Бағалау арқылы оқуды жақсарту үшін енгізілуі тиіс бес түйінді фактордың бірі:

• оқушылардың өзін – өзі бағалауға қатыстырылуы                                                      

•       Жобалап оқыту  айқындайтын негізгі фактор

•     Инновациялық оқыту айқындайтын негізгі фактор

• Жаңа оқытуды айқындайтын негізгі фактор

•       Технологиялық оқытуды айқындайтын негізгі фактор

Бағалау мақсатында жүргізілген қадағалау нəтижелерінің интерпретациясы:

•    алынған мəліметтердің пайызын анықтау

•    алынған мəліметтердің сапасын анықтау

• алынған мəліметтердің санын анықтау

• алынған мəліметтердің мəнін анықтау

• алынған мəліметтердің мөлшерін анықтау

Бағалаудың барлық түрлеріне тəн үш сипаттама бар. "Интерпретация" сипаттамасына сəйкес мұғалім əрекеті:   

•      оқушылардың жауабын қорытындыға сәйкестендіру

•        оқушылардың жауабын мақсатқа сәйкестендіру

• оқушылардың жауабын критерийге сәйкестендіру

•           оқушылардың жауабын жоспарға сәйкестендіру

•           оқушылардың жауабын кіріспеге сәйкестендіру

Бағалаудың барлық түрлеріне тəн үш сипаттама бар. "Қадағалау" сипаттамасына сəйкес мұғалімнің әрекеті:

• оқушының қойған сұрағын тыңдау

• оқушының сұраққа жауабын тыңдау

•     оқушының білімін тыңдау

•   оқушының айтқан ойын тыңдау

•    оқушының оқуын тыңдау

Бағалаудың барлық түрлеріне тəн үш сипаттама бар. "Қадағалау" сипаттамасына сəйкес мұғалімнің әрекеті:

• оқушының қойған сұрағын тыңдау

• оқушының айтқан ойын тыңдау

•   оқушының сұраққа жауабын тыңдау

• оқушының білімін тыңдау

• оқушының оқуын тыңдау

Бағалаудың барлық түрлеріне тəн үш сипаттама бар. "Қадағалау" сипаттамасына сəйкес мұғалімнің әрекетін көрсетіңіз:

• оқушының қойған сұрағына сәйкес шешім қабылдау

• оқушының айтқан ойына сәйкес шешім қабылдау

• оқушының жауабына сəйкес шешім қабылдау

•   оқушының біліміне сәйкес шешім қабылдау

•   оқушының оқуына сәйкес шешім қабылдау

Бағалаудың қай түрінде бір оқушының жетістіктерінің белгіленген нормаларымен немесе бірдей жастағы оқушылар тобының қол жеткізген деңгейімен ара - қатынасы салыстырылған соң қорытынды жасалады:

•   қойған сұрақты бағалау

•       оқуды бағалау

•         білімді бағалау

•     айтқан ойынды бағалау

•            жазуды бағалау

Бағалаудың қай түрінде бір оқушының жетістіктерінің белгіленген нормаларымен немесе бірдей жастағы оқушылар тобының қол жеткізген деңгейімен ара - қатынасы салыстырылған соң қорытынды жасалады:

• қойған сұрақты бағалау

• оқуды бағалау

• білімді бағалау

• айтқан ойынды бағалау

•         жазуды бағалау

Балалар өздерінің сенім, біліміне сүйеніп, пайымдау жасай алады деген түсінікке негізделген оқыту ортасы:

 

•   маманға бағдарланған

• кеңесшіге бағдарланған

• оқушыға бағдарланған

• мұғалімге бағдарланған

•     тәрбиешіге бағдарланған

Балаларды сүйетін, жүрек қалауымен əрбір педагогтың қол жетерлік тəрбие мен оқытуда тұрақты жетілдіріп отыратын өнер:

• педагогикалық шеберлік

•   әдістемелік шеберлік

•         психологиялық шеберлік

• нұсқаулық шеберлік

•      практикалық шеберлік