Оқу сауаттылығы 1-нұсқа

Мәтінді мұқият оқып, мазмұны бойынша берілген тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Каспийдің күміс көбік толқынындай,

Бұрқанып жердің астын керней тулай,

Арналы алып Ембі шыңырауынан

Бұрқырап көкке шапшып шыққан мұнай.

Бұрғы сап жердің жетпіс қабатына,

Ағызған мұнайды ер қайратына

Сүйсініп елім көкке шарықтаған

Күш беріп самолеттің қанатына.

Жайнаған біздің байтақ жер кеңге бай.

Тең келер біздің елге ел бар қандай?!

Қанындай елдің соққан жүрегінің

Шалықтап өмір көлі- жатыр мұнай.

Тайыр Жароков.

Өлеңдегі негізгі ойды тап.

• А) Ембіден мұнай алу туралы

• В) еліміздің жер асты қазба байлығымен мақтану

• С) жердің жетпіс қабатынан мұнай өндіру

• Д) көкке шапшып шыққан мұнайды суреттеу

Мәтінді мұқият оқып, мазмұны бойынша берілген тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Каспийдің күміс көбік толқынындай,

Бұрқанып жердің астын керней тулай,

Арналы алып Ембі шыңырауынан

Бұрқырап көкке шапшып шыққан мұнай.

Бұрғы сап жердің жетпіс қабатына,

Ағызған мұнайды ер қайратына

Сүйсініп елім көкке шарықтаған

Күш беріп самолеттің қанатына.

Жайнаған біздің байтақ жер кеңге бай.

Тең келер біздің елге ел бар қандай?!

Қанындай елдің соққан жүрегінің

Шалықтап өмір көлі- жатыр мұнай.

Тайыр Жароков.

Өлеңнен аллитерацияны тап.

• А) Қанындай елдің соққан жүрегінің

  Шалықтап өмір көлі – жатыр мұнай.1-нұсқа

• В) Каспийдің күміс көбік толқынындай

  Бұрқанып жердің астын керней тулай.

• С) Бұрқырап көкке шапшып шыққан мұнай

  Бұрғы сап жердің жетпіс қабатына.

• Д) Сүйсініп, елім көкке шарықтаған

  Күш беріп самолеттің қанатына.

Мәтінді мұқият оқып, мазмұны бойынша берілген тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Каспийдің күміс көбік толқынындай,

Бұрқанып жердің астын керней тулай,

Арналы алып Ембі шыңырауынан

Бұрқырап көкке шапшып шыққан мұнай.

Бұрғы сап жердің жетпіс қабатына,

Ағызған мұнайды ер қайратына

Сүйсініп елім көкке шарықтаған

Күш беріп самолеттің қанатына.

Жайнаған біздің байтақ жер кеңге бай.

Тең келер біздің елге ел бар қандай?!

Қанындай елдің соққан жүрегінің

Шалықтап өмір көлі- жатыр мұнай.

Тайыр Жароков.

Эпитетті тап

• А) Күш беріп, өмір көлі

• В) байтақ жер, кенге бай

• С) шапшып шыққан, тулай

• Д) күміс көбік, байтақ жер

Мәтінді мұқият оқып, мазмұны бойынша берілген тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Каспийдің күміс көбік толқынындай,

Бұрқанып жердің астын керней тулай,

Арналы алып Ембі шыңырауынан

Бұрқырап көкке шапшып шыққан мұнай.

Бұрғы сап жердің жетпіс қабатына,

Ағызған мұнайды ер қайратына

Сүйсініп елім көкке шарықтаған

Күш беріп самолеттің қанатына.

Жайнаған біздің байтақ жер кеңге бай.

Тең келер біздің елге ел бар қандай?!

Қанындай елдің соққан жүрегінің

Шалықтап өмір көлі- жатыр мұнай.

Тайыр Жароков.

Автор өлеңде мұнайды неге теңейді?

• А)Ембі шыңырауына

• В)байтақ жерге

• С)самолеттің қанатына

• Д)соққан жүректің қанына

Мәтінді мұқият оқып,мазмұны бойынша тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Ақдауыл хан

Бір күні Ақдауыл хан қатты ауырады.

-Ақдауыл ханның денсаулығына қауіпті ештеңе жоқ. Ханды Ұлы теңіздің жағасына апарып, теңіз самалымен емдеу керек,- дейді атақты тамыршы.

Ұзақ жол жүріп,Ұлы теңізге жетеді. Теңіздің таза ауасы, гүл жазирасы дертті ханның көңілін хош ете алмайды. Ақдауыл хан бұрынғыдан бетер жүдей түседі.

