Гуморальды реттелу

1. Гуморальдық реттелу дегеніміз

• тамақ арқылы реттелу

  
  

• ми арқылы реттелу

  
  

• жұлын арқылы реттелу

  
  

• гормон арқылы реттелу

  
  

1. Тимозин гормоны жетіспесе 

• сүйекте кальцийдің алмасуы бұзылады

  
  

• ағзаның иммундық жүйесі төмендейді 

  
  

• жүрек соғысы баяулайды

  
  

• ағзаның өсуі мен дамуына әсер етеді

  
  

• жүйке жүйесі мен жүрек жұмысының қозуы артады

1. Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді

• кальций

• фосфор

• иод

• хлор

Көру мүшесінің құрылысы мен гигиенасы

Сыртқы ортада болып жатқан ақпараттардың 80-90 %-дан астамын адам көзбен көріп біледі. Көздің сезімтал жасушалары – фоторецепторлар. Ол заттардан шағылысқан жарықты қабылдайды. Көздің құрамына қосымша бөліктері: қабақ, қас, кірпік, жас безі, көз бұлшықеттері және көз алмасы кіреді. Көз алмасы үш қабық пен «оптикалық жүйеден» тұрады. Оптика деп жарықты өткізетін және оны фокустайтын мөлдір құрылымды айтады. 

1. Көз қарашығының кішірейіп, ұлғаюы?

• нұрлы қабықшада пигменттің көп болуынан

  
  

• қасаң қабықшаның бұлшықеттерінің жиырылуынан

  
  

• торлы қабықшаның жүйке талшықтарынан

  
  

• нұрлы қабықшадағы бұлшықеттің жиырылуы

  
  

Гуморальды реттелу

Бездердің секреция типтері бойынша жіктелуі. Бездер дегеніміз безді эпителий жасушаларынан тұратын мүшелер. Бұл жасушаларда кандай да белгілі бір заттар секреттеледі. Бездердің ішінде түзілетін заттарды секреция, ал бөлінетін заттарды секрет деп атайды. Олар түзіліп болған соң, безді эпителий жасушаларының мембранасы арқылы бөлінеді. Безді эпителий жасушаларынан түзілген секреттердің кайда бөлінуіне байланысты бездерді үш топқа бөледі. Сыртқы секреция бездері (экзокринді) дегеніміз - жасушаларында түзілген сұйықтық арнайы өзекшелер арқылы қуыс мүшелерге немесе сыртқа шығарылады . Сыртқа бөліп шығарушы мүшелерге бауыр, сүт, тер, сілекей, май бездері мен қарын және ішек бездері ( асқорыту ) жатады. Ішкі секреция бездерінің (эндокринді) сөл бөліп шығарушы өзегі болмайды, сондықтан ол тікелей қанға бөлінеді. Аралас секреция бездері – бір мезгілде қанға гормондар, өзектерге сөл бөледі.

1. Соматотропин (өсу) гормонын бөледі

• жыныс безі

  
  

• ұйқы безі

  
  

• гипофиз 

  
  

• қалқанша безі

  
  

Көру мүшесінің құрылысы мен гигиенасы

Сыртқы ортада болып жатқан ақпараттардың 80-90 %-дан астамын адам көзбен көріп біледі. Көздің сезімтал жасушалары – фоторецепторлар. Ол заттардан шағылысқан жарықты қабылдайды. Көздің құрамына қосымша бөліктері: қабақ, қас, кірпік, жас безі, көз бұлшықеттері және көз алмасы кіреді. Көз алмасы үш қабық пен «оптикалық жүйеден» тұрады. Оптика деп жарықты өткізетін және оны фокустайтын мөлдір құрылымды айтады. 

1. Көз алмасының сыртқы қабықшасы?

• қас

• ақ қабақ

• тамырлы қабық

• қабақ

1. Организмнің сыртқы ортамен байланысын қамтамасыз етеді?

• зәр шығару жүйесі

  
  

• тірек-қимыл жүйесі

  
  

• сезім мүшелері

  
  

• асқорыту жүйесі

  
  

1. Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы?

• цирроз

  
  

• ревматизм

  
  

• дальтонизм

• кретинизм

  
  

Экожүйе

Экологиялық жүйе – бұл үнемі өзара байланыста және жансыз (өлі) табиғат құрамбөліктерімен (атмосфера, гидросфера және литосфера) тікелей қатынаста болатын жанды (тірі) ағзалардың (өсімдіктер, жануарлар және микроағзалардың) динамикалық әрі тұрақты бірлестігі. Экожүйе биотикалық (тірі ағзалар) және абиотикалық (өлі табиғат) бөліктерден тұрады. Осы екі бөлік өзара үздіксіз зат және энергия алмасу арқылы байланысқан. 

Экожүйе- тұрақты күйге ұмтылатын, өзін-өзі реттейтін жүйе. Соның өзінде адамның шаруашылық іс-әрекеті экожүйені өзгертетін күшті фактор болып табылады.

1. Адамның әс-әрекетінің қоршаған ортаға және осы ортадағы ағзаларға әсер ететін фактор қалай аталатынын белгілеңіз

• шектеуші фактор

  
  

• биотикалық фактор

  
  

• абиоздық фактор

  
  

• антропогендік фактор

  
  

Тыныс алу жүйесі

Ағза мен сыртқы орта және қан жасушалары арасындағы газ алмасуды тыныс алу жүйесі жүзеге асырады. Ал қан тамырлары жүйесі оттекті дене жасушаларна жеткізеді. Оттексіз дене жасушалары тамақтың органикалық заттарынан бөлінетін қажет энергияны ала алмайды. Адамның тыныс алу мүшелеріне мұрын қуысы, жұтқыншақ, көмекей, кеңірдек, бронхылар және өкпе жатады.

1. 4 санымен көрсетілген тыныс алу жүйесінің бөлімі?

---

• көмекей

• бронхылар

• көмей 

  
  

• альвеолалар