

Η οφιοειδής κίνηση, ή η χαρακτηριστική κίνηση του μαστίγιου που κτυπά τον αέρα, είναι μια βασική μορφή την οποία μιμούνται στα έργα τους οι καλλιτέχνες της:

• Arts and Crafts

• Αρ Νουβό

"Το φιλί" είναι από τα πιο γνωστά έργα του:

• Εκτόρ Γκιμάρ

• Γκούσταβ Κλιμτ

α. Το κίνημα ​ (a)   δημιουργήθηκε στην Αγγλία και υπερασπίζεται την αυτόνομη αξία των "εφαρμοσμένων" τεχνών σε σχέση με τις λεγόμενες Καλές Τέχνες.

• "Τέχνες και Χειροτεχνίες"
• Αρ Νουβό,

Ο ​ (a)   σχεδίασε και κατασκεύασε το Κρίσταλ Πάλας για την Παγκόσμια Έκθεση στο Λονδίνο.

• Τζόζεφ Πάξτον
• Ογκύστ Περέ,
• Μόρις

Ο Αυστριακός ζωγράφος​ ​ (a)   στα μεγάλα γυναικεία πορτρέτα του συνδυάζει τη γραμμική απλότητα με τα πλούσια χρώματα που σχηματίζονται από γεωμετρικά στοιχεία.​

• Κλιμτ
• Ογκύστ Περέ,
• Μόρις
• Πάξτον

Στο τέλος του 19ου αιώνα αρχίζει να χρησιμοποιείται το ​ (a)   σε συνδυασμό με τη χρήση του σιδήρου, το οποίο μεγαλώνει την αντοχή στα φορτία.

• σκυρόδεμα,
• γυαλί,

​ (a)   ο Γκαουντί, έχοντας μελετήσει τη γοτθική αρχιτεκτονική, δημιουργεί ένα προσωπικό λεξιλόγιο όχι μόνο σε σχέση με τα διακοσμητικά στοιχεία, αλλά και με την κατασκευαστική δομή.​

• Στη Βαρκελώνη
• Στο Μιλάνο

Γκαλερία Βιτόριο Εμανουέλε Β΄

α. Τι είναι και τι συμβολίζει η Γκαλερία Βιτόριο Εμανουέλε Β΄;

β. Πώς διαμορφώνονται τα μεγάλα εμπορικά κέντρα της εποχής και ποιον ρόλο εξυπηρετούν;

Answer explanation

α. H στοά του Βιτόριο Εμανουέλε Β΄ στο Μιλάνο είναι ένα τυπικό παράδειγμα των κλειστών αγορών και του ρόλου της αγοράς στον ιστό του κέντρου της πόλης. Γίνεται σύμβολο μιας νέας εποχής, όπου στην οργάνωση της πόλης κυριαρχούν τα οικονομικά κέντρα, και συναγωνίζεται τους άλλους δημόσιους χώρους, όπως το χρηματιστήριο, το θέατρο, το Δημαρχείο, που πιστοποιούν την άνοδο της αστικής τάξης.

β. Τα μεγάλα εμπορικά κέντρα αποτελούν τώρα τους μεγάλους "καθεδρικούς" ναούς του χρήματος. Διαμορφώνονται με έμφαση στον εσωτερικό χώρο, όπου οι περιπατητές, προφυλαγμένοι από τις άσχημες καιρικές συνθήκες, μπορούν να καταναλώσουν το χρόνο και το χρήμα τους. Γίνονται τόποι ανταλλαγής εμπορευμάτων αλλά και κοινωνικής καταξίωσης. Διακοσμούνται με πλούτο και φαντασία και με τη χρήση του γυαλιού, επιτρέπουν στο φως να δίνει μια φυσικότητα και να δημιουργεί ένα ευχάριστο περιβάλλον.

Δίνεται το έργο του Γκούσταβ Κλιμτ, "Το φιλί" (1907-1908), λεπτομέρεια από το διάκοσμο του ανακτόρου Στόκλετ στη Βιέννη.