-Ханды Үнді жағалауына алып бару керек . Сол жердің самал ауасы, ән-сазы дертінен айықтырады ,-деді бір дәруіш.

Ақ шатырлы хан кемесі Үнді еліне аттанады. Ақдауыл ханның көңілін Үнді елі де таба алмайды.

Ақыры ақ ордасына қайтқан хан нөкерлеріне:

-Елде білгір дәруіш жоқ па? -деп ақырады.

Нөкерлер сақал-шашы аппақ қудай бір қартты алып келеді. Олар:

-Шын дәруіш болсаң, ханның дертін тап!- деп айқайлайды.

Қарт дәруіш ханың тамырын ұстап:

-...Енді сізге өз туған жеріңіз, ана құрсағынан шыр етіп түсіп, алғаш қадам жеріңіз қызық болар. Оданда ат ізін үзгеніңізге нелер заман өтті ғой ,-дейді.

-Менің туған жерім бе?-дейді Ақдауыл хан.-Сонау Тозғантау маңындағы тар қуыстағы ескі жұртқа ма? Апарыңдар мені сонда!

...Ханды Тозғантау қуысындағы қыстаққа алып келеді. ...Ол ақ күймеден атып шығып, балаша мәз болып, айқай салады. Кәусар суынан сіміреді.

   Хан ауруынан құлан-таза жазылыпты. Осыдан соң туған жерін ұмытпай, жиі-жиі келіп тұратын болыпты.

Бердалы Рысбеков

Мәтін мазмұнына сәйкес келетін мақалды тап.

 

• А) Отан отбасынан басталады

• В) Екі жаман ауыл болмас

• С) Өз ауылымның түтіні түзу шықсын

• Д) туған жердің ауасы да шипа

Мәтінді мұқият оқып,мазмұны бойынша тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Ақдауыл хан

Бір күні Ақдауыл хан қатты ауырады.

-Ақдауыл ханның денсаулығына қауіпті ештеңе жоқ. Ханды Ұлы теңіздің жағасына апарып, теңіз самалымен емдеу керек,- дейді атақты тамыршы.

Ұзақ жол жүріп,Ұлы теңізге жетеді. Теңіздің таза ауасы, гүл жазирасы дертті ханның көңілін хош ете алмайды. Ақдауыл хан бұрынғыдан бетер жүдей түседі.

-Ханды Үнді жағалауына алып бару керек . Сол жердің самал ауасы, ән-сазы дертінен айықтырады ,-деді бір дәруіш.

Ақ шатырлы хан кемесі Үнді еліне аттанады. Ақдауыл ханның көңілін Үнді елі де таба алмайды.

Ақыры ақ ордасына қайтқан хан нөкерлеріне:

-Елде білгір дәруіш жоқ па? -деп ақырады.

Нөкерлер сақал-шашы аппақ қудай бір қартты алып келеді. Олар:

-Шын дәруіш болсаң, ханның дертін тап!- деп айқайлайды.

Қарт дәруіш ханың тамырын ұстап:

-...Енді сізге өз туған жеріңіз, ана құрсағынан шыр етіп түсіп, алғаш қадам жеріңіз қызық болар. Оданда ат ізін үзгеніңізге нелер заман өтті ғой ,-дейді.

-Менің туған жерім бе?-дейді Ақдауыл хан.-Сонау Тозғантау маңындағы тар қуыстағы ескі жұртқа ма? Апарыңдар мені сонда!

...Ханды Тозғантау қуысындағы қыстаққа алып келеді. ...Ол ақ күймеден атып шығып, балаша мәз болып, айқай салады. Кәусар суынан сіміреді.

   Хан ауруынан құлан-таза жазылыпты. Осыдан соң туған жерін ұмытпай, жиі-жиі келіп тұратын болыпты.

Бердалы Рысбеков

Автор ертегіде нені айтқысы келді?

• А) хан болудың жақсы екендігін

• В) Ұлы теңізге саяхаттау туралы

• С) Үнді еліне саяхат жасау туралы

• Д) туған жердің құдіреті туралы1-нұсқа

Мәтінді мұқият оқып,мазмұны бойынша тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Ақдауыл хан

Бір күні Ақдауыл хан қатты ауырады.

-Ақдауыл ханның денсаулығына қауіпті ештеңе жоқ. Ханды Ұлы теңіздің жағасына апарып, теңіз самалымен емдеу керек,- дейді атақты тамыршы.