Ποια στοιχεία συνδυάζει στα έργα του ο Αυστριακός ζωγράφος Γκούσταβ Κλιμτ;

β. Ποια στοιχεία χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης για να αναδείξει τα συναισθήματα των μορφών που συμμετέχουν στο έργο του;

γ. Τι σημαίνει ο όρος Αρ Νουβό (Art Nouveau) και πώς αλλιώς ονομάζεται;

Answer explanation

α. Ο Αυστριακός ζωγράφος Κλιμτ συνδυάζει τη γραμμική απλότητα με τα πλούσια χρώματα που σχηματίζονται από γεωμετρικά στοιχεία. Στα έργα του ο χώρος καταργείται εξ’ αιτίας της λάμψης του φόντου, που δημιουργεί μια μυστηριώδη ατμόσφαιρα.

β "Το φιλί" είναι από τα πιο γνωστά έργα του Κλιμτ. Ο ζωγράφος ένωσε τα δύο σώματα σε έναν ποταμό από διακοσμητικά στοιχεία, από ανταύγειες χρυσού και λαμπερών χρωμάτων. Το χέρι της γυναίκας, γύρω από το λαιμό του άνδρα, είναι σφιγμένο με τα δάχτυλα διπλωμένα, ένδειξη εσωστρέφειας. Ο άνδρας κρατά τη γυναίκα με τρυφερότητα, τη συγκρατεί ανάλαφρα, και αυτή του προσφέρει το μάγουλό της για φιλί.

γ. O όρος Αρ Νουβό (Art Nouveau) σημαίνει Νέα Τέχνη γνωστή και ως Jugendstil και Liberty

Εκτόρ Γκιμάρ: Είσοδοι στους σταθμούς του υπόγειου σιδηρόδρομου στο Παρίσι (1899- 1904)

α.Τι σημαίνει ο όρος Αρ Νουβό (Art Nouveau) πώς αλλιώς ονομάζεται και ποια περίοδο ανθεί;

Ποιος ήταν ο στόχος της δημιουργίας του κινήματος;

β. Ποια είναι η μορφή την οποία μιμούνται στα έργα τους οι καλλιτέχνες της Αρ Νουβό;

γ. Για ποιον λόγο χρησιμοποιήθηκαν διακοσμητικά μοτίβα της Αρ Νουβό στις εισόδους των σταθμών του υπόγειου σιδηρόδρομου στο Παρίσι; Να αναφέρετε παραδείγματα.

Answer explanation

α. O όρος Αρ Νουβό (Art Nouveau) σημαίνει Νέα Τέχνη (γνωστή και ως Jugendstil και Liberty) και ανθεί στα χρόνια 1895-1910. Δημιουργήθηκε ως αντίδραση προς τα ιστορικά στιλ του παρελθόντος, και στόχος της ήταν να δημιουργήσει έργα υψηλής αισθητικής και καλλιτεχνικής ποιότητας σε αντίθεση με τα άσχημα προϊόντα της μαζικής βιομηχανικής παραγωγής, που είχαν κατακλύσει την αγορά.

β. Η οφιοειδής κίνηση, ή η χαρακτηριστική κίνηση του μαστίγιου που κτυπά τον αέρα, είναι μια βασική μορφή την οποία μιμούνται στα έργα τους οι καλλιτέχνες της Αρ Νουβό και τη μεταφέρουν πάνω στα διάφορα υλικά.

γ. Οι χαρούμενες διακοσμήσεις, εμπνευσμένες από το φυτικό βασίλειο, προσκαλούν τους βιαστικούς ανθρώπους των μεγαλουπόλεων να αποβάλουν το φόβο τους και να χρησιμοποιήσουν το νέο μέσο μεταφοράς (έπρεπε να μπουν μέσα στη γη, για να ταξιδέψουν και να εμφανιστούν ξανά στην επιφάνεια, ύστερα από μερικά χιλιόμετρα υπόγειας διαδρομής).

Τα φωτιστικά σε σχήμα λουλουδιού, τα χυτοσίδηρα κάγκελα, οι χαρακτηριστικές επιγραφές με τα ονόματα των σταθμών, στόλισαν το Παρίσι και απέδειξαν τις εκφραστικές δυνατότητες των νέων υλικών της Αρ Νουβό.