Ұзақ жол жүріп,Ұлы теңізге жетеді. Теңіздің таза ауасы, гүл жазирасы дертті ханның көңілін хош ете алмайды. Ақдауыл хан бұрынғыдан бетер жүдей түседі.

-Ханды Үнді жағалауына алып бару керек . Сол жердің самал ауасы, ән-сазы дертінен айықтырады ,-деді бір дәруіш.

Ақ шатырлы хан кемесі Үнді еліне аттанады. Ақдауыл ханның көңілін Үнді елі де таба алмайды.

Ақыры ақ ордасына қайтқан хан нөкерлеріне:

-Елде білгір дәруіш жоқ па? -деп ақырады.

Нөкерлер сақал-шашы аппақ қудай бір қартты алып келеді. Олар:

-Шын дәруіш болсаң, ханның дертін тап!- деп айқайлайды.

Қарт дәруіш ханың тамырын ұстап:

-...Енді сізге өз туған жеріңіз, ана құрсағынан шыр етіп түсіп, алғаш қадам жеріңіз қызық болар. Оданда ат ізін үзгеніңізге нелер заман өтті ғой ,-дейді.

-Менің туған жерім бе?-дейді Ақдауыл хан.-Сонау Тозғантау маңындағы тар қуыстағы ескі жұртқа ма? Апарыңдар мені сонда!

...Ханды Тозғантау қуысындағы қыстаққа алып келеді. ...Ол ақ күймеден атып шығып, балаша мәз болып, айқай салады. Кәусар суынан сіміреді.

   Хан ауруынан құлан-таза жазылыпты. Осыдан соң туған жерін ұмытпай, жиі-жиі келіп тұратын болыпты.

Бердалы Рысбеков

Оқиғаның шешімін көрсет.

• А) Ақдауыл хан туған жеріне жиі келіп тұрады

• В) Ақдауыл хан Ұлы теңіздің самалымен емделеді

• С) Ақдауыл хан Үнді еліне барады

• Д) Нөкерлер сақал-шашы аппақ қудай бір қартты алып келеді

-

Мәтінді мұқият оқып,мазмұны бойынша тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Ақдауыл хан

Бір күні Ақдауыл хан қатты ауырады.

-Ақдауыл ханның денсаулығына қауіпті ештеңе жоқ. Ханды Ұлы теңіздің жағасына апарып, теңіз самалымен емдеу керек,- дейді атақты тамыршы.

Ұзақ жол жүріп,Ұлы теңізге жетеді. Теңіздің таза ауасы, гүл жазирасы дертті ханның көңілін хош ете алмайды. Ақдауыл хан бұрынғыдан бетер жүдей түседі.

-Ханды Үнді жағалауына алып бару керек . Сол жердің самал ауасы, ән-сазы дертінен айықтырады ,-деді бір дәруіш.

Ақ шатырлы хан кемесі Үнді еліне аттанады. Ақдауыл ханның көңілін Үнді елі де таба алмайды.

Ақыры ақ ордасына қайтқан хан нөкерлеріне:

-Елде білгір дәруіш жоқ па? -деп ақырады.

Нөкерлер сақал-шашы аппақ қудай бір қартты алып келеді. Олар:

-Шын дәруіш болсаң, ханның дертін тап!- деп айқайлайды.

Қарт дәруіш ханың тамырын ұстап:

-...Енді сізге өз туған жеріңіз, ана құрсағынан шыр етіп түсіп, алғаш қадам жеріңіз қызық болар. Оданда ат ізін үзгеніңізге нелер заман өтті ғой ,-дейді.

-Менің туған жерім бе?-дейді Ақдауыл хан.-Сонау Тозғантау маңындағы тар қуыстағы ескі жұртқа ма? Апарыңдар мені сонда!

...Ханды Тозғантау қуысындағы қыстаққа алып келеді. ...Ол ақ күймеден атып шығып, балаша мәз болып, айқай салады. Кәусар суынан сіміреді.

   Хан ауруынан құлан-таза жазылыпты. Осыдан соң туған жерін ұмытпай, жиі-жиі келіп тұратын болыпты.

Бердалы Рысбеков

Теңеуі бар нұсқаны тап.

• А) сақал-шашы аппақ

• В) білгір дәруіш

• С) балаша мәз болып

• Д) құлан таза жазылыпты

Мәтінді мұқият оқып,мазмұны бойынша тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Ақдауыл хан

Бір күні Ақдауыл хан қатты ауырады.

-Ақдауыл ханның денсаулығына қауіпті ештеңе жоқ. Ханды Ұлы теңіздің жағасына апарып, теңіз самалымен емдеу керек,- дейді атақты тамыршы.

Ұзақ жол жүріп,Ұлы теңізге жетеді. Теңіздің таза ауасы, гүл жазирасы дертті ханның көңілін хош ете алмайды. Ақдауыл хан бұрынғыдан бетер жүдей түседі.

-Ханды Үнді жағалауына алып бару керек . Сол жердің самал ауасы, ән-сазы дертінен айықтырады ,-деді бір дәруіш.

Ақ шатырлы хан кемесі Үнді еліне аттанады. Ақдауыл ханның көңілін Үнді елі де таба алмайды.

Ақыры ақ ордасына қайтқан хан нөкерлеріне:

-Елде білгір дәруіш жоқ па? -деп ақырады.

Нөкерлер сақал-шашы аппақ қудай бір қартты алып келеді. Олар:

-Шын дәруіш болсаң, ханның дертін тап!- деп айқайлайды.

Қарт дәруіш ханың тамырын ұстап:

-...Енді сізге өз туған жеріңіз, ана құрсағынан шыр етіп түсіп, алғаш қадам жеріңіз қызық болар. Оданда ат ізін үзгеніңізге нелер заман өтті ғой ,-дейді.

-Менің туған жерім бе?-дейді Ақдауыл хан.-Сонау Тозғантау маңындағы тар қуыстағы ескі жұртқа ма? Апарыңдар мені сонда!

...Ханды Тозғантау қуысындағы қыстаққа алып келеді. ...Ол ақ күймеден атып шығып, балаша мәз болып, айқай салады. Кәусар суынан сіміреді.

   Хан ауруынан құлан-таза жазылыпты. Осыдан соң туған жерін ұмытпай, жиі-жиі келіп тұратын болыпты.

Бердалы Рысбеков

Эпитетті тап.

• А)ақ орда, дәруіш

• В)ақ күйме ,кәусар суы

• С)хан қатты ауырады

• Д)айқай салады.

Мәтінді мұқият оқып,мазмұны бойынша тапсырмаларға дұрыс жауап бер.

Ақдауыл хан

Бір күні Ақдауыл хан қатты ауырады.

-Ақдауыл ханның денсаулығына қауіпті ештеңе жоқ. Ханды Ұлы теңіздің жағасына апарып, теңіз самалымен емдеу керек,- дейді атақты тамыршы.

Ұзақ жол жүріп,Ұлы теңізге жетеді. Теңіздің таза ауасы, гүл жазирасы дертті ханның көңілін хош ете алмайды. Ақдауыл хан бұрынғыдан бетер жүдей түседі.

-Ханды Үнді жағалауына алып бару керек . Сол жердің самал ауасы, ән-сазы дертінен айықтырады ,-деді бір дәруіш.

Ақ шатырлы хан кемесі Үнді еліне аттанады. Ақдауыл ханның көңілін Үнді елі де таба алмайды.

Ақыры ақ ордасына қайтқан хан нөкерлеріне:

-Елде білгір дәруіш жоқ па? -деп ақырады.

Нөкерлер сақал-шашы аппақ қудай бір қартты алып келеді. Олар:

-Шын дәруіш болсаң, ханның дертін тап!- деп айқайлайды.

Қарт дәруіш ханың тамырын ұстап:

-...Енді сізге өз туған жеріңіз, ана құрсағынан шыр етіп түсіп, алғаш қадам жеріңіз қызық болар. Оданда ат ізін үзгеніңізге нелер заман өтті ғой ,-дейді.

-Менің туған жерім бе?-дейді Ақдауыл хан.-Сонау Тозғантау маңындағы тар қуыстағы ескі жұртқа ма? Апарыңдар мені сонда!

...Ханды Тозғантау қуысындағы қыстаққа алып келеді. ...Ол ақ күймеден атып шығып, балаша мәз болып, айқай салады. Кәусар суынан сіміреді.

   Хан ауруынан құлан-таза жазылыпты. Осыдан соң туған жерін ұмытпай, жиі-жиі келіп тұратын болыпты.

Бердалы Рысбеков

Ертегі жоспарының дұрыс ретін тап.

1. Үнді еліне сапары

2. Туған жердің құдіреті

3. Ұлы теңіз самалы

4. Дертті хан

5.Бұйрық

• А)1,5,3,4,2

• В)4,3,1,5,24.

• С)5,4,3,1,2

• Д)3,4,5,1,2